Amex Stadium – opis stadionu

Skąd American Express Stadium czerpie swoją nazwę?

American Express Stadium, znany również jako Falmer Stadium, zawdzięcza swoją nazwę umowie sponsorskiej z firmą American Express. To globalna instytucja finansowa, która od wielu lat ma swoją europejską siedzibę w Brighton, zaledwie kilka kilometrów od stadionu. Dzięki temu naturalnemu powiązaniu między klubem a lokalnym pracodawcą udało się nawiązać strategiczne partnerstwo, które zapewniło dodatkowe wsparcie finansowe dla Brighton & Hove Albion. Już przed oficjalnym otwarciem obiektu w 2011 roku podpisano porozumienie, na mocy którego stadion otrzymał nazwę od znanej marki, a klub zyskał solidnego partnera biznesowego.

Umowa sponsoringowa obejmuje nie tylko prawa do nazwy stadionu, ale również szeroką współpracę marketingową oraz wspólne działania promocyjne w mieście i regionie. American Express jest widoczny na stadionie podczas meczów Premier League, a także angażuje się w inicjatywy społeczne związane z klubem i lokalną społecznością. Dzięki temu nazwa American Express Stadium stała się rozpoznawalna nie tylko w Anglii, ale i na całym świecie, gdzie Brighton & Hove Albion zyskało coraz większą popularność.

W codziennym języku kibice i mieszkańcy Brighton częściej używają skrótowej formy Amex Stadium. Określenie to przyjęło się zarówno w mediach, jak i wśród fanów piłki nożnej, stając się niemal równorzędnym synonimem oficjalnej nazwy. Stadion American Express w Brighton to więc nie tylko miejsce rozgrywania meczów, ale również przykład udanego połączenia sportu i biznesu, w którym lokalne korzenie sponsora odegrały kluczową rolę.

Gdzie znajduje się American Express Stadium?

American Express Stadium, znany również jako Falmer Stadium, zlokalizowany jest w południowej Anglii, w hrabstwie East Sussex. Obiekt znajduje się na północno-wschodnich obrzeżach Brighton, w dzielnicy Falmer, która nadała mu swoją pierwotną nazwę.

Stadion położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie kampusów Uniwersytetu Sussex oraz Uniwersytetu w Brighton. Adres obiektu to Village Way, Falmer, Brighton (BN1 9BL). Bliskość środowiska akademickiego sprawia, że stadion stanowi charakterystyczny element krajobrazu tej części miasta, łącząc funkcję sportową z otoczeniem naukowym i miejskim.

Jaka jest pojemność American Express Stadium?

American Express Stadium w Brighton, znany też jako Falmer Stadium, obecnie może pomieścić 31 876 widzów. To czyni go średniej wielkości stadionem w skali Premier League, jednak w przypadku Brighton & Hove Albion jest to obiekt w pełni wystarczający, który spełnia najwyższe wymogi rozgrywek krajowych i międzynarodowych. Liczba miejsc nie była jednak stała od samego początku – przy otwarciu w 2011 roku stadion oferował około 22 374 miejsc siedzących, co w tamtym okresie wystarczało dla klubu dopiero wracającego na poziom Championship. Dynamiczny rozwój Brighton sprawił jednak, że wkrótce podjęto decyzję o zwiększeniu pojemności, by sprostać rosnącemu zainteresowaniu ze strony kibiców.

Kiedy American Express Stadium został otwarty?

American Express Stadium został oficjalnie otwarty w lipcu 2011 roku, po kilku latach intensywnej budowy i jeszcze dłuższych staraniach o pozwolenie na realizację inwestycji. Uroczysta inauguracja miała miejsce 30 lipca 2011 roku, kiedy Brighton & Hove Albion rozegrało mecz towarzyski przeciwko Tottenhamowi Hotspur. Spotkanie to było pierwszą okazją dla kibiców, by zasiąść na trybunach nowego obiektu i symbolicznie rozpocząć nową erę w historii klubu. Wcześniej, 16 lipca, odbył się jeszcze zamknięty mecz z Eastbourne Borough, pełniący funkcję testową dla infrastruktury stadionowej.

Otwarcie stadionu było momentem przełomowym zarówno dla Brighton & Hove Albion, jak i całej lokalnej społeczności. Klub przez wiele lat zmagał się z brakiem własnego domu – po sprzedaży Goldstone Ground w 1997 roku drużyna grała na wynajmowanych obiektach w Gillingham i na Withdean Stadium. Nowoczesny Falmer Stadium wreszcie rozwiązał ten problem, zapewniając drużynie i kibicom długo oczekiwane, stałe miejsce. Dzięki inauguracji w 2011 roku Brighton zyskało stadion na miarę ambicji i aspiracji, które w kolejnych latach doprowadziły klub do awansu i stabilnej pozycji w Premier League.

