Selhurst Park – opis stadionu

Skąd Selhurst Park czerpie swoją nazwę?

Nazwa Selhurst Park pochodzi od dzielnicy Selhurst, położonej w południowym Londynie, w gminie Croydon, gdzie znajduje się stadion. Samo słowo Selhurst ma długą historię i wywodzi się z języka staroangielskiego – od słów sele (sala, budynek) oraz hyrst (zalesione wzgórze). Oznacza więc dosłownie leśne wzgórze z budynkiem lub dom wśród drzew. Nawiązuje to do krajobrazu, który dominował w tej części Londynu przed jej urbanizacją — były to tereny leśne i parkowe należące dawniej do posiadłości Archbishop of Canterbury’s Estate.

Gdy klub Crystal Palace F.C. w latach 20. XX wieku szukał miejsca pod nowy stadion, wybrano działkę właśnie w rejonie Selhurst, należącą do London, Brighton and South Coast Railway Company. Decyzja ta wpłynęła naturalnie na nazwę nowego obiektu — Selhurst Park, który został oficjalnie otwarty 30 sierpnia 1924 roku. Od tamtej pory nazwa stadionu pozostaje niezmieniona i ściśle związana z lokalną tożsamością tej części Croydon, stanowiąc jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów na mapie południowego Londynu.

Gdzie znajduje się Selhurst Park?

Selhurst Park znajduje się w południowym Londynie, w dzielnicy Selhurst, należącej do administracyjnej gminy London Borough of Croydon. Dokładny adres stadionu to Holmesdale Road, London SE25 6PU, England. Obiekt położony jest w typowo miejskim otoczeniu, w zwartej zabudowie mieszkaniowej, co sprawia, że należy do klasycznych przykładów tradycyjnych angielskich stadionów wkomponowanych w tkankę miejską.

Stadion znajduje się około 13 kilometrów na południe od centrum Londynu, w pobliżu kilku innych dzielnic: Thornton Heath, South Norwood i Croydon. W bezpośrednim sąsiedztwie przebiegają linie kolejowe, dzięki czemu obiekt ma dobre połączenia komunikacyjne. Najbliższe stacje to Selhurst Station (ok. 5 minut pieszo) oraz Norwood Junction (ok. 15 minut pieszo), z których kursują pociągi do centralnego Londynu, m.in. na London Victoria i London Bridge.

Lokalizacja stadionu sprawia, że jest on doskonale znany nie tylko mieszkańcom południowego Londynu, ale też kibicom przyjezdnym. Znajduje się w regionie, w którym swoje siedziby mają także inne kluby z tego obszaru metropolii, m.in. Millwall czy AFC Wimbledon, co podkreśla piłkarski charakter południowej części stolicy.

Jaka jest pojemność Selhurst Park?

Selhurst Park może obecnie pomieścić 25 486 widzów. To oficjalna pojemność stadionu po dostosowaniu wszystkich trybun do wymogów bezpieczeństwa i komfortu obowiązujących w angielskiej piłce. Wszystkie miejsca na obiekcie są siedzące, co wynika z przepisów wprowadzonych po raporcie Taylora na początku lat 90.

W przeszłości stadion mógł przyjmować znacznie większą liczbę kibiców – przed likwidacją sektorów stojących jego pojemność przekraczała 50 tysięcy miejsc. Rekord frekwencji padł 11 maja 1979 roku, podczas meczu Crystal Palace z Burnley, który oglądało 51 801 widzów. Było to spotkanie o awans do najwyższej klasy rozgrywkowej, uznawane do dziś za jedno z najważniejszych wydarzeń w historii klubu.

Obecna pojemność czyni Selhurst Park jednym z mniejszych stadionów w Premier League, ale obiekt zachowuje swój klasyczny, kameralny charakter, z czterema oddzielnymi trybunami i atmosferą typową dla tradycyjnych angielskich aren piłkarskich.

Kiedy Selhurst Park został otwarty?

