ArcelorMittal Park – opis stadionu

Jak kształtowała się koncepcja budowy nowego stadionu w Sosnowcu?

Ponieważ otwarty w 1956 Stadion Ludowy od pewnego czasu uchodził za przestarzały, zaczęto rozważać jego gruntowną modernizację bądź zastąpienie go zupełnie nowym obiektem. Już pod koniec XX wieku powstały plany budowy w jego miejscu nowego stadionu z dwukondygnacyjnymi trybunami położonymi blisko boiska. Zamiary te jednak nie doczekały się spełnienia.

Na początku 2005 pojawiła się idea „Stadionu Zagłębia Dąbrowskiego”, który miałby powstać gdzieś w pobliżu granic administracyjnych Sosnowca, Dąbrowy Górniczej i Będzina. W czerwcu tego samego roku pojawiły się informacje, że obiekt stanie w miejscu boiska KS Górnik Sosnowiec w Sosnowcu-Zagórzu. Stadion miał pomieścić 20 tys. widzów i kosztować 60 mln zł. Również i ten pomysł nie został ostatecznie zrealizowany.

Temat nowego stadionu ożył w 2007, kiedy Zagłębie Sosnowiec awansowało do Ekstraklasy. Pod uwagę brano kilka lokalizacji – boisko KS Górnik, okolice Stadionu Ludowego czy teren w pobliżu Górki Środulskiej. Choć na potrzeby Ekstraklasy wystarczył doraźny lifting Stadionu Ludowego, nie zaprzestano starań o nowy obiekt na miarę XXI wieku.

W lipcu 2009 przedstawiono interesującą koncepcję piłkarskiego stadionu na 18 tys. widzów, który miał stanąć w miejscu Stadionu Ludowego. Efektowna wizja nowego Stadionu Ludowego autorstwa holenderskiej firmy Zwarts en Jansma zyskała pozytywny odbiór, jednak obawy budziła dość wysoka jak na owe czasy cena (52 mln €). Dlatego w listopadzie 2010 zaprezentowano kolejną koncepcję (tzw. Sosnowiec Arena), wykonaną przez APA Kuryłowicz & Associates, nieco skromniejszą ale też tańszą w relizacji. Oba projekty zostały zarzucone.

Jak powstała wizja Zagłębiowskiego Parku Sportowego?

Koncepcję architektoniczną Zagłębiowskiego Parku Sportowego można zobaczyć na naszej stronie z projektem

W maju 2015 poinformowano, że przyszły stadion stanie w sąsiedztwie Górki Środulskiej. Na ostateczny wybór tej lokalizacji wpływ miało wiele czynników, w tym badania gruntu, które wykazały, że obszar ten o wiele lepiej nadaje się do przeprowadzenia inwestycji, niż tereny wokół Stadionu Ludowego.

Wraz ze stadionem powstać miało nowoczesne lodowisko oraz hala sportowa. W sierpniu tego samego roku ruszył konkurs na koncepcję architektoniczną nowego kompleksu, który na zlecenie miasta przeprowadził katowicki oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich. Początkowo zgłosiły się 32 podmioty, z których 30 zakwalifikowano do konkursu.

Po przeglądzie nadesłanych prac, w końcowym etapie wyselekcjonowano najlepszych 5, spośród których ostatecznie zwyciężyła koncepcja polskiego studia JSK Architekci, które wcześniej zaprojektowało m.in. Stadion Narodowy w Warszawie. Ogłoszenie wyboru oraz prezentacja projektu miały miejsce 9 lutego 2016. 13 października 2016 podpisano z JSK Architekci umowę na wykonanie pełnej dokumentacji projektowej.

Z pozostałymi czterema finałowymi koncepcjami można zapoznać się na naszych podstronach: projekt (I), projekt (II), projekt (III), projekt (IV)

Jak wyglądały przygotowania do realizacji Zagłębiowskiego Parku Sportowego?