Kto korzysta z American Express Stadium na co dzień?

Na co dzień głównym użytkownikiem American Express Stadium jest klub Brighton & Hove Albion F.C., dla którego obiekt w Falmer od 2011 roku pełni rolę domowego stadionu. To tutaj Mewy rozgrywają swoje mecze ligowe w Premier League, a także spotkania pucharowe w rozgrywkach krajowych i międzynarodowych. Przenosiny do Amex Stadium zakończyły wieloletni okres tułaczki, w trakcie którego drużyna musiała korzystać z obcych obiektów – najpierw Priestfield Stadium w Gillingham, a następnie prowizorycznego Withdean Stadium. Dziś stadion w Falmer jest nieodłącznym symbolem klubu i jego nowoczesnej tożsamości.

American Express Stadium nie ogranicza się jednak wyłącznie do piłki nożnej. Obiekt jest też regularnie wykorzystywany przez drużynę kobiecą Brighton & Hove Albion Women, która swoje spotkania w Super League rozgrywa właśnie tutaj, zwłaszcza w przypadku meczów o większym zainteresowaniu. Stadion służy również do organizacji wydarzeń pozasportowych – koncertów, konferencji, imprez biznesowych czy wydarzeń społecznych. Dzięki zapleczu konferencyjnemu i nowoczesnej infrastrukturze Amex pełni rolę wielofunkcyjnego centrum spotkań, wpisując się w życie lokalnej społeczności i uniwersytetów znajdujących się w sąsiedztwie.

Jakie wydarzenia odbyły się na American Express Stadium?

Od momentu otwarcia w 2011 roku American Express Stadium w Brighton stał się areną wielu ważnych wydarzeń sportowych o randze międzynarodowej. W 2015 roku obiekt był gospodarzem meczów Pucharu Świata w rugby, które odbywały się pod nazwą Brighton Community Stadium. To właśnie tutaj doszło do jednego z największych sensacyjnych wyników w historii turnieju, gdy reprezentacja Japonii pokonała faworyzowaną drużynę RPA 34:32. Stadion gościł również spotkania w ramach UEFA Women’s Euro 2022, a w planach jest organizacja kolejnych meczów o światowej randze, m.in. podczas Pucharu Świata kobiet w rugby w 2025 roku. Wcześniej, w 2013 roku, rozegrano na nim także towarzyski mecz młodzieżowych reprezentacji Anglii U-21 i Austrii U-21.

American Express Stadium odgrywa również ważną rolę w sferze kulturalnej i rozrywkowej. Już w pierwszych latach działalności obiekt stał się miejscem dużych koncertów – w 2012 roku wystąpił tu Fatboy Slim, a dwa lata później Rod Stewart. Stadion oferuje także bogate zaplecze konferencyjno-eventowe, dzięki czemu regularnie organizowane są w nim spotkania biznesowe, konferencje, wystawy oraz wydarzenia społeczne i prywatne. Dzięki tak szerokiemu spektrum zastosowań Amex Stadium funkcjonuje nie tylko jako dom Brighton & Hove Albion, lecz także jako uniwersalne centrum sportowe i kulturalne dla całego regionu.

Jak wygląda architektura American Express Stadium?

American Express Stadium w Brighton, zaprojektowany przez biuro KSS Design Group, wyróżnia się nowoczesną, a jednocześnie harmonijnie wpisaną w krajobraz architekturą. Obiekt powstał na terenie o charakterze podmiejskim, w otoczeniu zielonych wzgórz South Downs, dlatego kluczowe było, aby stadion nie dominował nad okolicą, lecz współgrał z naturalnym otoczeniem. Architekci postawili na opływowe, falujące kształty trybun oraz zadaszenia, które wizualnie nawiązują do pagórkowatego terenu wokół Falmer. Dzięki temu stadion nie sprawia wrażenia masywnej, betonowej bryły, lecz lekkiej konstrukcji z dużymi przeszkleniami i wygiętym dachem, który podkreśla jego charakterystyczną sylwetkę.