Selhurst Park został oficjalnie otwarty 30 sierpnia 1924 roku. Uroczystość inauguracyjna zbiegła się z pierwszym meczem ligowym rozegranym na nowym obiekcie – Crystal Palace F.C. podejmował wówczas Sheffield Wednesday w rozgrywkach Second Division. Spotkanie zakończyło się wynikiem 0:1, ale mimo porażki gospodarzy wydarzenie miało ogromne znaczenie dla klubu, który po raz pierwszy dysponował własnym, nowoczesnym stadionem.

Budowę Selhurst Park rozpoczęto w 1922 roku na działce zakupionej od London, Brighton and South Coast Railway Company. Projekt stadionu opracował znany architekt sportowy Archibald Leitch, autor wielu klasycznych brytyjskich obiektów, m.in. Ibrox Park czy Highbury. W momencie otwarcia stadion mógł pomieścić około 30 tysięcy widzów, z czego część na zadaszonej Trybunie Głównej, a reszta na otwartych nasypach ziemnych.

Od tamtej pory Selhurst Park nieprzerwanie służy jako dom Crystal Palace F.C., będąc jednym z najstarszych wciąż użytkowanych stadionów w Londynie i zachowując wiele elementów pierwotnego układu zaprojektowanego przez Leitcha.

Kto korzysta ze Selhurst Park na co dzień?

Na co dzień z Selhurst Park korzysta klub Crystal Palace Football Club, występujący w rozgrywkach Premier League. Stadion od momentu otwarcia w 1924 roku jest nieprzerwanie domem The Eagles i stanowi jeden z kluczowych symboli ich tożsamości. Klub powstał jeszcze w XIX wieku, w 1905 roku, lecz przez pierwsze dwie dekady swojego istnienia nie miał stałej siedziby. Dopiero budowa Selhurst Park zapewniła mu własny stadion, co było ważnym krokiem w rozwoju Crystal Palace jako profesjonalnego zespołu.

W przeszłości obiekt służył również innym klubom londyńskim. W latach 1985–1991 swoje mecze rozgrywał tu Charlton Athletic, który w tym czasie nie mógł korzystać z The Valley. Później, w latach 1991–2003, z Selhurst Park korzystał także Wimbledon F.C., zanim klub przeniósł się do Milton Keynes. Mimo tych epizodów stadion zawsze był przede wszystkim areną Crystal Palace i to właśnie z tym klubem jest jednoznacznie kojarzony.

Na co dzień Selhurst Park pełni również funkcje biurowe i treningowe w zakresie administracyjnym klubu – mieszczą się tu m.in. siedziby działów operacyjnych i komercyjnych Crystal Palace F.C., a obiekt wykorzystywany jest do spotkań z kibicami, wydarzeń klubowych i lokalnych inicjatyw społecznych.

Jakie wydarzenia odbyły się na Selhurst Park?

Selhurst Park od momentu otwarcia w 1924 roku jest przede wszystkim areną meczów Crystal Palace F.C., gospodarza wszystkich spotkań ligowych i pucharowych klubu. Na tym stadionie rozgrywano mecze we wszystkich klasach angielskiego futbolu – od Second Division po Premier League. Najbardziej pamiętnym wydarzeniem pozostaje mecz z Burnley z 11 maja 1979 roku, który przyciągnął rekordowe 51 801 widzów i dał Palace awans do najwyższej ligi.

W historii obiektu znalazły się również okresy, gdy swoje mecze rozgrywały tu inne londyńskie drużyny. W latach 1985–1991 Selhurst Park był domem Charlton Athletic, a następnie, w latach 1991–2003, korzystał z niego Wimbledon F.C.. Dzięki temu stadion gościł spotkania trzech różnych klubów w najwyższej klasie rozgrywkowej Anglii.

Poza piłką nożną na stadionie odbywały się również koncerty, wydarzenia charytatywne i spotkania społeczności lokalnej. Choć dziś pełni głównie funkcję piłkarską, Selhurst Park pozostaje ważnym punktem na mapie południowego Londynu i symbolem wieloletniej tradycji futbolowej Crystal Palace.

