Nea Toumba – opis projektu

Jak w skrócie prezentuje się projekt nowego stadionu dla PAOK FC?

Projekt stadionu dla PAOK-u zakłada budowę zupełnie nowego obiektu w miejsce dotychczasowego stadionu Toumba. Nowa arena ma być większa, nowocześniejsza, a trybuny w pełni zadaszone i położone bliżej boiska.

Wizję, opracowaną przez znaną pracownię Populous, zaprezentowano latem 2025, choć prace nad nowym stadionem trwały już co najmniej od 2016. Nieznane są póki co koszty ani termin realizacji.

Motywem przewodnim koncepcji jest „objęcie orła” – architektoniczna metafora nawiązująca do symboliki i tożsamości PAOK-u. Zostało to wyrażone w elewacji, której oryginalna forma subtelnie odwołuje się do rozpostartych skrzydeł, obejmujących i przykrywających trybuny.

Charakterystycznym punktem nowego stadionu będzie nowa Gate 4 – trybuna dedykowana najzagorzalszym kibicom, inspirowana legendarną „Żółtą Ścianą” ze stadionu Borussii Dortmund czy kultowymi The Kop z Anglii. Jej wygląd ma być zbliżony do South Stand na nowym stadionie Tottenhamu.

W miejsce nieatrakcyjnych parkingów przed trybuną główną powstanie tzw. PAOK Plaza – starannie zaprojektowany, reprezentacyjny plac, stanowiący przyjazną przestrzeń powitalną. Plan zakłada również poprowadzenie sąsiedniej ulicy pod ziemią, co umożliwi uzyskanie dodatkowej powierzchni.

Jak powstał projekt nowego stadionu dla PAOK FC?

Jak prezentuje się dotychczasowy stadion PAOK FC?

Obecny stadion PAOK FC, popularnie nazywany Toumba (od nazwy okolicy), powstał w latach 1958–1959. Początkowo mógł pomieścić 15 tys. widzów, a do 1974 został rozbudowany do pojemności przekraczającej 45 tys. osób. Pojemność obiektu spadła poniżej 30 tys. po instalacji plastikowych krzesełek pod koniec XX wieku.

Stadion posiada wysokie, jednopoziomowe trybuny o owalnym kształcie, wynikającym z pierwotnego układu z bieżnią lekkoatletyczną. Z uwagi na ograniczoną przestrzeń, trybuna za południowym łukiem powstała w ograniczonym zakresie i jest nieco niższa. Widownia w większości jest odkryta – dach znajduje się jedynie nad trybuną główną.

Obiekt, choć największy w całych Salonikach, nie zalicza się dziś do najnowocześniejszych. Stadion znany jest za to z gorącej atmosfery tworzonej przez kibiców, spośród których najzagorzalsi zasiadają na północnym łuku (Gate 4).

Kim są PAOK FC?

PAOK FC to klub piłkarski z Salonik, należący do czołówki krajowej ligi – nigdy nie spadł z najwyższej klasy rozgrywkowej i posiada duże grono sympatyków w całej północnej Grecji. Szczególne znaczenie dla kibiców mają lokalne derby z Arisem.

Klub został założony w 1926 przez Greków przesiedlonych z Konstantynopola po wojnie grecko-tureckiej i traktacie z Lozanny. Dwugłowy orzeł w herbie klubu – symbol Cesarstwa Bizantyńskiego – stanowi wyraz ich tożsamości, pamięci o utraconej ojczyźnie i dumnych korzeniach.

Kiedy powstały plany budowy nowego stadionu dla PAOK FC?

W 2012 właścicielem PAOK FC został grecko-rosyjski oligarcha Ivan Savvidis. Jednym z działań podjętych przez nowego właściciela była praca na rzecz ulepszenia klubowego stadionu. W 2013 przedstawiony został plan kompleksowej modernizacji obiektu, która miała kosztować 40 mln € i obejmowałaby m.in. pełne zadaszenie trybun.

Planu gruntownej modernizacji ostatecznie nie zrealizowano, ale w ciągu kilku lat przeprowadzono szereg mniejszych remontów, obejmujących m.in. loże VIP oraz szatnie dla zawodników.

Zamiast pierwotnie zapowiadanej modernizacji, Savvidis zwrócił się w kierunku budowy zupełnie nowego stadionu, a pierwsze komunikaty o takich zamiarach zaczął wysyłać na początku 2016.

Początkowo nie wiadomo było jeszcze, czy nowy stadion powinien powstać w miejsce dotychczasowej areny, czy w innej części miasta. Ostatecznie, ze względu na przywiązanie kibiców do Toumba, zdecydowano się pozostać w obecnej lokalizacji.

Pomysł budowy nowego stadionu PAOK FC nie był zupełnie nowy – do realizacji takiego projektu dążył już Yiannis Goumenos, właściciel klubu w latach 2003–2006.

Kiedy pojawił się pierwszy projekt nowego stadionu dla PAOK FC?

Pierwsze wizualizacje nowego stadionu pojawiły się w grudniu 2016, a ich autorem było studio AETER Architects. Projekt, rozwijany we współpracy z A&S Architects, a także firmą deweloperską Dimand, zakładał budowę areny na 35 tys. widzów, której charakterystycznym elementem miał być oryginalny dach, symbolizujący skrzydła orła rozciągnięte nad widownią.