Trybuny stadionu tworzą zwarty, zamknięty układ, zapewniając kibicom doskonałą widoczność z każdego miejsca. Największą konstrukcją jest imponująca zachodnia trybuna główna, posiadająca cztery poziomy i mieszcząca zarówno loże VIP, jak i pomieszczenia konferencyjne oraz zaplecze techniczne. Charakterystyczne dla architektury Amex są także narożniki, które pierwotnie pozostawiono otwarte, a w trakcie rozbudowy wypełniono dodatkowymi sektorami. Całość przykrywa dach o opływowej formie, wykonany z lekkich materiałów i wsparty na stalowych łukach. Jego kształt nie tylko wpisuje się w krajobraz, ale również zapewnia odpowiednią akustykę, wzmacniając atmosferę podczas meczów.

Stadion wyróżnia się także eleganckim wykończeniem elewacji. Przeszklone fasady i elementy stalowe kontrastują z białymi łukami konstrukcyjnymi, nadając obiektowi dynamicznego charakteru. Z zewnątrz Amex Stadium prezentuje się jako nowoczesny kompleks sportowy, który łączy funkcjonalność z estetyką dopasowaną do otoczenia. Dzięki takiemu podejściu architektonicznemu stadion uchodzi za przykład udanego projektu, w którym udało się połączyć wymogi współczesnej infrastruktury sportowej z poszanowaniem lokalnego krajobrazu.

Jakie udogodnienia i rozwiązania technologiczne posiada American Express Stadium?

American Express Stadium został zaprojektowany jako nowoczesny obiekt sportowy, w którym połączono komfort kibiców z funkcjonalnością dla organizatorów wydarzeń. Już przy otwarciu w 2011 roku stadion oferował przestronne, zadaszone trybuny z doskonałą widocznością z każdego miejsca, a późniejsze rozbudowy jeszcze poprawiły warunki oglądania meczów. W zachodniej trybunie głównej znajdują się cztery poziomy, w tym liczne loże VIP, sale konferencyjne, przestrzenie biznesowe i restauracyjne. Dzięki temu stadion pełni rolę nie tylko areny sportowej, ale również centrum biznesowego i eventowego, przyciągając firmy oraz lokalne instytucje do organizowania spotkań i wydarzeń poza dniami meczowymi.

Pod względem technologii stadion wyposażony jest w nowoczesne systemy nagłośnienia i oświetlenia, spełniające standardy UEFA i Premier League. Szczególną uwagę zwraca także system zadaszenia – dach wykonany ze stali i lekkich materiałów nie tylko chroni widzów, ale też poprawia akustykę stadionu, tworząc wyjątkową atmosferę podczas meczów. Na stadionie zastosowano ekologiczne rozwiązania, takie jak systemy oszczędzania energii i wody, co było jednym z wymogów przy realizacji inwestycji w otoczeniu chronionych terenów South Downs. Wnętrza stadionu są dostosowane do osób z niepełnosprawnościami, oferując windy, specjalne miejsca na trybunach i udogodnienia sanitarne.

Ważnym elementem jest również zaplecze gastronomiczne – w całym obiekcie rozmieszczono kilkanaście punktów serwujących posiłki i napoje, a oferta cateringowa została przygotowana z myślą o różnych grupach kibiców. Dodatkowo stadion posiada przestronne strefy kibica oraz nowoczesny sklep klubowy. Dzięki temu American Express Stadium nie ogranicza się do funkcji czysto sportowej, lecz pełni rolę wielofunkcyjnego kompleksu, który łączy tradycję futbolową z najnowszymi rozwiązaniami technologicznymi i wysokim standardem obsługi widzów.

Jak można dojechać na American Express Stadium i jakie są dostępne środki transportu?

American Express Stadium jest położony w dzielnicy Falmer, tuż obok kampusów uniwersyteckich, i od początku projektowano go tak, aby był łatwo dostępny dla kibiców. Najważniejszym środkiem transportu pozostaje kolej – stacja Falmer znajduje się praktycznie przy samym stadionie. Dojazd z centrum Brighton zajmuje około dziesięciu minut, a w dni meczowe uruchamiane są dodatkowe połączenia, które pozwalają obsłużyć zwiększoną liczbę pasażerów. Warto dodać, że posiadacze biletów na spotkania Brighton & Hove Albion mogą zazwyczaj korzystać z przejazdów pociągami i autobusami w ramach ceny biletu, co dodatkowo ułatwia organizację podróży.

