Opis

Mistrzostwa Europy 2020 w wyjątkowym formacie

Po minimalnie przegranej z Francją walce o organizację Euro 2016, to Turcja miała być faworytem do organizacji Mistrzostw Europy 2020. Jednak UEFA w połowie 2012 zasugerowała – ustami prezydenta Michela Platiniego – że na 2020 rok szykowana jest impreza w nowym, wyjątkowym formacie. Już wtedy Platini wspomniał, że turniej miałby odbyć się w „12 lub 13” miastach na całym kontynencie.

W grudniu 2012 zapadła decyzja, że format „Euro dla Europy” zostanie zastosowany w ramach 60-lecia kontynentalnego turnieju. Ponieważ gospodarzy miało być do 13, zrezygnowano z automatycznej gwarancji udziału w turnieju dla drużyny pełniącej rolę gospodarza. Ostatecznie jednak prawie wszyscy gospodarze (poza Azerami i Rumunami) zakwalifikowali się, nawet jeśli dla Szkocji i Węgier oznaczało to drogę przez baraże.

Na jakich stadionach odbyło się Euro 2020?

Nowa formuła Mistrzostw Europy UEFA oznaczała, że każdy krajowy związek piłkarski mający do dyspozycji nowoczesny stadion o pojemności powyżej 30 000 mógł wystawić swoją kandydaturę, przy czym większość miejsc miała przypaść w udziale arenom o rozmiarze co najmniej 50 000 miejsc. W sumie do rozdania zostało przygotowanych 13 pakietów meczowych (3 mecze grupowe + jeden fazy pucharowej), a chętni mogli zgłaszać się po pakiet zwykły lub rozszerzony (uwzględniający mecze półfinałowe i finał), z odpowiednio większym obiektem.

Zainteresowanie organizacją imprezy u siebie wyraziło wstępnie ponad 30 krajów, jednak oficjalne kandydatury zgłosiło ostatecznie tylko 19 z nich. Warto zauważyć, że o turniej nie ubiegała się wcale Francja (gospodarz poprzedniej edycji) ani Turcja (licząc na samodzielne podjęcie Euro 2024, co później się nie udało). Tylko dwa wnioski o półfinały Euro 2020 i finał zostały złożone, przez federacje Anglii (z Wembley) oraz Niemiec (z Allianz Areną). Wembley zgarnęło trzy kluczowe mecze, Monachium obeszło się zwykłym pakietem.

Oficjalnego wyboru miast-gospodarzy dokonano we wrześniu 2014 roku. UEFA postawiła na „pewniaków”, oddając Zachodniej Europie i istniejącym stadionom lwią część z 51 meczów. Zwycięskie kandydatury to Wembley National Stadium (półfinały i finał), Estadio San Mames (Bilbao), Aviva Stadium (Dublin), Hampden Park (Glasgow), Eurostadium (Bruksela), Johan Cruijff ArenA (Amsterdam), Parken Stadium (Kopenhaga), Stadio Olimpico (Rzym), Allianz Arena (Monachium), Puskás Aréna (Budapeszt), Arena Națională (Bukareszt), Stadion St. Petersburg (St. Petersburg) oraz Bakı Olimpiya Stadionu (Baku).

Zachód otrzymał 9 miejsc (z czego aż 3 przypadły stadionom z Wysp Brytyjskich), a Środkowa i Wschodnia Europa tylko 4. Cztery to również liczba aren, które w chwili wyboru jeszcze nie istniały, a były w budowie (Baku Olympic Stadium i St. Petersburg Stadium) lub planach (Eurostadion w Brukseli i budapesztańska Puskás Aréna).

Korekta listy 13 miast Euro 2020 miała miejsce pod koniec 2017 roku. Wtedy krytyczne opóźnienie sprawiło, że Bruksela nie miała szans dostarczyć obiecanego stadionu na 2020 rok. Wbrew apelom o dodanie miasta z listy przegranych (jak Sztokholm czy Cardiff), mecze belgijskiej stolicy otrzymało „w spadku” Wembley.

