La Romareda – opis stadionu historycznego

Jak w skrócie przedstawia się dawna La Romareda?

Dawna La Romareda powstała w latach 1956–1957, zastępując poprzedni obiekt Realu Saragossa, Campo de Torrero. Obiekt wybudowano na południe od centrum Saragossy, ok. 3 km od Plaza del Pilar.

Początkowo trybuny położone za bramkami były niższe od tych wzdłuż boiska, a w zadaszenie (obejmujące tylko górną część widowni) wyposażona była jedynie trybuna główna.

Trybuny za bramkami rozbudowano w sezonie sezonie 1976/77 – wówczas zrównały się wysokością z pozostałymi, a także otrzymały dach. Ostatnią, wschodnią trybunę zadaszono przed Mistrzostwami Świata 1982. W latach 90. zlikwidowano miejsca stojące.

W swojej finalnej formie obiekt mógł pomieścić ponad 33 tys. widzów. Widownia za bramkami była lekko zakrzywiona; górne partie trybun były zadaszone, a za narożnikami stały maszty oświetleniowe. Obiekt znany był z niestandardowych siatek bramkowych, które były znacznie wydłużone do tyłu.

Stadion służył przede wszystkim Realowi Saragossa. Odbywały się na nim również mecze w ramach Mistrzostw Świata 1982, Igrzysk Olimpijskich 1992, finały Pucharu Króla oraz pięć spotkań reprezentacji Hiszpanii. W 1982 stadion odwiedził papież Jan Paweł II.

Przed Mistrzostwami Świata 2030 powstał projekt budowy nowego stadionu w miejscu La Romaredy. Latem 2024 rozebrano trybunę południową starego stadionu, a po sezonie 2024/25 rozpoczęto demontaż pozostałych trybun, by zrobić miejsce pod nowy obiekt, który ma być gotowy w połowie 2027.

Jak powstała La Romareda?

Pierwsze zorganizowane rozgrywki piłkarskie w Aragonii datuje się na 1915, znacznie później, niż chociażby w sąsiedniej Katalonii. W 1917 w stolicy regionu, Saragossie, powstał klub Iberia SC, który w kolejnych latach dominował w regionie.

7 października 1923 klub ten zainaugurował własny stadion piłkarski, pierwszy tego typu obiekt w mieście, znany jako Campo de Torrero. W 1932 Iberia SC połączył się z CD Real Saragossa, tworząc FC Saragossa (od 1951 znany jako Real Saragossa).

W latach 50. Campo de Torrero, choć rozbudowane do pojemności 20 tys. widzów, było już dla klubu zbyt małe i działacze zaczęli czynić starania w kierunku budowy nowego obiektu.

Nowy teren znaleziono ok. 3 km na zachód od dotychczasowego stadionu. Budowa rozpoczęła się w 1956. Projekt nowej areny stworzył Francisco Riestra, a głównym wykonawcą było przedsiębiorstwo Agroman. Koszt budowy wyniósł 21,5 mln pesetas.

Otwarcie nowego obiektu miało miejsce 8 września 1957, a na inaugurację gospodarze pokonali Osasunę 4:3. Stary stadion służył jeszcze przez jakiś czas jako obiekt treningowy, później został wyprzedany deweloperom. Jego ostatnie elementy rozebrano na początku lat 90.

Jak początkowo wyglądała La Romareda?

Boisko nowego stadionu było ze wszystkich stron otoczone trybunami; te za bramkami były lekko zakrzywione, podczas gdy rzędy trybun wzdłuż boiska biegły równolegle do linii bocznych. Widownia wzdłuż boiska była wyraźnie wyższa, a górne rzędy głównej, zachodniej trybuny zostały przykryte dachem. Początkowo obiekt mógł pomieścić ponad 32 tys. widzów.

Jak modernizowano La Romaredę?

W sezonie 1976/77 rozbudowano trybuny za bramkami, które zostały zrównane wysokością z tymi wzdłuż boiska. Ponadto wyposażono je w zadaszenie, które podobnie jak w przypadku trybuny głównej, przykrywało tylko górne rzędy.

Następna gruntowna modernizacja obiektu miała miejsce przed Mistrzostwami Świata 1982. W ramach prac m.in. wyremontowano widownię i wybudowano zadaszenie górnej części trybuny wschodniej (ostatniej, która nie miała jeszcze dachu). Pojemność obiektu po tych modernizacjach ustaliła się na poziomie 46 920 widzów.

Kolejnego remontu stadion doczekał się przed Igrzyskami Olimpijskimi 1992, kiedy zwiększono liczbę miejsc siedzących. W 1998 zlikwidowano wszystkie miejsca stojące na stadionie, montując ostatnie brakujące krzesełka. Pojemność tym samym zmniejszyła się do 34 596 widzów.

