Abanca Balaídos – opis stadionu

Jak doszło do powstania Estadio Balaídos?

Pod koniec 1924 Celta Vigo została poinformowana o konieczności wyprowadzki w niedalekiej przyszłości z dotychczas użytkowanego Campo de Coia, które miało zostać rozebrane w związku z budową nowej linii tramwajowej. Nowy teren zakupiono za ok. 50 000 pesetas w odległości niespełna dwóch kilometrów na południe od dotychczasowego stadionu, przy rzece Río Lagares. Okolice tego terenu były wówczas jeszcze kompletnie niezurbanizowane.

W celu budowy nowego stadionu powstała spółka Stadium de Balaídos S.A., która miała kierować pracami. Ambitny projekt nowego stadionu na 22 000 widzów, z bieżnią wokół boiska, przygotował znany lokalny architekt, Jenaro de la Fuente. W związku z ograniczonym budżetem (1 milion pesetas), trzeba było jednak dokonać daleko idących zmian w projekcie, znacznie go upraszczając.

Początkowo planowano ukończenie budowy stadionu pod koniec 1926, jednak otwarcie nastąpiło dopiero 30 grudnia 1928, a na inaugurację Celta Vigo pokonała w meczu towarzyskim Real Unión de Irún 7:0. Po otwarciu stadionu spółka Stadium de Balaídos S.A. była odpowiedzialna za utrzymanie obiektu, pobierając część zysków ze sprzedaży biletów czy z klubowych opłat członkowskich.

Jak przebudowywany był stadion Celty Vigo?

W 1946 miasto przejęło stadion, na którym przebudowane zostały trybuny po stronie zachodniej, południowej i wschodniej. W 1969 obiekt wzbogacił się o sztuczne oświetlenie, rozpoczęto także kolejną przebudowę trybun, która trwała do 1971. W jej wyniku powstały nowe trybuny po stronie zachodniej, północnej i wschodniej.

Nowa trybuna wschodnia była nieco niższa od pozostałych dwóch i posiadała tylko jedno piętro, podczas gdy widownię na dwóch kolejnych trybunach podzielono na dwie kondygnacje (w górnej części umieszczono miejsca siedzące). Wszystkie nowe trybuny zostały również przykryte trochę nietypowym, betonowym dachem. Trybuny za bramkami były wygięte w łuk, dzięki czemu na stadionie wciąż mieściła się, nieco spłaszczona na zakrętach, bieżnia lekkoatletyczna.

Dzięki organizacji piłkarskich mistrzostw świata w Hiszpanii w 1982, których Vigo zostało jednym z miast-gospodarzy, wybudowana została nowa trybuna południowa. Starą wysadzono w 1981, a z ukończeniem nowej zdążono przed rozpoczęciem turnieju. Nowa trybuna główna, przykryta metalowym zadaszeniem, była zdecydowanie najwyższa na stadionie.

Aby uzyskać więcej przestrzeni, pobliską rzeczkę poprowadzono korytem pod nową trybuną. Z zewnątrz konstrukcja otrzymała charakterystyczny kształt, z rozległą dolną częścią, zwężającą się wyraźnie ku górze. Po powstaniu nowej trybuny głównej pojemność areny wynosiła 33 000 widzów, z czego 30 000 to miejsca siedzące (miejsca stojące pozostawiono już tylko w dolnej kondygnacji wschodniej trybuny).

Ostatnie miejsca stojące na stadionie zlikwidowano w 1996. Drewniane ławki zostały też zastąpione plastikowymi krzesełkami. Kolejne modernizacje przeprowadzono w celu przystosowania obiektu do wymogów Ligi Mistrzów, w której Celta Vigo występowała w sezonie 2003/04.

W 2003 ówczesny prezydent klubu, Horacio Gómez, przedstawił ambitny plan kompletnej przebudowy obiektu, wraz z budową hotelu i centrum handlowego, ale zamysł nie spotkał się z aprobatą lokalnych władz, w dużej mierze za sprawą obiekcji ze strony dyrekcji pobliskiej fabryki samochodów.

