RCDE Stadium – opis stadionu

Jak w skrócie przedstawia się RCDE Stadium?

Powstanie nowego stadionu Espanyolu związane jest ze sprzedażą przez ten klub Estadi de Sarrià, obiektu który służył drużynie przez długie lata. Aby wyjść z długów, w 1997 Espanyol oddał go deweloperom, a sam przeniósł się na Estadi Olímpic de Montjuïc, który od początku nie spełniał jednak oczekiwań klubu, dlatego wkrótce podjęto kroki, by Espanyol ponownie dysponował własnym stadionem.

Działkę pod budowę stadionu znaleziono na zachodnich przedmieściach Barcelony, na granicy gmin Cornellà de Llobregat i El Prat de Llobregat. Zakupu terenu dokonano w 2002, ale procedury biurokratyczne i inne przeszkody spowolniły realizację inwestycji. Budowa rozpoczęła się w listopadzie 2005, choć z pełną mocą ruszyła dopiero na przełomie 2006 i 2007.

Stadion oddano do użytku 2 sierpnia 2009, meczem towarzyskim z FC Liverpool. Nowy dom Espanyolu może pomieścić 40 tys. widzów (zdecydowana większość miejsc pod dachem), jest bardzo nowoczesny i wydajny energetycznie, a ponadto był stosunkowo niedrogi. Na stadionie mieści się siedziba klubu, a także klubowy sklep i muzeum oraz… zbiorowy grobowiec.

Obiekt miał już dwóch sponsorów tytularnych, jednak za każdym razem umowę rozwiązywano przedwcześnie.

Jak doszło do powstania RCDE Stadium?

Założony w 1900 RCD Espanyol w początkowym okresie funkcjonowania często zmieniał stadiony, na których występował. Dopiero po wybudowaniu na przełomie 1922 i 1923 nowego Estadi de Sarrià, klub zyskał obiekt który służył mu przez długie dekady. Na przestrzeni lat stadion rozbudowywano, osiągając pojemność 44 tys. widzów.

Stadion uchodził za klimatyczny i trudny dla rywali, położony był ok. 2 km od Camp Nou, obiektu derbowego rywala (FC Barcelony). Estadi de Sarrià gościł m.in. trzy mecze mundialu w 1982 oraz pięć spotkań turnieju piłkarskiego podczas Igrzysk Olimpijskich 1992. Z powodu narastających problemów finansowych Espanyolu, klub ostatecznie był jednak zmuszony do sprzedania go deweloperom, którzy postawili w jego miejsce nowe bloki.

Ostatni mecz na Estadi de Sarrià odbył się 21 czerwca 1997, po czym Espanyol przeniósł się na należący do miasta Estadi Olímpic de Montjuïc. Był to jednak obiekt z bieżnią lekkoatletyczną, na którym atmosfera daleka była od tej na dawnym stadionie, a w dodatku Espanyol musiał go wynajmować. Dlatego też klub szybko poczynił starania o budowę nowej areny.

Gdzie powstał RCDE Stadium?

W 2002 Espanyol kupił 18,2 ha terenu na zachodnich przedmieściach Barcelony (niespełna 10 km na zachód od centrum), gdzie zamierzał wybudować nowy stadion. Obszar ten, znany jako Plana del Galet, położony jest na granicy dwóch miast, Cornellà de Llobregat i El Prat de Llobregat. Dawniej w tym miejscu znajdował się meander rzeki Llobregat, stanowiącej administracyjną granicę pomiędzy gminami.

W związku z częstymi powodziami, w 1972 uregulowano koryto rzeki, przesuwając je w tym miejscu kawałek na południe, jednak granica administracyjna zachowała dawny przebieg. Położenie na granicy dwóch miast znalazło później swoje odzwierciedlenie w używanej początkowo nazwie nowego stadionu (Estadi Cornellà-El Prat).

Jak wyglądały przygotowania do budowy RCDE Stadium?

Plan Espanyolu zakładał odsprzedanie części działki prywatnemu inwestorowi, który mógłby w tym miejscu wybudować duże centrum handlowo-rozrywkowe. Pozyskane w wyniku transakcji pieniądze miały wystarczyć na budowę nowego stadionu.

