Guangzhou Evergrande Football Stadium – opis projektu

Jaka jest historia największego stadionu piłkarskiego świata, który miał powstać w Kantonie?

W drugiej dekadzie XXI wieku klub piłkarski Guangzhou Evergrande FC z Kantonu, ogromnego miasta (i jeszcze większej aglomeracji) na południu Chin, wspierany przez giganta rynku nieruchomości Evergrande Group, odnosił serię nadzwyczajnych sukcesów sportowych i cieszył się dużym zainteresowaniem kibiców.

Dzięki możliwościom, jakie posiadało Evergrande Group, planowano wybudować dla zespołu nowy stadion. Nie byłby to zwyczajny stadion, bowiem z pojemnością 100 tys. widzów stałby się największym (typowo piłkarskim) stadionem na świecie, przynajmniej do czasu rozbudowy Camp Nou.

Budowa ruszyła w 2020 i początkowo przebiegała bardzo sprawnie, jednak w jej trakcie Evergrande Group popadło w ogromne tarapaty finansowe i nie było w stanie dalej utrzymywać klubu, ani płacić za budowę stadionu. Prace wstrzymano, a projekt przejęła spółka kontrolowana przez miasto.

Budowę postanowiono dokończyć, jednak już według zupełnie innego projektu. Pojemność zmniejszono do 73 tys. widzów, co wciąż ma uczynić stadion największym – przynajmniej w samych Chinach.

Ogromny stadion miał tak naprawdę dwie koncepcje. Według pierwszej miał wyglądać jak kwitnący kwiat lotosu. Chociaż była to wizja bardzo imponująca, wzbudziła również sporo kontrowersji, dlatego ostatecznie z niej zrezygnowano i do realizacji przyjęto drugą, bardziej stonowaną, według której stadion miał przypominać zarówno kwiat, jak i diament.

Koncepcja, z uwagi na skalę oraz nieprzeciętny styl (zwłaszcza w pierwotnej wersji), wzbudziła zainteresowanie na całym świecie. Jeśli stadion zostałby zrealizowany w proponowanym kształcie, miałby szansę stać się nie tylko rozpoznawalną globalnie areną sportową, ale również charakterystycznym symbolem miasta.

Jak w szczegółach przedstawia się historia planów budowy nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

Dla kogo miał powstać nowy stadion piłkarski w Kantonie?

W 2010 potentat deweloperski Evergrande Group przejął drużynę Guangzhou FC (która w związku z tym zmieniła nazwę na Guangzhou Evergrande FC). Evergrande zainwestowało w klub poważne fundusze, dzięki czemu zespół szybko stał się krajowym hegemonem, liczącym się również na arenie międzynarodowej.

W sezonie 2010 zespół awansował do Chinese Super League, a następnie w latach 2011–2017 zaliczył serię siedmiu zdobytych z rzędu tytułów mistrzowskich. W kolejnych latach drużyna nadal nie schodziła z ligowego podium, zdobywając jeszcze jedno mistrzostwo w 2019. Klub odnosił również sukcesy w innych rozgrywkach, w tym w Azjatyckiej Lidze Mistrzów, którą wygrywał dwukrotnie (2013, 2015).

Już od momentu przejęcia klubu przez Evergrande, myślano o budowie dla drużyny nowego stadionu. Wraz z kolejnymi sukcesami oraz w obliczu wysokich frekwencji na Tianhe Stadium, plany te wydawały się mieć solidne podstawy. W dyskusji pojawiały się pomysły przebudowy Tianhe Stadium oraz Yuexiushan Stadium, jak również budowy zupełnie nowego stadionu razem z inną czołową drużyną z Kantonu, Guangzhou R&F.

Gdzie miał powstać nowy stadion dla Guangzhou Evergrande FC?

W 2016 miejscowe władze przyjęły plan, który umożliwiał budowę dużego stadionu piłkarskiego w okolicy nowej stacji kolejowej Guangzhou South. W 2018 w mediach pojawiły się doniesienia, że ma tam powstać nowy stadion dla Guangzhou Evergrande FC.

Chociaż krążyły na ten temat tylko spekulacje, Evergrande rzeczywiście przymierzało się do budowy w tym miejscu nowego stadionu i zorganizowało zamknięty konkurs na koncepcję architektoniczną, do którego zaproszono pracownie z całego świata.

Działka, na której przewidziano nowy stadion znajduje się w dzielnicy Panyu, ok. 2,5 km na wschód od stacji Guangzhou South. Stacja ta została otwarta w 2010 i w momencie oddania do użytku była największą stacją kolejową w Azji. Ma ona pełnić rolę głównego hubu transportowego dla całej aglomeracji.