Jak wygląda architektura Selhurst Park?

Selhurst Park jest klasycznym przykładem tradycyjnego angielskiego stadionu piłkarskiego, w którym cztery oddzielne trybuny otaczają boisko w ścisłej, kameralnej zabudowie. Każda z nich ma własny charakter i historię, odzwierciedlając kolejne etapy rozwoju obiektu. Stadion zachowuje układ zaprojektowany przez Archibalda Leitcha, słynnego szkockiego architekta sportowego, co widać w jego proporcjach i detalach konstrukcyjnych.

Najstarszą częścią jest Trybuna Główna (Main Stand), otwarta w 1924 roku i zachowująca wiele oryginalnych elementów drewnianej konstrukcji Leitcha. Z zewnątrz wyróżnia się ceglaną fasadą i stromym dachem wspartym na stalowych kratownicach. Po przeciwnej stronie znajduje się Arthur Wait Stand, zbudowana w latach 60., oferująca zadaszone miejsca siedzące i znana z bliskości boiska.

Za bramkami znajdują się dwie nowsze trybuny: Holmesdale Road Stand, największa i najbardziej rozpoznawalna, w całości dwupoziomowa, mieszcząca najgłośniejszą grupę kibiców, oraz Whitehorse Lane Stand, mniejsza, mieszcząca m.in. loże VIP i zaplecze medialne. Całość tworzy zwartą, symetryczną kompozycję o typowo brytyjskim charakterze – bez bieżni, z trybunami niemal dotykającymi murawy, co nadaje stadionowi unikalną atmosferę i doskonałą akustykę.

Jakie udogodnienia i rozwiązania technologiczne posiada Selhurst Park?

Selhurst Park łączy klasyczny wygląd z nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi, które spełniają wymagania współczesnej Premier League. Stadion wyposażony jest w pełne oświetlenie LED oraz system nagłośnienia zapewniający równomierne rozprowadzenie dźwięku na wszystkich trybunach. Na dachu każdej z nich zamontowano kamery bezpieczeństwa i system monitoringu CCTV, który obejmuje zarówno wnętrze stadionu, jak i jego otoczenie, co zwiększa bezpieczeństwo kibiców.

Boisko utrzymywane jest w doskonałej kondycji dzięki systemowi podgrzewanej murawy, który umożliwia rozgrywanie meczów nawet w zimowych warunkach. Wykorzystywana jest trawiasta nawierzchnia naturalna z elementami wzmocnienia syntetycznego, a pod nią zainstalowano system drenażowy i automatyczne zraszacze sterowane komputerowo.

Wewnątrz stadionu znajdują się liczne punkty gastronomiczne, klubowe sklepy oraz strefy VIP i biznesowe, w tym loże w Whitehorse Lane Stand. Stadion dostosowano do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – posiada specjalne sektory, rampy i windy. Na trybunach dostępna jest także bezpłatna sieć Wi-Fi dla kibiców, a system elektronicznych biletów umożliwia szybkie wejście na obiekt i ogranicza kolejki przed bramkami.

Jak można dojechać na Selhurst Park i jakie są dostępne środki transportu?

Selhurst Park jest dobrze skomunikowany z resztą Londynu, mimo że znajduje się w południowej części miasta, z dala od centrum. Stadion nie ma bezpośredniego dostępu do metra, ale można do niego łatwo dotrzeć pociągiem, autobusem lub samochodem.

Najbliższą stacją kolejową jest Selhurst Station, położona zaledwie około 5 minut pieszo od stadionu. Kursują stąd regularne pociągi do London Victoria, London Bridge, Clapham Junction i innych ważnych węzłów komunikacyjnych. Nieco dalej znajdują się stacje Norwood Junction (ok. 15 minut pieszo) oraz Thornton Heath, które również oferują częste połączenia z centrum Londynu.