Jeszcze w 2002 Espanyol przeprowadził międzynarodowy konkurs na projekt nowego stadionu, który wygrały pracownie Fenwick Iribarren Architects i Gasulla Arquitectura. Zwycięską koncepcję (różniącą się od późniejszej, finalnej wersji) zaprezentowano szerszej publiczności w marcu 2003.

W 2003 klub sprzedał część działki Grupo Lar i Grosvenor, które miały w tym miejscu wybudować centrum handlowe. Koszt zakupu terenu wynosił 39 mln €, co miało w zupełności wystarczyć Espanyolowi do wybudowania stadionu (koszt jego budowy szacowano wówczas na 36 mln €).

9 maja 2003 położono kamień węgielny pod budowę nowego stadionu, który według ówczesnych założeń miał być gotowy już w 2005, jednak przedłużające się procedury i negocjacje z władzami utrudniły szybką realizację projektu.

Nowy obiekt Espanyolu miał powstać częściowo w miejscu skromnego stadionu z boiskiem do rugby i bieżnią lekkoatletyczną, w związku z czym planowano jego likwidację. Stadion ten miał jednak zostać odtworzony w innym miejscu, kawałek na zachód (za kortami tenisowymi). Budowa rozpoczęła się 22 grudnia 2004, a otwarcie miało miejsce 15 stycznia 2006. Od 2018 obiekt ten jest znany jako Estadi Municipal Pilar Pons.

Kiedy wybudowano RCDE Stadium?

26 stycznia 2005 klub ogłosił, że głównym wykonawcą stadionu będzie przedsiębiorstwo Fomento de Construcciones y Contratas (FCC). Finalną wersję projektu nowego stadionu Espanyolu zaprezentowano 5 października 2005. 21 listopada 2005 podpisano kontrakt z głównym wykonawcą, FCC, a także firmą Copisa, które miały wybudować obiekt w ciągu 18 miesięcy, tak by był on gotowy na start sezonu 2007/08. Budowa wówczas miała kosztować już 58 mln €.

Pierwsze maszyny wkroczyły na teren budowy 30 listopada 2005. Problemy biurokratyczne (jak fakt, że jeden z narożników miał się znajdować na terenie gminy El Prat, podczas gdy reszta stadionu miała stanąć na gruntach miasta Cornellà) spowodowały jednak, że przez pierwszy rok od podpisania umowy wykonywano jedynie prace wstępne.

Wszystkie przeszkody udało się pokonać w listopadzie 2006 i wówczas mogła ruszyć właściwa budowa. Palowanie terenu rozpoczęto 8 stycznia 2007. Fundamenty były gotowe we wrześniu 2007, a cała konstrukcja żelbetowa w marcu 2008.

Terminu zakończenia prac ustalonego na lipiec 2008 nie udało się jednak dotrzymać i był on później kilka razy przekładany. Budowie przeszkodził też orkan Klaus, który w styczniu 2009 spowodował szkody w zadaszeniu trybuny głównej.

Kiedy zainaugurowano RCDE Stadium?

Ceremonia związana z zakończeniem prac budowlanych i oddaniem obiektu w użytkowanie klubowi miała miejsce 5 czerwca 2009. 13 lipca 2009 na trybuny nowego stadionu po raz pierwszy weszli kibice, którzy w liczbie ok. 7 tys. przybyli na prezentację nowego zawodnika, Shunsuke Nakamury. 19 lipca 2009 na stadionie zorganizowano testowy turniej towarzyski z udziałem drużyn weteranów Espanyolu, UE Cornellà oraz AE Prat.

Właściwą inauguracją nowego stadionu był rozegrany 2 sierpnia 2009 mecz towarzyski Espanyolu z angielskim FC Liverpool, wygrany przez gospodarzy 3:0. Natomiast pierwszy mecz ligowy na nowej arenie odbył się 12 września 2009 (Espanyol – Real Madryt 0:3).

Ile kosztował RCDE Stadium?