Po wyborze koncepcji przeprowadzono konsultacje społeczne. W 2017 powstała miejska spółka Zagłębiowski Park Sportowy sp. z o.o., która miała zająć się prowadzeniem inwestycji, a następnie zarządzaniem obiektami. 25 października 2018 Rada Miasta zagłosowała za finansowaniem inwestycji z miejskiego budżetu, dzięki czemu 3 listopada 2018 można było ogłosić przetarg na budowę całego kompleksu.

Kiedy 15 lutego 2019 otwarto oferty od firm, okazały się one znacznie wyższe od zakładanego przez miasto kosztorysu (miasto zamierzało przeznaczyć 202 mln zł, podczas gdy nawet przy wyborze najtańszych ofert brakowało jeszcze ok. 92 mln zł). 15 kwietnia 2019 przeprowadzono dodatkową aukcję elektroniczną, w której udało się uzyskać lepsze cenowo oferty, choć nadal przewyższające zakładany budżet. Tym razem postępowanie dotyczyło tylko budowy stadionu (wraz z zagospodarowaniem terenu i wykonaniem przyłączy pod halę oraz lodowisko).

Chociaż oferty nadal przekraczały zakładane koszty, to dzięki ograniczeniu zadania do wykonania samego stadionu, mieściły się w ogólnym budżecie przeznaczonym na całą inwestycję. Ostatecznie zdecydowano się więc na wybór wykonawcy (najtańszą ofertę złożyło Bielskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego (BPBP) – 147,9 mln zł). Firma otrzymała 3 lata na realizację zadania.

Jak przebiegała budowa Zagłębiowskiego Parku Sportowego?

Relację z powstawania Zagłębiowskiego Parku Sportowego można prześledzić na naszej stronie z budową

Podpisanie umowy z wykonawcą nastąpiło 27 maja 2019. Zanim rozpoczęła się budowa, należało jeszcze wyciąć ok. 5 tys. drzew i krzewów z terenu inwestycji. W ramach rekompensaty, inwestorzy zostali zobligowani do posadzenia nowych drzew w innej lokalizacji. Wycinka ruszyła na początku września 2019, po czym przystąpiono już do właściwej budowy.

Na początku 2021 zakończono układanie betonowych stopni trybun i rozpoczął się montaż elementów konstrukcji dachu. Na początku 2022 na widowni zamontowano krzesełka. W międzyczasie podpisano także umowy na budowę hali sportowej (29 września 2019) i krytego lodowiska (27 października 2020). Za każdym razem głównym wykonawcą również zostawało BPBP (w przypadku budowy hali, wespół z Miejskim Zarządem Ulic i Mostów z Dąbrowy Górniczej).

Budowy stadionu nie udało się zakończyć w terminie, co było spowodowane optymalizacją projektu (m.in. w związku ze zmianami wymogów federacji sportowych), a także sytuacją globalną (pandemia COVID-19, wojna na Ukrainie, rosnące ceny). W lipcu 2022 pozyskano natomiast sponsora tytularnego dla stadionu i całego kompleksu, którym został ArcelorMittal Poland. Umowę podpisano na 5 lat.

Kiedy otwarto nowy stadion w Sosnowcu?

Z inauguracją nowego obiektu należało zaczekać do początku 2023. Jeszcze zanim oddano do użytku stadion, swoją premierę miała hala sportowa, w której 23 lutego rozegrano mecz koszykówki Polska – Austria w ramach preeliminacji do EuroBasketu (87:72).

Sam stadion zainaugurowano natomiast dwa dni później, 25 lutego, a na otwarcie w meczu I ligi Zagłębie Sosnowiec zmierzyło się z GKS-em Katowice (tzw. „święta wojna”). Spotkanie wygrała drużyna gospodarzy (2:1). Przed meczem odbyła się krótka ceremonia, a wśród gości był prezes PZPN Cezary Kulesza. Kryte lodowisko zostało otwarte najpóźniej ze wszystkich trzech obiektów kompleksu – 10 czerwca 2023.

