Nové Bazaly – opis projektu

Jak w skrócie przedstawia się projekt nowego stadionu Bazaly?

Stadion Bazaly służył Baníkowi Ostrawa przez ponad pół wieku, jednak w 2015 klub opuścił przestarzały obiekt i przeniósł się na zmodernizowany Stadion Miejski w Ostrawie-Witkowicach.

Ten ruch nie każdemu przypadł do gustu, zwłaszcza że obiekt w Witkowicach posiada bieżnię lekkoatletyczną, a przeprowadzka oznaczała przenosiny z tradycyjnej dla Baníka śląskiej części Ostrawy na morawską stronę.

W 2023 miasto rozpoczęło przygotowania do budowy nowoczesnej, piłkarskiej areny w miejsce starego stadionu Bazaly, aby Baník mógł powrócić do swojej dawnej siedziby. Do konkursu architektonicznego zgłosiły się renomowane pracownie z całego świata, a zwycięski projekt ogłoszono w listopadzie 2025.

Nowy obiekt pomieści 20 tys. widzów i będzie się zaliczał do najlepszych w Czechach. Rdzawa, metalowa fasada stadionu ma oddawać industrialny charakter miasta, a heksagonalne formy będą nawiązaniem do bazaltu, który dawniej wydobywano w tym miejscu – i od którego stadion wziął swoją nazwę.

Zgodnie z planem, budowa ma ruszyć dopiero w 2029, a zakończenie prac spodziewane jest pod koniec 2031.

Jak do tej pory prezentuje się stadion Bazaly?

Stadion Bazaly został zainaugurowany w 1959. Obiekt powstał na terenie dawnego kamieniołomu w którym wydobywano bazalt – stąd też wzięła się nazwa areny. Stadion przez ponad pół wieku służył Baníkowi Ostrawa i był świadkiem największych sukcesów tego klubu.

W 2013 stadion został wykupiony przez miasto, które w ten sposób uratowało Baník przed bankructwem. Ponieważ stan techniczny obiektu się pogarszał, w 2015 klub przeniósł się na świeżo zmodernizowany Stadion Miejski w Ostrawie-Witkowicach.

W latach 2018–2019 dokonano przebudowy stadionu Bazaly, redukując ilość miejsc na trybunach do zaledwie 450. Obiekt odtąd służył głównie celom treningowym oraz drużynom młodzieżowym. W 2022 rozegrano na nim część spotkań kobiecych mistrzostw Europy do lat 19.

Dlaczego Stadion Miejski w Ostrawie-Witkowicach nie jest dla Baníku optymalny?

Stadion Miejski w Ostrawie-Witkowicach po modernizacji spełnia wszelkie standardy, w tym pozwala na występy w rozgrywkach europejskich. Obecność bieżni lekkoatletycznej sprawia jednak, że trybuny znajdują się w pewnym oddaleniu od murawy, przez co stadion nie zapewnia typowej dla obiektów piłkarskich atmosfery.

Na niekorzyść obiektu przemawia również jego położenie w morawskiej części Ostrawy. Baník, choć dziś postrzegany jest jako klub reprezentujący całe miasto, wywodzi się ze śląskiej strony, położonej na prawym brzegu Ostrawicy (tam znajduje się stadion Bazaly).

Jak powstał projekt nowego Bazaly?

W 2023 władze Ostrawy zaczęły sygnalizować, że chciałyby przywrócić stadionowi Bazaly rolę głównego obiektu Baníka. W 2024 na zlecenie miasta powstało wstępne studium dotyczące możliwości odbudowy stadionu Bazaly, opracowane przez Davida Kotka i Rudolfa Müllera z pracowni Projektstudio, którzy przygotowali również poglądowe wizualizacje nowej areny.

W czerwcu 2024 podpisane zostało memorandum w sprawie budowy nowego stadionu pomiędzy miastem, klubem FC Baník i jego akademią, czeskim związkiem piłki nożnej (FAČR) oraz spółką Vítkovice Aréna, która zarządza stadionem Bazaly w imieniu miasta. Niedługo później miasto powołało grupę roboczą, której zadaniem było poczynienie przygotowań do inwestycji.

W marcu 2025 podpisano także drugie memorandum, tym razem wyłącznie z FAČR, w którym deklarowano chęć organizacji meczów piłkarskiej reprezentacji Czech na nowym stadionie Bazaly.