Budowa stadionu ostatecznie pochłonęła 62 mln €, a razem z infrastrukturą wokół obiektu koszty wyniosły 83 mln €. Klub pokrył wydatki na budowę z własnych środków, w dużej mierze dzięki sprzedaży fragmentu działki pod budowę centrum handlowego, za co otrzymał 39 mln €. Ponieważ koszty okazały się wyższe od początkowych oczekiwań, aby dopiąć budżet posiłkowano się kredytami bankowymi.

Jak na RCDE Stadium uhonorowano kapitana Espanyolu, który zmarł niedługo po otwarciu stadionu?

W meczu inauguracyjnym z Liverpoolem w barwach Espanyolu grał wychowanek klubu Dani Jarque, który niedługo wcześniej został mianowany kapitanem drużyny. Parę dni po tym spotkaniu, na obozie treningowym we Florencji, Jarque dostał ataku serca i zmarł przedwcześnie, w wieku 26 lat.

Tuż po śmierci piłkarza pojawiły się głosy że nowy stadion powinien zostać nazwany jego imieniem. Ostatecznie takiej decyzji nie podjęto, ale w kwietniu 2010 na jego cześć nazwano wejście na stadion nr 21 (taki numer na koszulce nosił Jarque) – Puerta Dani Jarque.

Hołd krótkotrwałemu kapitanowi Espanyolu w dość spektakularny sposób oddał Andrés Iniesta (zawodnik FC Barcelony, jednak przyjaźniący się z Jarque), który po strzeleniu zwycięskiego gola w dogrywce finału Mistrzostw Świata 2010 z Holandią ściągnął koszulkę, pod którą (na podkoszulku) znajdował się napis „Dani Jarque siempre con nosotros” („Dani Jarque zawsze z nami”). 11 listopada 2010 Iniesta przekazał ten podkoszulek Espanyolowi.

21 stycznia 2012 w wejściu nr 21 odsłonięto brązową rzeźbę Daniego Jarque. W pobliżu rzeźby eksponowany jest też podkoszulek Iniesty z finału mistrzostw świata. Replikę rzeźby odsłonięto także 21 października 2013 przy obiektach treningowych Espanyolu, które również noszą imię zawodnika (Ciudad Deportiva Dani Jarque).

Jak wygląda RCDE Stadium?

Trybuny stadionu posiadają prostokątny układ (ze skosami w narożnikach), dopasowany do boiska piłkarskiego. Widownia podzielona jest na dwa piętra, pomiędzy którymi znajduje się środkowy balkon przeznaczony na loże. Pojemność trybun wynosi 40 tys. widzów.

Trybuny wyposażono w składane krzesełka o jednolitym, niebieskim kolorze. Na trybunie wschodniej niewielka ilość białych krzesełek układa się w nazwę klubu. Obiekt posiada także miejsca dla osób niepełnosprawnych. W dwóch narożnikach umieszczone są stosunkowo nieduże telebimy.

Nad widownią znajduje się dach, którego główny element konstrukcyjny stanowią cztery olbrzymie dźwigary kratowe, dwa biegnące wzdłuż boiska i dwa położone wszerz. Dźwigary znajdują się pod poszyciem i są dość wyraźnie wyeksponowane wewnątrz stadionu. Do dźwigarów przymocowane są reflektory oświetleniowe.

Dach pokrywa 92,5% miejsc na stadionie (nie zdecydowano się na zakrycie górnych części narożników). Ze względu na prześwity między poszyciem a trybunami, a także dzięki oparciu konstrukcji w punktach położonych wyłącznie wzdłuż korony stadionu, można odnieść wrażenie, jakby dach unosił się nad widownią.

Płaski dach w części północnej i południowej (nad trybunami za bramkami) od góry pokryty jest 2720 panelami fotowoltaicznymi, które nie tylko zaspokajają zapotrzebowanie stadionu na prąd ale również produkują nadwyżkę energii elektrycznej, przynosząc dodatkowy dochód dla klubu.