Stadion w Vigo był częścią kandydatury Portugalii i Hiszpanii do organizacji mistrzostw świata w 2018. W razie otrzymania praw do goszczenia imprezy, planowana była przebudowa stadionu. W grudniu 2010 na gospodarza mistrzostw wybrano jednak Rosję.

Czy Estadio Balaídos otrzyma nowy, typowo piłkarski kształt?

W 2014 powstała nowa koncepcja przebudowy stadionu, zwana „nową falą”. W ramach tej koncepcji obiekt miał zyskać bardziej prostokątny, typowo piłkarski układ. Nowe trybuny za bramkami miały powstać znacznie bliżej boiska, a bieżnia lekkoatletyczna zostać zlikwidowana. Częściowej przebudowie planowano poddać także trybuny wzdłuż boiska, a cały obiekt miał zyskać spójną formę i charakterystyczną niebieską elewację, wykonaną z pofalowanych, aluminiowych pasów o szerokości 3 m, nawiązującą do fal oceanu.

Wdrażanie nowej koncepcji rozpoczęto od przebudowy trybuny północnej, którą przeprowadzono w latach 2015–2017. Dotychczasowa konstrukcja trybuny została częściowo zachowana, ale od podstaw wykonano dolną kondygnację widowni. Trybuna zyskała także nowy dach i elewację, a stojące w narożnikach dwa maszty oświetleniowe zlikwidowano na rzecz reflektorów osadzonych w zadaszeniu.

W ramach kolejnego etapu przebudowy, w latach 2017–2018 zmodernizowano trybunę główną (południową). Remontowi poddano m.in. widownię i zaplecze, powstał także nowy dach i zgodna z nową wizją elewacja. W 2021 rozebrano wschodni łuk trybun, a następnie rozpoczęto budowę w jego miejscu nowej trybuny, mającej znaleźć się znacznie bliżej końcowej linii boiska. Po zakończeniu tego etapu pozostanie przebudowa zachodniej części stadionu. Dokładny termin zakończenia przebudowy nie jest jeszcze znany.

Jakie wydarzenia gości Estadio Balaídos?

Od początku swego istnienia stadion jest areną domową Celty Vigo. Poza regularnymi meczami tego zespołu, na obiekcie okazyjnie grywała także reprezentacja Hiszpanii czy nieoficjalna reprezentacja Galicji. W 1982 na stadionie odbyły się trzy mecze fazy grupowej piłkarskich mistrzostw świata. Obiekt gościł również inne wydarzenia sportowe i pozasportowe, w tym koncerty znanych gwiazd muzyki (wystąpili tu m.in. Madonna, Dire Straits i The Rolling Stones). Stadion rozważany jest jako część potencjalnej kandydatury Hiszpanii i Portugalii do organizacji mistrzostw świata w 2030.

Jak wygląda obiekt Celty Vigo?

Trybuna główna stadionu, zdecydowanie najwyższa, znajduje się po stronie południowej. Podobnie jak naprzeciwległa trybuna północna, została ona zmodernizowana zgodnie z koncepcją przebudowy stadionu z 2014, zyskując m.in. charakterystyczną, niebieską, pofalowaną elewację. Ciekawostką jest, że pod trybuną główną poprowadzono koryto przepływającej obok rzeczki Río Lagares.

Trybuna za wschodnią bramką została rozebrana w 2021, by zrobić miejsce pod zupełnie nową, mającą powstać tuż za linią końcową boiska. Trybuna za zachodnią bramką posiada kształt łuku i jest najniższa na stadionie. Przykryta jest nietypowym, betonowym dachem. W nieodległej przyszłości planowana jest jej rozbiórka i budowa w jej miejscu nowej, analogicznie do trybuny wschodniej. Od 2018 sponsorem tytularnym stadionu jest Abanca.

Jak Abanca Balaídos prezentuje się na tle pozostałych stadionów ligi?