Inwestycja miała według początkowych szacunków kosztować 60 mln € – kwotę tę miał w pełni pokryć Ivan Savvidis.

Kiedy powstał nowy projekt stadionu dla PAOK FC?

Choć początkowo zakładano, że stadion może być gotowy już w 2020, prace nad nim znacząco się opóźniły. Z czasem również rok 2026 – symboliczny ze względu na setną rocznicę powstania klubu – przestał być realnym terminem zakończenia inwestycji.

Okres prac nad planami nowego stadionu zbiegł się z kolejną falą sukcesów PAOK-u – klub zdobył w tym czasie kilka Pucharów Grecji oraz mistrzostwo kraju w 2019 i 2024, odpowiednio trzecie i czwarte w swojej historii.

Kamieniem milowym w długim procesie administracyjnym było podpisanie 7 czerwca 2022 prezydenckiego dekretu przez ówczesną prezydent Grecji, Ekaterini Sakielaropulu, który zatwierdził specjalny plan zagospodarowania przestrzennego, otwierając drogę do realizacji nowego stadionu.

Niedługo później, 21 czerwca 2022, klub ogłosił nawiązanie współpracy z firmą Salfo, a także znanym, międzynarodowym biurem architektonicznym Populous, które miało przygotować nowy projekt stadionu.

Nowa koncepcja została zaprezentowana po trzech latach. Wizualizacje pojawiły się po raz pierwszy 26 czerwca 2025 na oficjalnej stronie klubu, a 9 lipca projekt opublikował również Populous i wkrótce został on szeroko rozpowszechniony w mediach.

Po publikacji nowego projektu w mediach pojawiły się także informacje, że 250 mln € na jego realizację gotów jest przeznaczyć miliarder Aristotelis Mistakidis.

Kiedy powstanie nowy stadion dla PAOK FC?

Przy okazji publikacji nowego projektu od Populous nie podano żadnych możliwych terminów realizacji projektu. Wiadomo, że nierealny jest już termin oddania do użytku w 2026, który był pożądany ze względu na jubileusz 100-lecia klubu.

Co zakłada projekt nowego stadionu dla PAOK FC?

Głównym założeniem projektu jest budowa zupełnie nowego stadionu, w miejsce dotychczasowego obiektu PAOK FC – stadionu Toumba. Na czas prac klub najprawdopodobniej przeniesie się na położony ponad kilometr na północ stadion Kaftanzoglio.

W przeciwieństwie do starego stadionu, na którym między trybunami a boiskiem jest jeszcze miejsce na bieżnię, nowa arena ma otrzymać prostokątny, typowo piłkarski układ trybun, aby widzowie znajdowali się możliwie jak najbliżej pola gry. Widownia na nowym stadionie zostanie w pełni zadaszona.

Ekskluzywne loże, miejsca premium oraz strefy hospitality będą się koncentrować przede wszystkim na zachodniej trybunie. Choć w chwili publikacji projektu nie podano planowanej pojemności stadionu, trzy lata wcześniej – przy nawiązaniu współpracy z Populous – wspominano o minimalnej liczbie 35 tys. miejsc.

Wyjątkowym miejscem na stadionie ma być trybuna za północną bramką – siedziba najzagorzalszych kibiców, odtworzona w nowy sposób Gate 4, która ma powstać na wzór słynnej „Żółtej Ściany” na stadionie Borussii Dortmund czy angielskich The Kop. Wizualnie nowa Gate 4 najbardziej przypominać będzie South Stand z nowego stadionu Tottenhamu.

Podstawę koncepcji stadionu stanowi motyw „objęcia orła”, będący odniesieniem do symboliki i tożsamości PAOK FC. Forma elewacji – z rytmicznymi, łamanymi liniami – symbolizuje rozpostarte skrzydła orła nad trybunami, wyrażając tę ideę i nadając stadionowi oryginalny, wyrazisty wygląd.

Nowy stadion ma łączyć klubowe dziedzictwo z nowoczesnością – oferując wyższy komfort oglądania meczów, jeszcze intensywniejszą atmosferę i większy potencjał komercyjny. Obiekt ma również wzmocnić markę i rozpoznawalność PAOK-u oraz stać się filarem przyszłych sukcesów sportowych.

Jak ma wyglądać otoczenie nowego stadionu PAOK FC?

Wokół stadionu zaplanowano podwyższone „podium” o nieregularnym kształcie, które będzie obiegać całą bryłę budynku. Platforma zapewni dostęp z wielu stron, ułatwi separację różnych grup użytkowników podczas wydarzeń oraz stworzy dodatkowe, atrakcyjne przestrzenie publiczne dostępne także poza dniami meczowymi.

Zamiast dotychczasowych parkingów przy zachodniej trybunie, które nie stanowią atrakcyjnego elementu otoczenia, powstanie duży plac – PAOK Plaza. Będzie on pełnił funkcję symbolicznego „frontowego wejścia” do stadionu, oferując także dostęp do klubowego muzeum, oficjalnego sklepu, kawiarni oraz barów.

Ponadto, biegnąca obok ulica Kleanthous zostanie poprowadzona pod ziemią, co dodatkowo zwiększy dostępną powierzchnię.