Oprócz pociągów dużą rolę odgrywa komunikacja autobusowa. Do stadionu kursują m.in. linie 25, 28 i 29, a w dni meczowe pojawiają się także specjalne „football buses”, które zatrzymują się w pobliżu stadionu i stacji Falmer. Autobusy te zapewniają sprawny transport z różnych części Brighton i okolic, a dzięki porozumieniu z klubem kibice mogą korzystać z nich bez dodatkowych opłat. Rozwiązanie to cieszy się dużą popularnością, ponieważ pozwala uniknąć problemów związanych z parkowaniem w rejonie stadionu.

Dojazd samochodem jest możliwy, ale wymaga wcześniejszego przygotowania. Liczba miejsc parkingowych przy stadionie jest ograniczona i w większości przypadków trzeba je rezerwować z wyprzedzeniem. Alternatywą jest system Park & Ride, który pozwala zostawić samochód w wyznaczonych punktach w mieście, takich jak Mill Road czy tor wyścigów konnych w Brighton, a następnie dojechać do stadionu podstawionymi autobusami. Dzięki temu ograniczono natężenie ruchu w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu i ułatwiono logistykę w dni meczowe.

Dla osób wybierających bardziej ekologiczne rozwiązania przygotowano również infrastrukturę rowerową. W pobliżu stadionu znajdują się stojaki rowerowe i monitorowane miejsca parkingowe dla rowerów, a sam Amex jest połączony z miastem siecią ścieżek rowerowych. To praktyczna opcja zarówno dla lokalnych mieszkańców, jak i dla studentów pobliskich uczelni, którzy często korzystają z roweru jako podstawowego środka transportu. Dzięki tak rozbudowanym rozwiązaniom komunikacyjnym stadion jest dostępny dla wszystkich grup kibiców, niezależnie od wybranego środka transportu.

Jakie wydarzenia sportowe odbywają się na American Express Stadium?

American Express Stadium jest przede wszystkim domem dla klubu Brighton & Hove Albion, który od 2011 roku rozgrywa tu swoje mecze ligowe i pucharowe. To właśnie spotkania Mew w Premier League stanowią trzon wydarzeń sportowych odbywających się na obiekcie. Stadion regularnie gromadzi komplet publiczności podczas meczów ligowych z największymi drużynami Anglii, a także gości mecze w krajowych rozgrywkach pucharowych – FA Cup i EFL Cup. Dzięki nowoczesnej infrastrukturze spełniającej wymogi UEFA, Amex jest również przygotowany do organizacji spotkań w europejskich pucharach, w których Brighton debiutowało w sezonie 2023/24, goszcząc kluby z całego kontynentu.

Obiekt miał także okazję być areną wydarzeń o randze międzynarodowej. W 2015 roku stadion w Falmer znalazł się w gronie gospodarzy Rugby World Cup, co było wielkim wyróżnieniem dla całego regionu. To właśnie tutaj rozegrano jedno z najbardziej sensacyjnych spotkań w historii tej dyscypliny – zwycięstwo Japonii nad RPA 34:32. Kolejnym dużym turniejem, który zawitał na stadion, było UEFA Women’s Euro 2022. Amex gościł wówczas mecze fazy grupowej oraz półfinał, prezentując się jako arena doskonale nadająca się do organizacji piłkarskich imprez najwyższej rangi. W najbliższych latach stadion znów odegra ważną rolę – został wybrany jako jedna z aren Pucharu Świata kobiet w rugby w 2025 roku, co potwierdza jego międzynarodową renomę i wszechstronność.

Czy na American Express Stadium organizowane są koncerty lub inne imprezy kulturalne?

American Express Stadium od początku swojego istnienia był projektowany jako obiekt wielofunkcyjny, dlatego poza wydarzeniami sportowymi pełni także rolę centrum kulturalno-rozrywkowego dla Brighton i całego hrabstwa East Sussex. Stadion dysponuje nowoczesnym zapleczem konferencyjnym i eventowym, które pozwala na organizację gal, bankietów, wystaw, targów czy spotkań biznesowych. Przestrzenie wewnętrzne, zwłaszcza w imponującej zachodniej trybunie, są regularnie wynajmowane przez firmy i instytucje, które korzystają z nowoczesnych sal konferencyjnych i przestrzeni bankietowych. Dzięki temu Amex Stadium funkcjonuje przez cały rok, a nie tylko w dni meczowe, i stanowi ważny punkt na mapie wydarzeń lokalnej społeczności.