Teren wybrany pod budowę stadionu jest dość odległy od centrum Kantonu (ok. 20 km na południe). Wybór tej lokalizacji daje jednak możliwość stworzenia obiektu, który służyłby jako wiodący, reprezentacyjny stadion piłkarski dla całego obszaru metropolitalnego Delty Rzeki Perłowej.

Kiedy ruszył projekt budowy nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

W marcu 2020 ogłoszono przetarg na sprzedaż działki w pobliżu stacji Guangzhou South. W specyfikacji określono, że powinien na niej powstać stadion piłkarski o pojemności minimum 80 tys. widzów, co rzecz jasna znacznie zawężało grono potencjalnych zainteresowanych.

16 kwietnia 2020 rozstrzygnięto przetarg na sprzedaż działki, który wygrało Evergrande jako jedyny zainteresowany. Ponieważ to, kto wygra postępowanie było sprawą oczywistą, już wcześniej przygotowano się na tą okazję i jeszcze tego samego dnia miała miejsce ceremonia rozpoczęcie budowy (pomimo faktu, że nie podpisano jeszcze wtedy umowy z wykonawcą).

Chociaż cały przetarg wydawał się być przygotowany pod Evergrande, deweloper musiał za działkę zapłacić niemałą cenę (6,81 mld yuanów). Na początku maja 2020 podpisano umowę z głównym wykonawcą, China Construction Fourth Engineering Bureau, a kontrakt na budowę warty był 4,3 mld yuanów. Wszystkie wydatki Evergrande związane z tą inwestycją miały przekroczyć 12 mld yuanów. Zgodnie z planem, stadion miał być gotowy przed końcem 2022.

Kiedy zaprezentowano koncepcję nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

Kiedy w kwietniu 2020 ogłoszono wynik przetargu na zakup działki, Evergrande zaprezentowało również koncepcję architektoniczną nowego stadionu. Autorem projektu, który wybrano na drodze konkursu, było amerykańskie studio Gensler pod kierownictwem Hasana Syeda. Według projektu, stadion miał wyglądać jak kwitnący kwiat lotosu. Koncepcja była okazała, ale wzbudziła mieszane odczucia wśród krytyków.

Kiedy zmieniono pierwotne plany nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

Po zaprezentowaniu koncepcji przeprowadzono konsultacje, w wyniku których zdecydowano się na zmiany w projekcie. 3 lipca 2020 do realizacji przyjęto nowy wariant, zgodnie z którym stadion miał z zewnątrz przypominać nie tylko kwiat, ale również diament, jako ukłon w stronę przemysłu jubilerskiego, z którego słynie dzielnica Panyu. W nowej wersji projekt nadal imponował, choć nie był już tak wyrazisty – i zarazem kontrowersyjny.

Jak przebiegała budowa nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

Budowa stadionu początkowo przebiegała zgodnie z planem. Po wykonaniu fundamentów w 2020, w pierwszej połowie 2021 powstał dolny pierścień trybun. W 2021 pojawiły się jednak informacje o ogromnych problemach Evergrande Group i długach przekraczających 300 mld $ (problemy te później doprowadziły przedsiębiorstwo do bankructwa i likwidacji).

W związku z problemami Evergrande, w połowie 2021 budowa stadionu zwolniła. Nadzór nad inwestycją przejęła miejska spółka Guangzhou City Investment Group. Prace wciąż były prowadzone, choć w ciągu kolejnego roku nie zanotowano już znaczących postępów. Rozpoczęto natomiast konsultacje ze środowiskiem piłkarskim oraz architektami na temat przyszłości projektu, zdając sobie sprawę, że najprawdopodobniej zakres inwestycji będzie musiał zostać zmniejszony.

3 sierpnia 2022 podpisano porozumienie, na mocy którego teren wraz z niedokończonym stadionem został przekazany z powrotem lokalnym władzom. Zadłużone Evergrande otrzymało za oddanie działki 5,52 mld yuanów. Prace budowlane zostały wstrzymane całkowicie.

Jak wyglądają losy nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC po wycofaniu się Evergrande?

We wrześniu 2022 miasto ogłosiło nowy przetarg na sprzedaż działki. Cenę wyjściową określono na poziomie 3,155 mld yuanów (znacznie niższa, niż w 2020, kiedy wynosiła 6,81 mld yuanów). Rozstrzygnięcie przetargu miało miejsce 10 października 2022, a nabywcą (za cenę bazową 3,155 mld yuanów) zostało Guangzhou City Investment Group, ta sama spółka, która faktycznie przejęła zarząd nad projektem już w 2021.