Dojazd możliwy jest także licznymi liniami autobusowymi, które zatrzymują się w pobliżu stadionu – m.in. 50, 75, 157, 468 i X68. Dla kierowców dostępne są ograniczone miejsca parkingowe w okolicy, dlatego klub zachęca kibiców do korzystania z transportu publicznego. W dni meczowe władze lokalne wprowadzają tymczasowe ograniczenia ruchu wokół stadionu, by ułatwić przemieszczanie się pieszym i transportowi publicznemu.

Jakie wydarzenia sportowe odbywają się na Selhurst Park?

Na Selhurst Park odbywają się przede wszystkim mecze piłkarskie z udziałem Crystal Palace F.C., gospodarza obiektu i jednego z klubów Premier League. To tutaj rozgrywane są wszystkie spotkania ligowe, pucharowe oraz mecze towarzyskie drużyny, zarówno pierwszego zespołu, jak i rezerw czy zespołów młodzieżowych w wybranych terminach. Stadion regularnie gości rywali z najwyższej klasy rozgrywkowej, takich jak Manchester United, Arsenal czy Liverpool, przyciągając komplet publiczności i tworząc atmosferę uznawaną za jedną z najbardziej intensywnych w Londynie.

W przeszłości na Selhurst Park odbywały się również inne wydarzenia sportowe. W latach 80. i 90. swoje mecze rozgrywały tu także Charlton Athletic oraz Wimbledon F.C., dzięki czemu stadion gościł wiele spotkań najwyższej ligi angielskiej w wykonaniu różnych drużyn. Sporadycznie organizowano tu także mecze reprezentacyjne drużyn młodzieżowych Anglii i spotkania charytatywne z udziałem byłych zawodników.

Choć obecnie stadion wykorzystywany jest niemal wyłącznie do futbolu klubowego, Selhurst Park pozostaje ważnym miejscem w sportowym krajobrazie Londynu – symbolem tradycyjnego, miejskiego stadionu, w którym futbol rozgrywany jest w otoczeniu tętniącej życiem społeczności lokalnej.

Czy na Selhurst Park organizowane są koncerty lub inne imprezy kulturalne?

Choć Selhurst Park jest przede wszystkim stadionem piłkarskim, w swojej historii gościł również kilka wydarzeń muzycznych i kulturalnych. Ze względu na położenie w gęsto zabudowanej dzielnicy mieszkalnej oraz ograniczenia hałasu i logistyki, tego typu imprezy odbywają się jednak rzadko.

W przeszłości na stadionie organizowano koncerty plenerowe i wydarzenia charytatywne, w tym występy lokalnych artystów oraz imprezy społecznościowe związane z działalnością Crystal Palace F.C. Foundation. Obiekt wykorzystywano również do spotkań klubowych, ceremonii nagród i wydarzeń promujących kulturę sportową w południowym Londynie.

Z racji swojej kameralnej architektury i ograniczeń przestrzennych Selhurst Park nie jest areną wielkich koncertów międzynarodowych gwiazd, jak Wembley czy Emirates Stadium. Mimo to stadion pozostaje ważnym centrum życia lokalnej społeczności – miejscem, gdzie odbywają się mniejsze wydarzenia o charakterze społecznym, edukacyjnym i charytatywnym, wspierane przez klub i władze dzielnicy Croydon.

Jakie rekordy frekwencji zanotowano na Selhurst Park?

Rekord frekwencji na Selhurst Park padł 11 maja 1979 roku, kiedy Crystal Palace pokonał Burnley 2:0 w meczu decydującym o awansie do First Division, ówczesnej najwyższej ligi w Anglii. Spotkanie obejrzało 51 801 widzów, co do dziś pozostaje niepobitym wynikiem w historii stadionu. Atmosfera tamtego dnia uważana jest przez kibiców za jedno z najbardziej pamiętnych wydarzeń w dziejach klubu.