Z zewnątrz trybuny otoczone są zabudową o owalnym konturze. Elewacja zabudowy obłożona jest prześwitującymi, podświetlanymi nocą panelami, w większości w odcieniach koloru niebieskiego. W 2024 na południowej fasadzie zamontowano multimedialny ekran, który dobrze nadaje się do wyświetlania reklam, ponieważ jest doskonale widoczny z pobliskiej autostrady.

W pomieszczeniach stadionu znajdują się m.in. biura Espanyolu, klubowy sklep i muzeum, a także strefy hospitality. Stadion odznacza się wysokim standardem i eleganckim wystrojem wnętrz. W wejściu nr 21 stoi rzeźba przedstawiająca Daniego Jarque, przedwcześnie zmarłego kapitana Espanyolu.

Czy można zwiedzać RCDE Stadium?

Stadion ma w ofercie możliwość zwiedzania, a podczas wycieczki można zobaczyć m.in. szatnie dla zawodników, salę konferencyjną, przejść się tunelem prowadzącym na murawę i odwiedzić muzeum.

Czym nietypowym odznacza się RCDE Stadium?

Zbiorowy grobowiec

Do jednych z ciekawostek należy zbiorowy grobowiec, który znajduje się na stadionie, tzw. „Espai Memorial”. Jest to miejsce, gdzie można za opłatą zdeponować urnę z prochami zmarłego, dedykowane zwłaszcza do pochówku kibiców i osób związanych z klubem.

Tunel aerodynamiczny

W grudniu 2019 przy północno-zachodnim narożniku stadionu otwarto nową atrakcję, Windoor Barcelona, czyli tunel aerodynamiczny, w którym silny strumień powietrza stwarza podobne warunki, w jakich znajduje się skoczek spadochronowy. Po wejściu do tunelu można oderwać się od podłogi i latać nad ziemią.

Położenie na granicy dwóch miast

Przez stadion dosłownie przebiega granica administracyjna pomiędzy gminami Cornellà de Llobregat i El Prat de Llobregat. Jego powierzchnia zabudowy wynosi 81,16 tys. m², z czego 50,65 tys. m² znajduje się w Cornellà, a 30,51 tys. m² w El Prat.

Zrównoważony rozwój

Stadion cechuje się wysoką wydajnością energetyczną (niskie zużycie i własna produkcja energii słonecznej oraz małe zapotrzebowanie na wodę). Przy stosunkowo niskich kosztach inwestycji udało się osiągnąć bardzo dobry stosunek jakości do ceny, dzięki czemu obiekt otrzymał nagrodę Stadium Business Award dla najlepszego stadionu w 2010.

Gdzie znajduje się RCDE Stadium?

Stadion znajduje się na zachodnich przedmieściach Barcelony (niecałe 10 km od centrum aglomeracji), na granicy gmin Cornellà de Llobregat i El Prat de Llobregat – choć zdecydowanie bliżej zabudowań miasta Cornellà. Tuż obok stadionu biegnie autostrada A2, a kawałek za nię płynie rzeka Llobregat. Obiekt położony jest też stosunkowo niedaleko od lotniska Barcelona-El Prat.

Pomimo położenia w pewnym oddaleniu od centrum Barcelony, stadion jest dobrze skomunikowany dzięki sąsiedztwu autostrady i dużych węzłów drogowych. W pobliżu stadionu znajduje się również podziemna stacja Cornellà Riera, obsługiwana przez linię metra nr 8, a także pociągi kolei regionalnych.

Co znajduje się w otoczeniu RCDE Stadium?

Obiekt sąsiaduje z centrum handlowo-rozrywkowym Splau, a także wieloma innymi obiektami sportowymi, które ciągną się w pasie ziemi pomiędzy Avinguda del Baix Llobregat i autostradą A2.

Jakie obiekty znajdują się w pobliżu RCDE Stadium?

Za wschodnią trybuną znajduje się centrum handlowo-rozrywkowe Splau. Centrum zostało otwarte 11 maja 2010, niedługo po inauguracji samego stadionu. W galerii mieszczą się sklepy, restauracje i sale kinowe. Jest to jedne z największych centrów handlowych w Katalonii.

Przed północną trybuną mieści się niewielki skwer, a w nim pomnik poświęcony kibicom Espanyolu, odsłonięty 28 października 2012.