Guangzhou City Investment Group zaprosiło architektów do pracy nad optymalizacją projektu oraz ogłosiło zmianę nazwy stadionu na Guangzhou Football Park (z wcześniej używanej Guangzhou Evergrande Football Stadium).

Kiedy zaprezentowano nowy projekt stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

6 września 2023 Guangdong Province Architectural Design and Research Institute ogłosiło, za pośrednictwem swoich mediów, zwycięstwo w konkursie na koncepcję optymalizacji projektu Guangzhou Football Park. Opublikowane zostały także wizualizacje i podano trochę szczegółów dotyczących nowej koncepcji.

Co zakłada nowy projekt Guangzhou Football Park?

Koncepcję architektoniczną Guangzhou Football Park można zobaczyć na osobnej podstronie

Zmiany w projekcie obejmują redukcję pojemności trybun do 73 tys. widzów (w porównaniu do wcześniej zakładanych 100 tys.). Kompletnej przemianie uległ również wygląd zewnętrzny: nowy projekt inspirowany jest wzorem starożytnego artefaktu ze smokiem i feniksem, który odnaleziono w Mauzoleum Króla Nanyue, a także lokalną sztuką rzeźbienia w kości słoniowej.

Kiedy Guangzhou Football Park zostanie dokończony?

12 marca 2024 China Construction Fourth Engineering Bureau ogłosiło zwycięstwo w przetargu na dokończenie budowy stadionu (to samo przedsiębiorstwo rozpoczęło jego budowę i prowadziło ją aż do zawieszenia w związku z problemami Evergrande). Wartość nowego kontraktu to 2,356 mld yuanów. Prace wznowiono 26 marca 2024. Stadion powinien być gotowy do końca 2025.

Relację z budowy Guangzhou Football Park można zobaczyć na osobnej podstronie

Jak miał wyglądać stadion Guangzhou Evergrande FC?

Pierwotną wizję nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC zaprezentowano 16 kwietnia 2020, w dniu rozstrzygnięcia przetargu na zakup działki pod budowę i jej symbolicznego rozpoczęcia. Autorem projektu, wybranym na drodze zamkniętego konkursu, było amerykańskie studio Gensler pod kierownictwem Hasana Syeda.

Stadion miał pomieścić 100 tys. widzów i z zewnątrz wyglądać jak kwitnący kwiat lotosu. Koncepcja miała sporo atutów, ale wśród wielu mankamentów zarzucano jej kiczowatość i zbyt wyrazisty styl. Po przeprowadzeniu konsultacji, 3 lipca 2020 przedstawiono zmodyfikowaną, nieco stonowaną wersję projektu, która miała nawiązywać również do lokalnego przemysłu jubilerskiego.

Co zakładała pierwsza koncepcja nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande FC?

Dzięki olbrzymim „płatkom” tworzącym zewnętrzną otoczkę, obiekt miał przypominać kwiat lotosu w rozkwicie, w nawiązaniu do przydomka Kantonu jako „miasta kwiatów”. Projekt imponował skalą i był z pewnością oryginalny, ale wielu krytykom zaprezentowana wizja nie przypadła do gustu.

Trybuny nowej areny, podzielone na trzy pierścienie, miały pomieścić 100 tys. osób, co miało uczynić obiekt największym typowo piłkarskim stadionem na świecie (przynajmniej do czasu rozbudowy Camp Nou). Pod widownią miało się znaleźć siedem kondygnacji i 300 tys. m² zaplecza komercyjnego, dzięki czemu budynek pełniłby jednocześnie rolę ogromnego centrum handlowo-rozrywkowego.

Jakie były założenia drugiej koncepcji nowego stadionu dla Guangzhou Evergrande?

Zmodyfikowany wariant również przygotowało studio Gensler. Zgodnie z nową wizją, stadion miał z zewnątrz przypominać nie tylko kwiat, ale również diament, nawiązując do przemysłu jubilerskiego, z którego słynie dzielnica Panyu.

Diamentową formę miał nadać stadionowi zewnętrzny, stalowy szkielet tworzący dach i elewację, wykończony lekką membraną ETFE, szkłem fotowoltaicznym oraz perforowanym aluminium. Widoczną zmianą w projekcie w porównaniu do poprzedniej wersji była także falująca górna krawędź trybun. Pojemność nie uległa jednak zmianie.