Skovens Arena – opis projektu

Jak w skrócie przedstawia się projekt Skovens Arena?

Budowę nowoczesnej, piłkarskiej areny w Aarhus, drugim pod względem liczby ludności mieście w Danii, umożliwiła prywatna donacja, która nawet po znaczącym wzroście kosztów nadal stanowi ponad połowę środków potrzebnych na realizację tej inwestycji.

Plan zakłada zburzenie ponad stuletniego Aarhus Stadion (od 2015 znanego jako Ceres Park) i budowę w jego miejscu zupełnie nowego obiektu. Do konkursu na zaprojektowanie stadionu stanęły znane pracownie z całego świata, a autorem zwycięskiej koncepcji jest brytyjskie Zaha Hadid Architects, we współpracy z miejscowym Sweco oraz Tredje Natur.

Projekt inspirowany jest leśnym otoczeniem stadionu, a jego charakterystycznym elementem będzie wyjątkowa elewacja złożona z wychylonych, żelbetowych kolumn oraz dekoracyjnych drewnianych listew. Ze starego stadionu zachowane zostaną dwie hale sportowe, które dawniej łączyły się z trybuną główną.

Wstępne prace związane z inwestycją rozpoczęły się w listopadzie 2023. Na początku 2024 wyburzono trybunę główną, a w kolejnym roku rozebrano pozostałą część stadionu. Od tego czasu drużyna AGF korzysta ze stadionu tymczasowego. Oddanie nowego obiektu przewidziane jest na marzec 2027.

Jak powstał projekt budowy nowego stadionu w Aarhus?

Główny stadion w mieście Aarhus istniał od 1920. Na co dzień obiekt służył piłkarzom klubu AGF. Stadion otrzymał swoją finalną formę po modernizacji, jaka miała miejsce na przełomie XX i XXI wieku. Od pewnego czasu mówiło się o konieczności budowy nowego, typowo piłkarskiego stadionu, bez bieżni lekkoatletycznej.

Obok budowy stadionu planowano również rewitalizację całego leśnego obszaru, na jakim się znajdował. Teren ten, zwany Kongelunden, miał się stać największym parkiem miejskim w całej Danii i atrakcyjnym miejscem do spędzania wolnego czasu, uprawiania sportu i rekreacji. Pod koniec 2019 ogłoszono, że Lind Invest oraz Salling Fondene zamierzają wesprzeć projekt kwotą 500 mln koron.

Dzięki donacji budowa nowego stadionu, której koszt szacowano na 650 mln koron, stała się możliwa. Cały projekt, wraz z rewitalizacją terenu, miał pochłonąć 750 mln, a brakujące 250 mln zamierzało przeznaczyć miasto ze swojego budżetu. Wkład w wysokości 150 mln zadeklarował również klub AGF.

Po zabezpieczeniu środków finansowych zaczęto planowanie inwestycji. Do konkursu na zaprojektowanie stadionu zgłosiły się 42 zespoły architektów, w tym wiele renomowanych pracowni z Danii i z całego świata. W grudniu 2021 wybrano sześć zespołów, które zakwalifikowano do dalszego etapu, później listę skrócono do trzech.

Ostateczny wybór projektanta nowego stadionu ogłoszono 14 grudnia 2022. Zwycięską koncepcję opracowało biuro Zaha Hadid Architects we współpracy z Sweco Denmark i Tredje Natur.

Jakie są założenia projektu budowy nowego stadionu w Aarhus?

Koncepcja zakłada rozbiórkę dotychczasowego stadionu i budowę w jego miejscu zupełnie nowego, typowo piłkarskiego obiektu, pozbawionego bieżni lekkoatletycznej. W trakcie przebudowy obiekt zostanie czasowo wyłączony z użytkowania.

Ponieważ po rozbiórce starego obiektu zlikwidowana zostanie bieżnia lekkoatletyczna, planuje się budowę nowej, w niedużej odległości od stadionu, w miejscu w którym znajduje się tor kolarski oraz pole do trenowania rzutów lekkoatletycznych. Zlikwidowany tor kolarski ma z kolei zostać odtworzony kawałek dalej, w miejscu w którym mieszczą się parkingi, te zaś w ramach rekompensaty powstaną wewnątrz pobliskiego toru wyścigów konnych.

