Brisbane Olympic Stadium – opis projektu

Jak w skrócie prezentuje się projekt Brisbane Olympic Stadium?

Projekt Brisbane Olympic Stadium był najbardziej spektakularną koncepcją, jaką zaproponowano w trakcie debaty nad główną areną igrzysk olimpijskich w 2032, mających odbyć się w australijskim Brisbane.

Plany opracowało prywatne konsorcjum skupiające uznane firmy architektoniczne z kraju i zagranicy. Projekt zaprezentowano w sierpniu 2024 jako alternatywę dla nader skromnych planów, forsowanych wówczas przez władze.

Projekt zakładał budowę stadionu o pojemności 60 tys. miejsc, wyróżniającego się oryginalną i ekspresyjną formą. Stadion miał stanąć na sztucznej wyspie, a uwagę zwracały trzy szerokie promenady płynnie przechodzące w dach nad widownią oraz wysoki budynek, górujący nad północną trybuną.

W marcu 2025 nowe władze stanowe przedstawiły kompleksowy plan infrastruktury sportowej na igrzyska, w tym nową koncepcję głównego stadionu, który ma powstać w Victoria Park. Tym samym efektowna wizja Brisbane Olympic Stadium, od początku przyjmowana przez polityków z rezerwą, została definitywnie zarzucona.

Jak powstała koncepcja nowego Stadionu Olimpijskiego w Brisbane?

17 sierpnia 2024 zaprezentowany został nowy projekt urbanistyczny dla Brisbane, nazwany Northshore Vision 2050. Częścią projektu miał być wielofunkcyjny stadion z trybunami na 60 tys. widzów, który mógłby się stać główną areną Igrzysk Olimpijskich 2032.

Prace nad koncepcją trwały pół roku. Projekt był inicjatywą Brisbane Design Alliance, konsorcjum skupiającym lokalne oraz zagraniczne pracownie architektoniczne o uznanej globalnie renomie: Buchan, HKS, NRA Collaborative, Aurecon i Nikken Sekkei.

Ile miała kosztować realizacja projektu Northshore Vision 2050?

Realizacja całego projektu miała kosztować 6 mld A$. Inwestycja miała zostać sfinansowana z prywatnych funduszy, choć pomysłodawcy liczyli na to, że lokalne władze przekażą nieodpłatnie teren pod budowę, a także dokonają poprawy infrastruktury transportowej w okolicy.

Plan miał być wdrażany latami, a pierwszym etapem miało być przede wszystkim przygotowanie obiektów potrzebnych na igrzyska, w tym stadionu oraz wioski olimpijskiej, która miała być później przekształcona w osiedle mieszkaniowe.

Gdzie zaplanowano nowy Stadion Olimpijski w Brisbane?

Inwestycję zaplanowano w Northshore Hamilton, na nabrzeżu rzeki Brisbane, kilka kilometrów na wschód od ścisłego centrum Brisbane. Plan zakładał budowę kładek prowadzących do stacji kolejowej Doomben oraz na drugą stronę rzeki, do dzielnicy Bulimba.

Co ciekawe, w tym samym miejscu już w 1998 proponowano budowę nowego stadionu, jednak po zmianie władz pomysł zarzucono, a w zamian przebudowany został Lang Park. Z kolei oryginalny plan władz na igrzyska w 2032 zakładał budowę w tym miejscu wioski olimpijskiej.

Co zakładała wizja nowego Stadionu Olimpijskiego w Brisbane?

Głównym elementem Northshore Vision 2050 miał być stadion o pojemności 60 tys. widzów. Obiekt miał przyjąć bardzo oryginalną, ekstrawagancką formę. Uwagę zwracały trzy szerokie promenady prowadzące na stadion, które płynnie przechodziły w zadaszenie nad trybunami. Nad trybuną po stronie północnej górować miał budynek mieszkalny.

Trybuny miały otrzymać owalny kształt, pasujący do organizacji meczów krykieta oraz futbolu australijskiego. Możliwe miało być również umieszczenie wewnątrz bieżni lekkoatletycznej, dzięki czemu stadion miał służyć jako główna arena podczas igrzysk olimpijskich. Nad widownią zaplanowano też dużą liczbę lóż, a stadion miał zostać wyposażony w nowoczesne technologie.

