STōK Cae Ras (Racecourse Ground) – opis projektu

Jak w skrócie przedstawia się projekt rozbudowy Racecourse Ground?

Rozbudowa jednego z najstarszych stadionów na świecie koncentruje się na budowie nowej trybuny za bramką od strony wschodniej, tzw. The Kop, która będzie siedzibą najzagorzalszych kibiców Wrexham AFC.

Plany nowej trybuny powstały po przejęciu klubu przez hollywoodzkich aktorów Ryana Reynoldsa i Roba McElhenneya na początku 2021. Znacznie wzrosło wtedy zainteresowanie meczami, a zespół w szybkim tempie zanotował kolejne awanse. Pierwsza koncepcja nowej The Kop powstała w 2022, a jej autorem była pracownia AFL Architects.

Starą The Kop, która od 2008 była wyłączona z użytku, rozebrano na przełomie 2022 i 2023. Po rozbiórce miała ruszyć budowa nowej trybuny, jednak prace nie rozpoczęły się zgodnie z planem. W zamian, pod koniec 2023 powstała jedynie konstrukcja tymczasowa.

Klub przez cały czas był jednak zaangażowany w projekt i nawiązał współpracę z renomowanym studiem Populous, które przygotowało nową koncepcję, zaprezentowaną na początku 2025. Według nowych planów, trybuna powinna być gotowa przed rozpoczęciem mistrzostw Europy U-19, które mają się odbyć latem 2026.

Nowa trybuna ma pomieścić 5,5 tys. osób i będzie najwyższa na stadionie. Po jej otwarciu pojemność całego stadionu zwiększy się do ok. 16 tys. widzów. Klub analizuje również możliwość dalszej rozbudowy stadionu w przyszłości.

Charakterystycznym elementem nowej The Kop ma być ceglana fasada, która nada jej oryginalny wygląd nawiązujący do lokalnej architektury oraz przemysłowego dziedzictwa regionu.

Jak powstały plany budowy nowej trybuny na Racecourse Ground?

Jak prezentuje się Racecourse Ground?

Wrexham AFC to jeden z najstarszych klubów piłkarskich świata, a Racecourse Ground, na którym występuje ten zespół, to z kolei jeden z najstarszych stadionów na świecie. Chociaż Wrexham położone jest w Walii, Wrexham AFC uczestniczy w angielskim systemie rozgrywek ligowych.

Racecourse Ground pozostaje dziś największym i najważniejszym stadionem w północnej Walii. Jego nazwa w języku walijskim to Y Cae Ras, a od 1 lipca 2023 obowiązuje nazwa komercyjna: STōK Cae Ras.

Jak doszło do powstania planów budowy nowej trybuny na Racecourse Ground?

Jak wyglądała sytuacja Wrexham AFC na początku XXI wieku?

Jeszcze na początku XXI wieku losy zasłużonego Racecourse Ground były bardzo niepewne, kiedy nowi właściciele Wrexham AFC próbowali wyprowadzić go ze swojego stadionu, aby przeznaczyć obiekt pod cele deweloperskie (wyprowadzkę ostatecznie zablokował sąd).

Po spadku w 2008, przez kolejne lata Wrexham AFC występował na piątym poziomie rozgrywkowym. Pod koniec 2011 klub został przejęty przez stowarzyszenie kibiców (Wrexham Supporters Trust), które zdołało zebrać znaczne środki, aby uchronić go przed upadkiem.

Jak zmieniła się sytuacja Wrexham AFC po przejęciu go przez nowych właścicieli w 2021?

Na początku 2021 nowymi właścicielami klubu zostali dwaj hollywoodzcy aktorzy, Ryan Reynolds i Rob McElhenney. Zainteresowanie meczami Wrexham AFC znacznie wzrosło, a klub zaczął odnosić sukcesy: w 2023 awansował do EFL League Two, a rok później do EFL League One (trzeci poziom).

Ponadto Wrexham AFC został bohaterem nowego serialu Welcome to Wrexham, który miał swoją premierę w sierpniu 2022 i stał się bardzo popularny.

Dlaczego potrzebna jest nowa trybuna na Racecourse Ground?

Jednym z najważniejszych zadań, jakie postawili przed sobą nowi właściciele klubu, było przywrócenie do użytku trybuny za wschodnią bramką (tzw. The Kop).

Przywrócenie do życia nieużywanej od dłuższego czasu trybuny było najbardziej oczywistą rzeczą, jaką można było dokonać, chcąc zwiększyć pojemność stadionu. Reaktywowanie The Kop mogło też stworzyć strefę dedykowaną najzagorzalszym kibicom klubu.

Jak prezentowała się stara trybuna wschodnia na Racecourse Ground?

Wschodnia trybuna została wzniesiona w latach 50. XX wieku przez kibiców, przy użyciu taczek i łopat, bez pomocy ciężkiego sprzętu. Zyskała ona, podobnie jak wiele innych terasowych trybun na brytyjskich stadionach (najbardziej znana powstała na stadionie Anfield w Liverpoolu), przydomek Spion Kop (lub Kop, The Kop), w nawiązaniu do bitwy o Spion Kop w Południowej Afryce, która miała miejsce w styczniu 1900.

The Kop, częściowo zadaszona i wyposażona w betonowe stopnie, z charakterystycznymi, biało-czerwonymi (barwy klubu) barierkami, z czasem stała się najstarszą trybuną na stadionie, jedyną z miejscami stojącymi. Z powodu niespełniania wymogów bezpieczeństwa, w 2008 została wyłączona z użytkowania.

