Grand Stade Hassan II – opis projektu

Dlaczego w Casablance potrzebny jest nowy stadion?

Rolę głównego stadionu w Casablance, największej aglomeracji Maroka, pełni Stade Mohammed V. Obiekt położony jest niedaleko centrum miasta i służy dwóm najbardziej utytułowanym klubom piłkarskim w kraju (Wydad Casablanca i Raja Casablanca). Stadion został otwarty w 1955, a na początku lat 80. XX wieku przeszedł rozbudowę.

Obiekt zalicza się do najważniejszych w kraju i przez długie lata był także największym w Maroku. Z racji posiadania bieżni lekkoatletycznej nie jest jednak idealny do rozgrywania meczów piłkarskich, daleko jest mu również do nowoczesnych standardów.

Od lat pojawiają się więc plany budowy nowego stadionu, godnego ponad czteromilionowej aglomeracji z dużymi tradycjami piłkarskimi i zdolnego do organizacji najważniejszych międzynarodowych zawodów.

Sprawa nowego stadionu w Casablance była podnoszona przy okazji kolejnych kandydatur Maroka na organizację mundialu, a konieczność jego budowy stała się oczywista po wyborze tego kraju na współgospodarza Mistrzostw Świata 2030.

Jakie były poprzednie plany budowy nowego stadionu w Casablance?

Historia planów budowy nowego, dużego stadionu w Casablance sięga końca XX wieku. Pierwszy projekt Grand Stade de Casablanca powstał w związku z kandydaturą Maroka na organizację piłkarskich mistrzostw świata w 2006. Kolejną koncepcję przygotowano w ramach wyścigu o organizację mundialu w 2010. Po niepowodzeniach tych kandydatur nadal deklarowano jednak chęć budowy nowego stadionu.

W 2010 nową koncepcję, nawiązującą do róży pustyni, przygotowało francuskie biuro SCAU. W 2011 odbył się konkurs architektoniczny z udziałem renomowanych pracowni z całego świata. Zwyciężyła w nim wizja konsorcjum Space Group z Norwegii i lokalnego Belahmer Said. Żaden z nowych projektów nie doczekał się realizacji.

Kolejna koncepcja pojawiła się w 2018, przy okazji kandydatury Maroka na organizację Mistrzostw Świata 2026. Nowy projekt Grand Stade de Casablanca przygotowało hiszpańskie Cruz y Ortiz Arquitectos, a stadion miał pomieścić 93 tys. widzów i być areną meczu otwarcia oraz finału. Maroko znów przegrało jednak walkę o organizację mundialu, a projekt po raz kolejny pozostał na papierze.

Jak powstały plany Grand Stade Hassan II?

Maroko postanowiło ubiegać się o organizację kolejnego mundialu, w 2030. Była to już szósta próba podjęta przez ten kraj. Początkowo Maroko chciało walczyć samodzielnie, ale ostatecznie dołączyło do wspólnej inicjatywy Hiszpanii i Portugalii.

Tym razem próba była udana – 4 października 2023 gospodarzem turnieju ogłoszono Hiszpanię, Portugalię i Maroko, a ponadto trzy kraje z Ameryki Południowej: Urugwaj, Argentynę i Paragwaj, które mają zorganizować po jednym spotkaniu.

W związku z przyznaniem Maroku roli współgospodarza Mistrzostw Świata 2030, budowa nowego stadionu w Casablance stała się koniecznością. Marokańczycy chcieli wykorzystać szansę i postawić na jeszcze ambitniejszy niż dotychczas projekt. Założono, że nowy Grand Stade de Casablanca powinien pomieścić 115 tys. widzów, by stać się największym stadionem piłkarskim na świecie.

Niedługo po przyznaniu Maroku roli współgospodarza, jeszcze w październiku 2023, rząd podpisał porozumienie z publiczną instytucją finansową Caisse de dépôt et de gestion (CDG), zapewniające finansowanie inwestycji w stadiony przygotowywane na mundial oraz Puchar Narodów Afryki 2025 (który także odbędzie się w Maroku).

Również w październiku 2023 rozpisany został nowy konkurs architektoniczny na stadion dla Casablanki. Do rywalizacji przystąpiło 12 zespołów architektów, a tworzeniem koncepcji zajmowały się uznane pracownie z całego świata. Do finałowego etapu zakwalifikowano 7 projektów.

W marcu 2024 ogłoszono, że w konkursie zwyciężyła wspólna oferta pracowni Oualalou + Choi oraz Populous, a w lipcu 2024 pojawiły się pierwsze wizualizacje nowego stadionu. Zmieniono też nazwę przyszłego obiektu na Grand Stade Hassan II, na cześć króla Maroka w latach 1961–1999.