Jakie będą losy innych obiektów sportowych w Sosnowcu po otwarciu nowego kompleksu sportowego?

W związku z powstaniem nowych obiektów sportowych, rozgorzała debata na temat przyszłości starych aren w mieście, zwłaszcza Stadionu Ludowego oraz starego Stadionu Zimowego. Choć pojawiały się głosy o możliwej rozbiórce Stadionu Ludowego, to najprawdopodobniej zostanie on zachowany i będzie służył jako baza treningowa dla piłkarzy oraz akademii Zagłębia Sosnowiec. Natomiast stary Stadion Zimowy przy ul. Zamkowej, w związku z nierentownością, ma zostać rozebrany.

Jaką nazwą nosi nowy kompleks sportowy w Sosnowcu?

Kompleks na etapie planowania i budowy kojarzony był jako Zagłębiowski Park Sportowy. Nazwa miała podkreślać jego rolę jako wiodącego zespołu obiektów sportowych w całym Zagłębiu Dąbrowskim.

Na ponad pół roku przed oddaniem do użytku udało się pozyskać sponsora tytularnego, którym został ArcelorMittal Polska, polski oddział największego producenta stali na świecie. W związku umową sponsorską kompleks otrzymał nazwę ArcelorMittal Park. Nazwę tę stosuje się również do samego stadionu, natomiast nazwa nadana hali widowiskowo-sportowej to „Arena Sosnowiec”, a kryte lodowisko to „Stadion Zimowy”.

Jakie były koszty budowy ArcelorMittal Park?

Pierwszy kontrakt, w ramach którego powstać miał sam stadion (wraz z zagospodarowaniem terenu kompleksu) opiewał na kwotę 147,9 mln zł. Dzięki temu, że zadanie wykonywane jest przez miejską spółkę, miasto ma możliwość odzyskania podatku VAT, przez co realny koszt wyniesie 120,2 mln zł.

Kontrakty zawarte na budowę hali oraz lodowiska warte były odpowiednio 57,6 mln zł (47 mln zł netto) i 64,9 mln zł (52,8 mln zł netto). Całkowity koszt budowy kompleksu miał więc wynieść ok. 270 mln zł (220 mln zł po odjęciu podatku VAT). Wydatki na budowę miasto w dużej mierze pokryło dzięki kredytowi hipotecznemu zaciągniętemu na 15 lat w Banku Gospodarstwa Krajowego. Sosnowiec czynił także starania o uzyskanie dofinansowania z różnych programów rządowych, jednak bezskutecznie.

W lipcu 2022 Rada Miasta zabezpieczyła dodatkowe 55,4 mln zł na wydatki na budową kompleksu. Ponad 10 mln zł potrzebne było na koszty związane ze zmianami w projekcie wynikającymi z dostosowania obiektów do najnowszych przepisów federacji sportowych. Reszta tej kwoty to pieniądze przeznaczone na obsługę kredytu, gdyż podniesienie stóp procentowych spowodowało wzrost oprocentowania kredytu z początkowych 1,72% do 7,03%. Kwota nie musi zostać wykorzystana w całości, jeśli stopy procentowe ulegną obniżeniu.

Jak wygląda kompleks ArcelorMittal Park?

Kompleks zajmuje teren o powierzchni 17,6 ha i położony jest w sąsiedztwie Górki Środulskiej. Składa się on z trzech głównych budynków: stadionu piłkarskiego na 11 600 widzów, hali widowiskowo-sportowej mieszczącej 3052 widzów (w tym 860 miejsc na rozkładanych trybunach) oraz krytego lodowiska z widownią na 2545 osób. Na Górce Środulskiej działa stok narciarski, co można postrzegać jako wzbogacenie ośrodka. W skali kraju ArcelorMittal Park stanowi wręcz unikatowe połączenie wysokiej klasy stadionu, hali sportowej i lodowiska.