Na południowo-zachodnim łuku przewidziano lukę, przez którą znaczna część widzów mogłaby obserwować panoramę centrum Brisbane (central business district) wraz z jej wysokimi wieżowcami.

Co zaplanowano w otoczeniu nowego Stadionu Olimpijskiego w Brisbane?

Projekt obejmował nową aranżację linii brzegowej, która miała przypominać dawne meandry rzeki Brisbane. Wokół stadionu zaprojektowano nowy kanał, przez co obiekt właściwie znajdowałby się na sztucznie utworzonej wyspie, połączonej z lądem kilkoma kładkami.

Poza samym stadionem, projekt Northshore Vision 2050 obejmował również stworzenie wioski olimpijskiej, centrum pływackiego, hotelu, restauracji, nowych powierzchni handlowo-usługowych oraz mieszkań. Rewitalizacja obszaru obejmowała utworzenie nowych ścieżek, zieleni i przystani wodnych, aby zamienić go w atrakcyjną przestrzeń publiczną.

Jaką rolę projekt nowego Stadionu Olimpijskiego w Brisbane miał odegrać podczas Igrzysk Olimpijskich 2032?

Po przyznaniu w 2021 Brisbane organizacji Igrzysk Olimpijskich 2032 pojawił się problem stadionu, który miałby stanowić główną arenę zawodów. Początkowo miał to być przebudowany The Gabba, później rozważano także budowę nowego obiektu w Victoria Park.

W marcu 2024 pomysły te zostały odrzucone, a nowy plan zakładał przebudowę Queensland Sport and Athletics Centre. Wstępne założenia były jednak nadzwyczaj skromne: stadion miał pomieścić 40 tys. widzów, z czego większość stanowić miały trybuny tymczasowe, pozbawione zadaszenia.

Tymczasem nowa koncepcja dla Northshore została przygotowana z rozmachem i dużą dozą oryginalności, stanowiąc ciekawą alternatywę dla planów przygotowywanych przez władze, tym bardziej że obiekt miał powstać przy dużym udziale kapitału prywatnego. Przez niektóre media wizja została nawet określona jako „ratująca igrzyska dla Brisbane”, chociaż pierwsze reakcje rządzących na nową propozycję były raczej sceptyczne.

Kiedy powstać miał Stadion Olimpijski w Brisbane?

Pomysłodawcy mieli nadzieję na otwarcie stadionu w 2031, rok przed igrzyskami. Aby móc zmieścić się w harmonogramie i zdążyć na igrzyska, prace miały ruszyć nie później, jak w 2026.

Jak Stadion Olimpijski w Brisbane miał zostać wykorzystany po igrzyskach?

Liczne funkcje komercyjne miały gwarantować utrzymanie obiektu po Igrzyskach Olimpijskich 2032. Dzięki owalnej formie, możliwa byłaby organizacja meczów popularnego krykieta i futbolu australijskiego, a obiekt mógłby przyciągnąć którąś z miejscowych, profesjonalnych drużyn. Obiekt miał być przystosowany do organizacji najważniejszych imprez sportowych, a także koncertów i innych wydarzeń.

Czy dojdzie do realizacji projektu Brisbane Olympic Stadium?

Po wyborach stanowych w październiku 2024, nowo wybrany premier Queenslandu David Crisafulli zarządził 100-dniowy audyt, aby rozstrzygnąć kwestię stadionu na igrzyska. W wyniku przeprowadzonego audytu powstał tzw. „2032 Delivery Plan”, który ogłoszono 25 marca 2025. W dokumencie wskazano nie tylko główny stadion, ale także pozostałe areny, w których mają odbyć się zawody olimpijskie.

Według nowego planu, główny stadion Igrzysk Olimpijskich 2032 ma powstać w Victoria Park, gdzie już wcześniej proponowano budowę stadionu olimpijskiego. W planie przedstawiono również wstępną wizualizację obiektu oraz pierwsze szczegóły projektu. Tym samym odrzucono wszystkie dotychczasowe projekty, w tym propozycję stadionu w Northshore Hamilton.