Kiedy przeprowadzono konkurs architektoniczny na koncepcję nowego Bazaly?

Pod koniec 2024 miasto ogłosiło konkurs na przygotowanie koncepcji architektonicznej nowego stadionu Bazaly. Do konkursu zgłosiło się 29 podmiotów, w tym renomowane pracownie z całego świata, jak Populous, Zaha Hadid Architects, HOK, Arup, IDOM, Fenwick Iribarren Architects i inne.

W lutym 2025 liczbę zespołów projektowych zawężono do 10 (z których 9 przygotowało finalne koncepcje), a w maju 2025 wytypowano cztery projekty, spośród których miał zostać wybrany zwycięzca.

Ostateczną koncepcję nowego stadionu Bazaly ogłoszono 4 listopada 2025 po zatwierdzeniu projektu przez Radę Miasta. Prezentacja wizualizacji miała miejsce tego samego dnia na kładce w pobliżu stadionu Bazaly.

Projekt wybrano jednogłośną decyzją 9-osobowego jury, a zwycięską wizję przygotowała pracownia L35 Arquitectos z główną siedzibą w Barcelonie, która wcześniej odpowiadała m.in. za projekt rozbudowy Estadio Santiago Bernabéu.

Co zakłada projekt nowego Bazaly?

Projekt zakłada budowę nowego, typowo piłkarskiego obiektu w miejsce dotychczasowego stadionu Bazaly. Zachowane mają zostać położone na południe boiska treningowe, a dla uzyskania większej przestrzeni obiegająca stadion ulica Českobratrská zostanie zwężona do dwóch pasów ruchu. W pobliżu trybuny głównej planowana jest również budowa nowego ronda.

U podstawy budynku powstanie podwyższona platforma z promenadą okrążającą stadion. W górnej części obiekt pokrywać będzie metalowa, perforowana powłoka o rdzawym zabarwieniu. Widownię przykryje dach o lekko wyprofilowanej, wklęsłej formie, a całość utworzy spójną, jednolitą bryłę.

Architektura stadionu ma łączyć dwa wątki symboliczne: przemysłowe dziedzictwo Ostrawy – zwłaszcza górnicze i hutnicze – oraz lokalną historię miejsca, gdzie niegdyś wydobywano bazalt. Przemysłowy charakter miasta wyrażany jest zwłaszcza przez metalową fasadę, a ciemna podstawa i heksagonalne motywy odwołują się do bazaltowych skał.

Najbardziej wyeksponowana będzie zachodnia fasada stadionu, zwrócona w stronę centrum Ostrawy i widoczna m.in. z wieży ratusza. Dzięki swojej lokalizacji i wyrazistej formie obiekt ma szansę stać się jednym z bardziej charakterystycznych elementów panoramy miasta. Od wschodu budynek będzie częściowo wpisany w skarpę, prezentując się w tym miejscu dużo skromniej.

Stadion o pojemności ok. 20 tys. miejsc powstanie w wysokim standardzie, z luksusowymi lożami, współczesnymi udogodnieniami i rozwiązaniami zgodnymi z zasadami zrównoważonego rozwoju. Na stadionie funkcjonować będzie sklep klubowy i muzeum. Po ukończeniu ma to być jeden z najnowocześniejszych obiektów piłkarskich w Czechach.

Wewnątrz budynku znajdzie się ograniczona liczba miejsc parkingowych (ponad 500), natomiast większość kibiców ma docierać na stadion środkami transportu publicznego lub pieszo.

Kiedy powstanie nowy stadion Bazaly?

Na 2026 przewidziano przygotowanie pełnej dokumentacji projektowej. W latach 2027–2028 mają trwać procedury związane z uzyskiwaniem odpowiednich pozwoleń oraz wyborem głównego wykonawcy. Rozpoczęcie budowy stadionu ma nastąpić dopiero w 2029, a zakończenie prac planowane jest pod koniec 2031.

Realizacja inwestycji ma pochłonąć 2,5 mld koron czeskich. Projekt powstał z inicjatywy miasta, które najprawdopodobniej będzie musiało udźwignąć większość kosztów, ale liczy także na udział klubu oraz innych podmiotów w finansowaniu budowy. Wkład w wysokości 10% zadeklarowały władze kraju morawsko-śląskiego.