W XXI wieku stadion przechodził jedynie mniejsze modernizacje, m.in. w 2006 wyremontowano loże, a także szatnie i inne pomieszczenia wewnątrz trybun.

Jakie imprezy gościła La Romareda?

W 1982 na stadionie rozegrano trzy mecze pierwszej fazy grupowej piłkarskich mistrzostw świata. W 1992 obiekt gościł sześć spotkań fazy grupowej i jeden ćwierćfinał w ramach turnieju piłkarskiego na letnich igrzyskach olimpijskich w Barcelonie.

Na stadionie rozgrywano też spotkania finałowe Pucharu Króla, w latach 1983, 1987 i 1996, a także jego kobiecego odpowiednika (Puchar Królowej) – w latach 2009 i 2024. Pięć meczów rozegrała na nim również reprezentacja Hiszpanii.

Poza spotkaniami piłkarskimi, na stadionie odbywały się też inne wydarzenia, np. koncerty (na La Romareda wystąpili m.in. Michael Jackson, Gloria Estefan czy Tina Turner). 6 listopada 1982 stadion gościł papieża Jana Pawła II podczas tzw. narodowego spotkania chorych, zorganizowanego w trakcie jego pielgrzymki do Hiszpanii.

Jak na dawnej La Romaredzie radził sobie Real Saragossa?

Przez większość czasu spędzonego na starej La Romaredzie Real Saragossa występował w najwyższej klasie rozgrywkowej – aż do 2013 spadki do Segunda División były jedynie krótkimi epizodami. Sytuacja zmieniła się w sezonie 2013/14, kiedy klub na stałe zadomowił się na zapleczu LaLiga – i nie zdołał wrócić do elity przed zamknięciem starego stadionu.

W tym okresie do największych sukcesów klubu należy wicemistrzostwo kraju z 1974, sześć triumfów w Pucharze Króla (1964, 1966, 1986, 1994, 2001, 2004) o Superpuchar Hiszpanii (2004). Na arenie międzynarodowej Real wygrywał Puchar Miast Targowych (1964) oraz Puchar Zdobywców Pucharów (1995).

W 1995 Real wziął również udział w dwumeczu o Superpuchar Europy. W pierwszym spotkaniu, rozegranym na La Romareda, zremisował z Ajaksem Amsterdam 1:1 (w rewanżu na Stadionie Olimpijskim w Amsterdamie uległ jednak 0:4).

Jak prezentowała się dawna La Romareda?

Pod koniec istnienia (za wyjątkiem ostatniego sezonu, kiedy zlikwidowano już południową trybunę) stadion mógł pomieścić ponad 33 tys. widzów. Największymi zmianami jakie przeszedł obiekt w trakcie swej historii była rozbudowa trybun za bramkami, przykrycie zadaszeniem górnych rzędów wszystkich trybun i instalacja plastikowych krzesełek.

Za trybuną główną powstał także budynek administracyjny, a stadion wyposażono w maszty oświetleniowe oraz elektroniczne tablice wyników. Obiekt znany był z niestandardowych siatek bramkowych, które nie miały powszechnie stosowanego, prostokątnego kształtu i były znacznie wydłużone do tyłu.

Stadion położony był ok. 3 km na południe od Plaza del Pilar. Tuż obok niego mieścił się m.in. kompleks szpitalny i hala koncertowo-kongresowa Auditorio de Zaragoza.

Kiedy rozebrano starą La Romaredę?

Pierwsze plany nowego stadionu dla Realu Saragossa zaczęły powstawać już na przełomie XX i XXI wieku, ale rozmaite targi polityczne, a także kryzys finansowy, udaremniały coraz to nowe projekty. Przełom nastąpił dopiero w związku z przygotowaniami do Mistrzostw Świata 2030.

Powstał wówczas projekt zupełnie nowego stadionu, który ma stanąć w miejsce La Romaredy – w związku z tym, stary obiekt przewidziano do rozbiórki.

Prace budowlane rozpoczęły się w lipcu 2024, lecz do lata 2025 miały ograniczony zakres – objęły rozbiórkę trybuny za południową bramką oraz sąsiadujących ze stadionem budynków. Mimo to przez cały sezon 2024/25 stadion pozostawał czynny, a mecze rozgrywano przy nadal funkcjonujących trzech trybunach.

Dopiero po sezonie 2024/25 Real Saragossa przeniósł się na stadion tymczasowy, a budowlańcy otrzymali pełną swobodę działania i zielone światło do rozbiórki trzech pozostałych trybun. Nowy stadion ma być gotowy w czerwcu 2027.

Projekt nowej La Romaredy oraz relację z budowy można zobaczyć na osobnych podstronach