Obok stadionu, w sąsiedztwie hali Ceres Arena, ma powstać nowy tzw. Team Danmark Center. Zachowane zostaną natomiast tzw. Stadionhallen, dwie połączone ze sobą hale sąsiadujące ze stadionem od strony północnej, które powstały, tak jak stadion, w 1920. W ramach projektu planowana jest ich modernizacja. Nie zostaną one jednak połączone bezpośrednio z nowym stadionem.

Czym będzie się charakteryzować nowy stadion w Aarhus?

Nowy stadion ma pomieścić do 24 tys. widzów. Obiekt otrzyma prostokątną formę z zaokrąglonymi narożnikami. Boisko pozostanie na osi wschód-zachód i będzie otoczone ze wszystkich stron jednopoziomowymi, w pełni zadaszonymi trybunami. Trybuna główna wraz z zapleczem znajdzie się po stronie północnej. Końcowe fragmenty dachu będą przeszklone; pod dachem znajdą się reflektory oświetleniowe oraz telebimy.

W wyglądzie zewnętrznym stadionu istotną rolę odegrają żelbetowe filary. Rząd wysokich, nieco wygiętych kolumn nawiązywać ma do drzew rosnących w otoczeniu stadionu. Leśny motyw wzmocniony zostanie poprzez drewnianą, ażurową fasadę.

Ponieważ elewacja czerpie inspirację z pobliskiego lasu, obiekt otrzymał roboczą nazwę „Skovens Arena” („Arena Leśna”). Poza trybuną główną, pod którą znajdą się pomieszczenia zaplecza, przestrzeń pod trybunami stanowić będzie szeroki, półotwarty korytarz.

Jakie wydarzenia będą odbywały się na nowym stadionie w Aarhus?

Głównym użytkownikiem stadionu będą piłkarze klubu AGF. Obiekt będzie także przystosowany do rozgrywania spotkań rangi międzynarodowej, a swoje zainteresowanie wykorzystaniem go dla meczów reprezentacji wyraził już duński związek piłkarski. Stadion służyć ma również do organizacji rozmaitych imprez, np. koncertów. Dzięki funkcjom komercyjnym, mieszkańcy będą mogli korzystać z niego nie tylko podczas organizacji meczów i innych wydarzeń.

Kiedy powstanie nowy stadion w Aarhus?

7 lipca 2023 ogłoszono, że głównym wykonawcą nowego stadionu będzie firma A. Enggaard A/S. Wstępne prace związane z przebudową wykonano w listopadzie 2023, kiedy zlikwidowano fragment bieżni wzdłuż południowej trybuny i przesunięto w tym kierunku boisko, oddalając je od trybuny głównej.

Umożliwiło to prace rozbiórkowe na trybunie głównej, którą zlikwidowano na początku 2024. Pozostałą część trybun używano jeszcze przez cały rok 2024, do czasu przenosin AGF na stadion tymczasowy. Ostatni mecz na starym stadionie, który w 2020 obchodził jubileusz 100-lecia, rozegrano 8 grudnia 2024.

W drugiej połowie 2024 trwały już prace związane z budową nowej trybuny północnej. Po wyprowadzce AGF na początku 2025 rozebrano resztę trybun, po czym także z pozostałych stron rozpoczęła się budowa nowych konstrukcji.

15 sierpnia 2025 dokonano symbolicznej ceremonii zakopania kapsuły czasu. Nowy stadion ma być gotowy w marcu 2027, a koszt realizacji całego projektu ostatecznie sięgnie niemal miliarda koron, co wymagało zwiększenia zaangażowania lokalnych władz w jego finansowanie.

Relację z budowy Skovens Arena można zobaczyć na osobnej podstronie

Gdzie będzie występowała drużyna AGF w trakcie przebudowy stadionu?

Aby zapewnić drużynie AGF możliwość rozgrywania spotkań w trakcie przebudowy, skromny stadion na północnym przedmieściu Vejlby (Vejlby Stadion) wyposażono w tymczasowe trybuny o pojemności 11,5 tys. widzów.

Obiekt zyskał też nową nazwę (Ceres Park Vejlby), a zespół AGF przeniósł się na niego na początku 2025 i ma tam występować do czasu oddania do użytku nowej areny.