Stadion Balgarska Armia – opis projektu

Dlaczego CSKA Sofia potrzebuje nowego stadionu?

Stadion CSKA Sofia powstał w latach międzywojennych. Obecny kształt zyskał po przebudowie w latach 1965–1967. W 1982 zainstalowano na nim sztuczne oświetlenie, a w 1998 plastikowe krzesełka. Obiekt mieści się w parku Borisowa gradina, w niedużej odległości od stadionu narodowego. Jego pojemność wynosi ponad 22 tys. widzów.

Od pewnego czasu stadion znajduje się w złym stanie technicznym. W XXI wieku miewał problemy ze spełnieniem wymogów licencyjnych krajowego związku piłkarskiego. Aby temu zaradzić, przeprowadzano na nim jedynie doraźne remonty. CSKA Sofia zalicza się do ścisłej czołówki najbardziej utytułowanych i popularnych klubów w kraju, ale niszczejący stadion podważa jego reputację.

Jak kształtowały się pomysły na nowy stadion dla CSKA Sofia?

Już w kwietniu 2005, kiedy właścicielem CSKA był Wasił Bożkow, klub zaprezentował pierwszy projekt budowy nowego stadionu w miejscu dotychczasowego obiektu. Nowa arena miała być pozbawiona bieżni lekkoatletycznej, a na trybunach mogłoby zasiadać do 45 tys. kibiców. Koszt szacowano na 100 mln lewów, a budowa miała trwać cztery lata. Plany obejmowały również modernizację klubowych obiektów treningowych.

Z realizacji ambitnej wizji ostatecznie nic nie wyszło. Kolejni włodarze klubu nie zamierzali jednak się poddawać i w następnych latach mieliśmy do czynienia z prawdziwym wysypem nowych projektów. Drugą koncepcję CSKA zaprezentowało w 2009. Rok później klub przedstawił projekt nowego stadionu na 30 tys. widzów wykonany przez brytyjską pracownię KSS. W 2011 nową wizję (pojemność: 22 tys. osób) opracowało bułgarskie studio Design Initiatives. W 2012 inne bułgarskie biuro, ATM Architects, przygotowało koncepcję rozbudowy dotychczasowego obiektu do pojemności 28 400 widzów.

Żadna z tych koncepcji nie doczekała się realizacji. Klub nie rezygnował jednak ze swoich zamiarów i wiosną 2019 zaprezentował trzy kolejne propozycje nowego stadionu, stworzone odpowiednio przez pracownie Design Initiatives, Vamos oraz DESET Architects. Wszystkie z tych projektów pozostały jednak tylko na papierze.

Sprawie chciał także pomóc wiceprzewodniczący rady miasta Borisław Ignatow, z zawodu architekt, który przygotował własną koncepcję, opublikowaną na początku 2022. Ignatow proponował budowę piłkarskiego stadionu na ok. 25 tys. widzów, opartego częściowo o już istniejące wały ziemne. Według luźnych szacunków, realizacja projektu miałaby kosztować ok. 50 mln euro i potrwałaby dwa lata. Klub jednak odrzucił propozycję, twierdząc że jest niezgodna z jego oczekiwaniami.

Kiedy powstała najnowsza koncepcja stadionu dla CSKA Sofia?

W czerwcu 2022 klub poinformował o rozpoczęciu współpracy z niemiecką firmą Sportfive. Firma ta ma być odpowiedzialna za zaprojektowanie i budowę nowego stadionu, a następnie zarządzanie nim przez okres 30 lat.

W listopadzie 2022 pojawiły się wstępne wizualizacje nowego projektu i przedstawiono więcej szczegółów dotyczących przyszłej inwestycji. Od tego czasu klub publikuje nowe informacje na temat projektu, dając do zrozumienia, że tym razem plany budowy nowego stadionu są bardziej zaawansowane niż kiedykolwiek wcześniej. 24 kwietnia 2023 podano nowe szczegóły i zaprezentowano uaktualnione wizualizacje.

Jakie są założenia najnowszej koncepcji stadionu dla CSKA Sofia?

Nowy stadion CSKA Sofia powstanie w miejscu dotychczasowego Stadionu Armii Bułgarskiej, który ma zostać rozebrany. Nowy obiekt pomieści 16 000 widzów. Stadion będzie posiadał prostokątny, typowo piłkarski układ, bez bieżni lekkoatletycznej. Obiekt wyposażony zostanie w podgrzewaną murawę o nawierzchni hybrydowej. Jednopoziomowe trybuny otoczą boisko ze wszystkich stron.

Trybuna główna znajdzie się po północnej stronie i będzie odseparowana od pozostałej części widowni. W przestrzeniach pod tą trybuną znajdą się m.in. szatnie, sala konferencyjna, strefa hospitality, restauracja czy sklep klubowy, a także podziemny parking. Na całym stadionie dostępny będzie catering oraz toalety. Trybuny zostaną w pełni przykryte dachem i osłonięte z zewnątrz elewacją.

Nowy stadion zajmie mniejszą powierzchnię niż jego poprzednik, a jego budowa nie spowoduje konieczności ingerencji w otaczające go tereny parkowe. Co więcej, dzięki zmniejszeniu obrysu obiektu, dodatkowa przestrzeń zostanie wykorzystana do stworzenia nowych obszarów zieleni. Stadion będzie również korzystał z ekonomicznych i proekologicznych rozwiązań, m.in. wykorzystując wodę deszczową oraz energię słoneczną.

Kiedy powstanie nowy stadion dla CSKA Sofia?

Jeśli na przeszkodzie nie staną problemy proceduralne, rozbiórka starego obiektu mogłaby ruszyć latem 2023. Otwarcie nowego stadionu planowane jest przed startem sezonu 2025/26. Szacowany koszt inwestycji to ok. 80-90 mln lewów, które mają pochodzić od właścicieli klubu oraz prywatnych inwestorów.