Jaki będzie Grand Stade Hassan II?

Wizja nowego Grand Stade Hassan II inspirowana jest tradycyjnym festiwalem moussem, który odbywa się co roku w południowo-zachodniej części kraju. Nieregularna, stożkowata forma dachu/elewacji stadionu ma przywodzić na myśl namioty rozkładane na czas trwania moussem, ale może być też odczytywana jako odzwierciedlenie górzystych krajobrazów Maroka.

Pod oryginalną, prześwitującą okrywą znajdą się nie tylko trybuny, ale również spora ilość wolnej przestrzeni wokół nich. Trybuny będą miały piłkarski układ i pomieszczą 115 tys. widzów. Widownia wzdłuż boiska będzie wyższa i zostanie podzielona na kilka kondygnacji. Na stadionie znajdą się skyboksy, miejsca dla VIP-ów oraz strefy hospitality.

Sektory za bramkami utworzą z kolei wielkie, jednopoziomowe trybuny ułatwiające kibicom tworzenie choreografii meczowych, podobne do słynnej Südtribüne na stadionie Borussii Dortmund czy angielskich The Kop. Ponad nimi umieszczone zostaną podłużne telebimy.

Jednopoziomowe trybuny za bramkami będą dedykowane najzagorzalszym kibicom drużyn Wydad i Raja. Derby pomiędzy tymi zespołami zaliczają się do najsłynniejszych na świecie, a ich kibice znani są z tworzenia gorącej atmosfery i efektownych opraw.

Udostępnienie ultrasom trybun za bramkami będzie kontynuacją układu panującego na Stade Mohammad V, gdzie trybuny na łukach zajmowane są właśnie przez nich: północna, nazywana Frimija, to serce dopingu fanów Wydad, a południowa, tzw. Magana, gromadzi najgłośniejszych kibiców klubu Raja.

Czy Grand Stade Hassan II będzie największym stadionem piłkarskim na świecie?

Z pojemnością 115 tys. widzów nowy Grand Stade Hassan II przewyższy m.in. Rungrado May Day Stadium z Pjongjangu, który może pomieścić 114 tys. osób. Będzie to bezsprzecznie największy wśród typowo piłkarskich stadionów na świecie.

Co znajdzie się w otoczeniu Stade Grand Hassan II?

W otoczeniu obiektu znajdzie się stadion lekkoatletyczny z widownią na 25 tys. osób, basen olimpijski, a także centrum konferencyjno-wystawowe, galeria handlowa, hotel, parkingi i tereny zielone. Całość stworzy ogromny kompleks sportowo-rozrywkowy, zajmujący powierzchnię 100 ha.

Gdzie powstanie Stade Grand Hassan II?

Grand Stade Hassan II ma powstać w Benslimane, miejscu dość odległym od centrum Casablanki (ok. 40 km) i zwartego obszaru zabudowań. Wyznaczony teren położony jest również stosunkowo niedaleko od Rabatu (ok. 60 km). Miejsce to wybrano już przy okazji poprzednich planów dotyczących nowego Grand Stade de Casablanca.

Obok stadionu ma przebiegać nowa autostrada łącząca Casablankę z Rabatem, a także linia szybkiej kolei. W pobliżu zaplanowano dwie stacje kolejowe: jedną dla szybkich kolei, a drugą dla kolei regionalnych. Dotarcie na stadion szybkim pociągiem z Casablanki ma zająć zaledwie 15 minut.

Komu służyć ma Stade Grand Hassan II?

Obiekt będzie zdolny do organizacji najważniejszych międzynarodowych imprez i stanowi najważniejszy element oferty przygotowywanej przez Maroko na Mistrzostwa Świata 2030. Marokańczycy mają nawet nadzieję, że na Stade Grand Hassan II odbędzie się finał tego mundialu, choć ma on poważnych kontrkandydatów w postaci Estadio Santiago Bernabéu oraz Camp Nou.

Na co dzień Stade Grand Hassan II ma służyć dwóm miejscowym klubom (Wydad i Raja), których spotkania zaliczają się do jednych z najsłynniejszych derbów na świecie. Jako największy stadion w kraju, obiekt de facto będzie pełnił również rolę stadionu narodowego i służył za miejsce częstych występów reprezentacji Maroka.

Kiedy powstanie Stade Grand Hassan II?

Budowa nowego Stade Grand Hassan II ma ruszyć jeszcze w 2024. Obiekt powinien być gotowy do końca 2028, ze sporym zapasem czasu przed planowanym rozpoczęciem Mistrzostw Świata 2030. Koszt budowy stadionu ma wynieść 4,5 mld dirhamów.