Kiedy powstał pierwszy projekt nowej trybuny na Racecourse Ground?

Zamiast modernizować starą trybunę, zdecydowano się ją rozebrać i wybudować od nowa. Już latem 2021 usunięto z niej charakterystyczne barierki. W czerwcu 2022 klub ponownie został właścicielem stadionu, upubliczniono plany i wizualizacje nowej trybuny, a lokalne władze zezwoliły na rozbiórkę.

Projekt nowej trybuny, mającej powstać w miejsce The Kop, opracowało studio AFL Architects. Nowa, wolnostojąca trybuna miała pomieścić 5,5 tys. widzów, stając się zdecydowanie najwyższą na stadionie. Z zewnątrz pokrywać miały ją czarne panele, w nawiązaniu do górniczych tradycji Wrexham.

Pierwszy projekt nowej trybuny na Racecourse Ground (od AFL Architects) można zobaczyć na osobnej podstronie

Kiedy rozebrano starą trybunę The Kop na Racecourse Ground?

W listopadzie 2022 miasto zaakceptowało plany budowy nowej trybuny. Starą The Kop rozebrano na przełomie 2022 i 2023.

Dlaczego na Racecourse Ground powstała trybuna tymczasowa?

Nowa trybuna miała być gotowa przed rozpoczęciem sezonu 2024/25, jednak jej budowa w ogóle nie ruszyła w związku z „dodatkowymi komplikacjami”, jak to zostało określone przez klub.

Zamiast budowy nowej trybuny, pod koniec 2023 za wschodnią bramką powstała tymczasowa, metalowa konstrukcja, by umożliwić większej liczbie kibiców oglądanie meczów na stadionie. Wcześniej na Racecourse Ground wymieniono też maszty oświetleniowe.

Relację z pierwszych prac przeprowadzonych na Racecourse Ground, które obejmowały rozbiórkę starej trybuny The Kop oraz budowę trybuny tymczasowej, prezentujemy na osobnej podstronie

Kiedy powstał drugi projekt nowej trybuny na Racecourse Ground?

Choć nie rozpoczęto nawet budowy nowej trybuny za bramką, właściciele Wrexham zaczęli już snuć plany rozbudowy pozostałych trybun, co miało zwiększyć pojemność stadionu do ok. 50 tys. miejsc.

W październiku 2024 poinformowano o nawiązaniu współpracy ze znaną pracownią architektoniczną Populous, która zajęła się projektem nowej The Kop (poprzednią koncepcję od AFL Architects ostatecznie zarzucono).

Koncepcja nowej The Kop od Populous została upubliczniona 3 lutego 2025. Nowy projekt jest bardziej ambitny i atrakcyjny wizualnie od poprzedniego, choć zakłada taką samą pojemność trybuny (5,5 tys. widzów).

Kiedy powstanie nowa trybuna na Racecourse Ground?

Na początku marca 2025 lokalne władze zaaprobowały nowe plany. Budowa najprawdopodobniej rozpocznie się w przerwie letniej w 2025. Nowa trybuna ma być gotowa przed mistrzostwami Europy U-19, które mają się odbyć w Walii latem 2026.

Czy planowane są dalsze inwestycje na Racecourse Ground?

Klub analizuje możliwości dalszej rozbudowy stadionu, choć prace w przypadku pozostałych trybun mogą być trudniejsze do wykonania z uwagi na ograniczoną przestrzeń.

Co zakłada projekt nowej trybuny na Racecourse Ground?

Nowa trybuna za wschodnią bramką ma pomieścić 5,5 tys. widzów. Znajdą się na niej miejsca siedzące, bezpieczne miejsca stojące oraz strefy hospitality dla zamożniejszych gości. Trybuna będzie wyposażona w szerokie zaplecze, otrzyma pełne zadaszenie, a pod dachem zostanie zamontowany duży telebim.

Nowa The Kop będzie miejscem, z którego dopingować będą najzagorzalsi kibice miejscowej drużyny i została zaprojektowana w taki sposób, aby zmaksymalizować wrażenia akustyczne.

Trybuna wyróżniać się będzie niecodziennym wyglądem zewnętrznym. Budynek wieńczyć będą szklane ściany, ale przed nimi znajdzie się jeszcze dodatkowa, dekoracyjna fasada stworzona z pięciu ceglanych, ażurowych segmentów.

Ceglana fasada ma nawiązywać do lokalnej architektury, a także przemysłowego dziedzictwa regionu, który znany jest z wyrobu cegieł, produkowanych zwłaszcza w pobliskiej wsi Ruabon (tzw. „Ruabon red brick”).

Wzór, w jaki mają być ułożone cegły, jest odniesieniem do rozpowszechnionego w okolicy sposobu wykonywania murów (tzw. wątek flamandzki). Ściany w południowo-wschodnim narożniku będą urozmaicone wizerunkami dwóch smoków, które znajdują się w herbie klubu.

Przed trybuną powstanie plac, który będzie pełnić rolę miejsca spotkań dla lokalnej społeczności, a w dni meczowe zamieniać się będzie w przestrzeń dla kibiców. Na placu ma się znaleźć memoriał w postaci koła z kopalnianego szybu, poświęcony pamięci 266 ofiar katastrofy w pobliskiej kopalni Gresford Colliery z 1934.

Budowa nowej trybuny pozwoli zwiększyć pojemność obiektu do ok. 16 tys. widzów i potwierdzi jego status jako najważniejszej areny piłkarskiej w północnej Walii. Po rozbudowie stadion ma także spełniać wymogi 4 kategorii UEFA.