W latach wcześniejszych stadion regularnie gromadził publiczność przekraczającą 40 tysięcy osób, zwłaszcza w okresach największych sukcesów Crystal Palace. Po wprowadzeniu miejsc siedzących i zmianach w przepisach bezpieczeństwa w latach 90. pojemność stadionu została ograniczona, a maksymalna frekwencja w erze Premier League wynosi obecnie około 25 tysięcy widzów – co odpowiada niemal pełnej pojemności obiektu.

Pomimo znacznie mniejszej liczby miejsc niż dawniej, Selhurst Park zachował reputację stadionu o wyjątkowej atmosferze. Bliskość trybun i głośny doping kibiców sprawiają, że mecze Crystal Palace należą do najbardziej intensywnych widowisk w Londynie, często wymienianych w rankingach najlepszej atmosfery na stadionach Premier League.

Czy Selhurst Park przeszedł modernizacje lub rozbudowy?

Selhurst Park był wielokrotnie modernizowany, aby sprostać zmieniającym się standardom bezpieczeństwa i komfortu kibiców. Od czasu otwarcia w 1924 roku stadion przeszedł kilka istotnych etapów przebudowy, które stopniowo przekształciły go z klasycznego obiektu z sektorami stojącymi w w pełni siedzący stadion Premier League.

Pierwsze większe zmiany wprowadzono w latach 60., kiedy powstała Trybuna Arthur Wait Stand po wschodniej stronie boiska, zadaszona i w pełni siedząca, nazwana na cześć ówczesnego prezesa klubu. Kolejna duża modernizacja nastąpiła w latach 80., kiedy zbudowano Whitehorse Lane Stand – trybunę z zapleczem komercyjnym, sklepami i lożami biznesowymi.

Największe przekształcenie nastąpiło jednak w 1994 roku, kiedy ukończono budowę nowej Holmesdale Road Stand, dwupoziomowej trybuny zastępującej dawny nasyp ziemny. Była to bezpośrednia odpowiedź na zalecenia raportu Taylora, który po tragedii na Hillsborough wymusił likwidację sektorów stojących. W kolejnych latach odświeżono elewacje i udoskonalono infrastrukturę techniczną stadionu – wprowadzono nowoczesne oświetlenie, monitoring, elektroniczny system wejść oraz podgrzewaną murawę. Dzięki tym zmianom Selhurst Park zachował swój historyczny charakter, a jednocześnie spełnia wymogi współczesnych rozgrywek Premier League.

Jakie są plany dotyczące przyszłości Selhurst Park?

Selhurst Park ma przed sobą znaczącą modernizację, której głównym elementem ma być przebudowa Trybuny Głównej (Main Stand). Celem projektu jest zwiększenie pojemności stadionu do około 34 tysięcy miejsc oraz stworzenie nowoczesnego zaplecza dla kibiców, mediów i gości VIP. Nowa trybuna ma mieć przeszkloną fasadę inspirowaną dawnym Crystal Palace Exhibition Building, co ma symbolicznie nawiązywać do historii klubu i jego nazwy. W jej wnętrzu znajdą się loże biznesowe, restauracje, strefy hospitality oraz nowe pomieszczenia techniczne.

Władze klubu uzyskały wstępną zgodę na realizację inwestycji już w 2018 roku, a w kolejnych latach projekt został zaktualizowany, by spełnić współczesne wymogi planistyczne. Przebudowa ma być prowadzona etapami, tak aby stadion mógł nadal funkcjonować podczas meczów Crystal Palace. W ostatnich latach prowadzone są prace przygotowawcze i negocjacje związane z wykupem pobliskich nieruchomości, co stanowi kluczowy etap przed rozpoczęciem zasadniczych robót budowlanych.

Koszt modernizacji szacowany jest na 100–200 milionów funtów, a klub deklaruje, że realizacja projektu ma zapewnić Selhurst Parkowi nową, długofalową przyszłość w Premier League. Dzięki przebudowie stadion ma zachować swój tradycyjny charakter, jednocześnie zyskując nowoczesne zaplecze i poprawioną funkcjonalność dla kibiców oraz lokalnej społeczności.

Jak Selhurst Park prezentuje się na tle pozostałych stadionów ligi?