Obiekt gościł również duże koncerty i imprezy kulturalne. Już w 2012 roku na stadionie wystąpił Fatboy Slim, który jest mocno związany z Brighton i stał się jednym z pierwszych artystów, którzy zagrali przed wielotysięczną publicznością w Falmer. Dwa lata później, w czerwcu 2014 roku, stadion był miejscem koncertu Roda Stewarta, przyciągając fanów z całego regionu. Oprócz koncertów organizowane są także wydarzenia tematyczne, jak chociażby lokalna edycja Oktoberfest czy mniejsze imprezy rozrywkowe odbywające się w przestrzeni klubowej The Terrace. Wszystko to sprawia, że American Express Stadium jest nie tylko domem Brighton & Hove Albion, lecz także wszechstronnym centrum życia kulturalnego i rozrywkowego południowej Anglii.

Jakie rekordy frekwencji zanotowano na American Express Stadium?

American Express Stadium od samego początku cieszył się ogromnym zainteresowaniem kibiców Brighton & Hove Albion, a kolejne lata gry w Premier League tylko umocniły jego pozycję jako stadionu regularnie wypełnianego do ostatniego miejsca. Pierwsze rekordy frekwencji notowano już krótko po otwarciu, gdy klub rozgrywał mecze na zapleczu angielskiej ekstraklasy. Wraz z rozbudową trybun i zamykaniem narożników, liczba widzów stopniowo rosła, co pozwoliło osiągnąć pełną pojemność stadionu na poziomie niemal 32 tysięcy miejsc. To sprawiło, że praktycznie każdy mecz ligowy Mew w najwyższej klasie rozgrywkowej gromadzi komplet publiczności.

Obecny rekord frekwencji na Amex Stadium padł 26 października 2024 roku podczas spotkania Premier League przeciwko Wolverhampton Wanderers. Na trybunach zasiadło wówczas 31 840 kibiców, co jest najwyższą oficjalnie odnotowaną liczbą widzów w historii stadionu. Wcześniej rekord ten należał do meczu z Chelsea, rozegranego 29 października 2022 roku, kiedy frekwencja wyniosła 31 746 osób. Warto podkreślić, że niemal wszystkie rekordy ustanawiane są przy okazji spotkań ligowych z renomowanymi rywalami, co dodatkowo podnosi prestiż tych wydarzeń. Dla Brighton & Hove Albion osiągnięcie takiej stabilnej, wysokiej frekwencji jest dowodem na ogromne przywiązanie kibiców do klubu i na to, że budowa nowego stadionu była jednym z kluczowych czynników rozwoju drużyny.

Czy American Express Stadium przeszedł modernizacje lub rozbudowy?

American Express Stadium (Falmer Stadium) przeszedł już kilka znaczących modernizacji i rozbudów, które miały na celu zwiększenie pojemności i poprawienie komfortu widzów. Poniżej przegląd tych działań, które zostały zrealizowane do chwili obecnej.

Początkowy projekt stadionu zakładał pojemność ok. 22 500 miejsc – tyle bowiem miejsc siedzących było dostępnych po otwarciu obiektu w 2011 roku. Już wkrótce stało się jednak jasne, że klub i fani potrzebują więcej przestrzeni – popyt na bilety przewyższył dostępną podaż. W odpowiedzi Brighton & Hove Albion i architekci zaplanowali rozbudowę stadionu bez konieczności całkowitej przebudowy.

Pierwsza faza rozbudowy miała miejsce już w sezonach 2012–2013, kiedy do oryginalnej konstrukcji dołączono dodatkowe piętro na wschodniej trybunie oraz wypełniono narożniki stadionu, co pozwoliło znacząco zwiększyć liczbę miejsc. W projekcie KSS Design Group przewidziano takie poszerzenia — już od samego początku myślano o potencjale rozbudowy stadionu w przyszłości. Dzięki tym pracom stadion zyskał dodatkowe sektory i trybuny, a jego pojemność wzrosła do poziomu około 30 500 miejsc.

W kolejnych latach prowadzono także mniejsze modernizacje — poprawiano komfort, udogodnienia i infrastrukturę wewnętrzną stadionu, zwłaszcza w strefach VIP, zapleczu technicznym czy przestrzeniach dla kibiców. Niedawno wykonano również prace mające polepszyć doświadczenie widza, a także ogłoszono rozwój strefy kibica (Fan Zone) — projekt dwupoziomowego budynku z gastronomią i przestrzenią społeczną, który ma obsługiwać do 1 000 osób i funkcjonować także w dni bez meczów.

Jak Amex Stadium prezentuje się na tle pozostałych stadionów ligi?