Wszystkie trzy obiekty kompleksu są doskonale do siebie dopasowane, posiadają łagodne, miękkie formy i charakterystyczne elewacje ozdobione pionowymi, drewnianymi listwami. Areny zostały w meandryczny sposób rozmieszczone na terenie okalającym wzniesienie. Stadion położony jest centralnie, na północ od niego stoi hala sportowa, a na zachód – kryte lodowisko. Obiekty otaczają esplanady i łączą je szerokie ciągi piesze. W otoczeniu powstały strefy parkingowe, zadbano też o odpowiednią aranżację terenu, zieleń i małą architekturę.

Czym charakteryzuje się stadion kompleksu ArcelorMittal Park?

Główny stadion kompleksu posiada prostokątny, typowo piłkarski układ trybun, z jednopoziomową widownią otaczającą boisko ze wszystkich stron. Z zewnątrz obiekt ma owalny, opływowy kształt. Trybuna główna mieści się po stronie zachodniej. Z zewnątrz przylega do niej przeszklony pawilon.

Z pozostałych stron stadion otacza metalowe ogrodzenie, bezpośrednio nad którym zamontowano charakterystyczne elementy elewacji – wysokie, drewniane belki, osadzone na metalowej podkonstrukcji. Na obwodzie stadionu „żyletki” osiągną wysokość 14 m, a nad zachodnim pawilonem – 9 m. Całość tworzy wrażenie pionowych żaluzji, dyskretnie zacieniających podtrybunie.

Poszycie dachu stadionu wykonano z blachy trapezowej, przykrytej warstwą izolacyjną. Do końcowych fragmentów zadaszenia przytwierdzono niewysokie maszty, na których zamontowano reflektory oświetleniowe. Pod dachem, nad trybunami za bramkami, umieszczone zostały dwa telebimy.

Trybuny zostały wyposażone w składane, plastikowe krzesełka. Są one w większości w jednej z trzech barw kojarzonych z Zagłębiem Dąbrowskim: białej, zielonej lub czerwonej (są to również barwy klubowe Zagłębia Sosnowiec). Kolor biały dominuje na trybunie głównej, zielony za bramkami, a czerwony na wschodzie. Na trybunie wschodniej znajduje się także ułożony z krzesełek napis „Sosnowiec”. Boisko na stadionie posiada naturalną murawę i wyposażone jest w system podgrzewania.

Pojemność stadionu wynosi 11 600 widzów, z opcją powiększenia do 14 546 miejsc. Na trybunach znajdują się miejsca VIP, dla mediów oraz dla osób niepełnosprawnych i ich towarzyszy. Aby powiększyć widownię na ArcelorMittal Park, należałoby dobudować dodatkowe rzędy (maksymalnie cztery) stalowych trybun w górnych fragmentach obiektu. Jest to możliwe dzięki szerokiej koronie trybun, którą zaprojektowano specjalnie z myślą o ewentualnej rozbudowie.

Obiekt został wyposażony w szatnie, sale konferencyjne, salę do spotkań biznesowych, sanitariaty, zaplecze techniczne, powierzchnie handlowe czy punkty gastronomiczne. Docelowo na stadionie ma się także znaleźć sportowe muzeum.

Jakim celom służy ArcelorMittal Park?

Obiekty kompleksu przystosowane są do organizacji wysokiej rangi imprez sportowych w wielu dyscyplinach, mają także służyć celom treningowym oraz zwykłym mieszkańcom do amatorskiego uprawiania sportu. Kompleks umożliwia organizację rozmaitych wydarzeń kulturalnych, eventów komercyjnych czy imprez plenerowych. Głównym użytkownikiem stadionu będą piłkarze Zagłębia Sosnowiec, ma on także umożliwiać organizację dużych koncertów z publiką do 25 tys. osób.