Na zachód od stadionu stoi inny, dużo skromniejszy obiekt piłkarski (Estadi Nou Municipal de Cornellà), zainaugurowany 26 sierpnia 2012. Obiekt posiada jedną trybunę i może pomieścić 1500 widzów, a swoje mecze rozgrywa na nim zespół UE Cornellà.

Kawałek dalej stoi Parc Esportiu Llobregat (PELL), kompleks sportowo-rekreacyjny, na który składa się hala sportowa, a także basen z częścią zadaszoną i odkrytą. Kompleks oddano do użytku 9 stycznia 2006.

Jeszcze dalej na zachód znajduje się szkoła (Institut Miquel Martí i Pol), a za nią kompleks kortów tenisowych (Centre Internacional de Tennis de Cornellà) należący do Katalońskiej Federacji Tenisowej.

Za kortami stoi skromny stadion z boiskiem do rugby i bieżnią lekkoatletyczną (Estadi Municipal Pilar Pons). Obiekt ten pierwotnie znajdował się na terenie, na którym częściowo powstał później stadion Espanyolu (w związku z inwestycją, niewielki stadion wybudowano na nowo, kawałek na zachód). Jego gospodarzem jest Rugby Club Cornellà.

Jaką nazwę nosi stadion Espanyolu?

Początkowo nowy stadion Espanyolu nazwano Estadi Cornellà-El Prat (nazwa ta odnosiła się do położenia stadionu na granicy dwóch gmin: Cornellà de Llobregat i El Prat de Llobregat). Niedługo po otwarciu, kiedy przedwcześnie zmarł kapitan Espanyolu, Dani Jarque, pojawiły się głosy, by nowy stadion nazwać jego imieniem, ale ostatecznie nie zdecydowano się na taki ruch.

Klub od początku chciał znaleźć sponsora tytularnego dla swojego stadionu, jednak zawarcie umowy na prawa do nazwy obiektu ogłoszono dopiero w czerwcu 2014. Partnerem został dostawca technologii IT dla zakładów bukmacherskich, firma Power8, a obiekt od sezonu 2014/15 nosił nazwę Power8 Stadium.

Umowę zawarto na okres 7 lat, jednak w 2015 zaczęły się pojawiać doniesienia o problemach, a następnie bankructwie Power8. Pod koniec 2015 klub ogłosił zerwanie współpracy, a obiekt, do czasu znalezienia nowego sponsora, otrzymał nazwę RCDE Stadium (RCDE to skrót od rozszerzonej nazwy klubu: Real Club Deportivo Espanyol).

Zawarcie kolejnej umowy na prawa do nazwy stadionu ogłoszono w czerwcu 2023. 5-letnią umowę podpisano z firmą Stage Front, specjalizującą się w branży sprzedaży biletów. Jednak już w lipcu 2024 klub wydał oświadczenie o zerwaniu współpracy w związku z brakiem otrzymania płatności. Tym samym po roku powrócono do nazwy RCDE Stadium.

Z uwagi na sentyment do dawnego Estadi de Sarrià, który służył Espanyolowi przez długie lata, nowy stadion bywa też nazywany Estadi Nou Sarrià (nowy Estadi de Sarrià).

Komu służy RCDE Stadium?

Stadion służy przede wszystkim drużynie piłkarskiej Espanyolu, która regularnie rozgrywa na nim swoje spotkania. Do tych najbardziej oczekiwanych należą oczywiście derby z FC Barceloną. Ponadto okazyjnie na stadionie odbywają się inne wydarzenia, w tym mecze reprezentacji narodowych. Reprezentacja Hiszpanii po raz pierwszy wystąpiła na obiekcie 26 marca 2022, kiedy zmierzyła się towarzysko z Albanią (2:1).

Na stadionie odbywają się także koncerty muzyczne i inne wydarzenia. Obiekt (zarówno płyta boiska z trybunami, jak i pomieszczenia wewnątrz) jest dostępny do wynajęcia na rozmaite imprezy, bankiety czy konferencje.

Jak RCDE Stadium prezentuje się na tle pozostałych stadionów ligi?