Wpływ pandemii COVID-19 na Euro 2020

W związku z wybuchem pandemii koronawirusa w marcu 2020, UEFA już po kilku dniach podjęła decyzję o przeniesieniu Mistrzostw Europy na 2021 rok, choć bez zmiany oficjalnej nazwy z UEFA EURO 2020. Zachowano kalendarz czerwcowo-lipcowy (od 11 czerwca do 11 lipca) oraz wszystkie przyznane już miejsca na listach gospodarzy.

Ponieważ sytuacja epidemiczna była bardzo złożona i zróżnicowana pomiędzy krajami, wszyscy gospodarze zostali zobowiązani do przygotowania się na kilka scenariuszy, od pustych trybun, przez otwarte częściowo, do pełnych.

Ostatecznie, wczesną wiosną 2021, UEFA zażądała od każdego z krajów i miast przygotowania gwarancji minimalnej pojemności, chcąc uniknąć pustych trybun w którymkolwiek mieście. Irlandia oraz Hiszpania nie zdołały zagwarantować z wyprzedzeniem, że w czerwcu ich stadiony będą otwarte choćby w niewielkim procencie, stąd 23 kwietnia zapadła decyzja o wykluczeniu Dublina oraz zamianie Bilbao na Sewillę. Tamtejszy stadion był świetnie przygotowany do realiów pandemicznych, stąd możliwa była „podmiana”, podczas gdy w Irlandii opcji zmiany na inny obiekt nie było. Mecze z Aviva Stadium rozdysponowano pomiędzy Sankt Petersburg oraz Wembley.

Przebieg Euro 2020

Rozegrane w wielu krajach i przesunięte z powodu pandemii COVID-19 o rok Euro 2020 odznaczało się dużą liczbą bramek na mecz (2,78, najwyższa od czasu wprowadzenia fazy grupowej). Broniąca tytułu Portugalia odpadła już w ⅛ finału, na tym samym etapie z turniejem pożegnali się też Francuzi, Niemcy czy Holendrzy.

Do wielkiego finału na Wembley dotarli Anglicy (po raz pierwszy w historii mistrzostw Europy) oraz Włosi. Anglicy liczyli, że na własnym stadionie uda im się sięgnąć po tytuł, podobnie jak to miało miejsce podczas Mistrzostw Świata 1966.

Spotkanie finałowe, po serii rzutów karnych, wygrali jednak piłkarze Squadra Azzurra, zdobywając drugi tytuł mistrzów Europy w historii. Wokół finału wybuchł skandal, po tym jak przed meczem doszło do zamieszek, a na stadion wdarli się nieupilnowani kibice nieposiadający biletów.

Kibice biało-czerwonych mieli nadzieję na dobry występ Polaków, podobnie jak to miało miejsce na poprzednich mistrzostwach Europy na których Polska dotarła do ćwierćfinału. Do turnieju przystępowaliśmy jednak po dość nieoczekiwanej zmianie selekcjonera – zwolnionego Jerzego Brzęczka zastąpił Portugalczyk Paulo Sousa.

Turniej rozpoczął się dla nas bardzo źle: po błędach przegraliśmy spotkanie ze Słowacją 1:2, co stawiało nas w kiepskiej pozycji w kontekście awansu do kolejnej rundy. W drugim meczu na La Cartuja w Sewilli Polacy pokazali jednak charakter i zagrali dobry mecz z Hiszpanią, który ostatecznie zakończył się remisem 1:1.

W decydującym spotkaniu potrzebowaliśmy zwycięstwa ze Szwecją. Mecz ułożył się jednak nie po naszej myśli, po tym jak straciliśmy gola już na samym początku. W 59. minucie było już 0:2, ale dwa gole Roberta Lewandowskiego przywróciły nam nadzieję. Biało-czerwoni rzucili wszystko na jedną szalę, jednak zwycięskiej bramki nie udało się zdobyć, a w doliczonym czasie gola na 3:2 zdobyli jeszcze Szwedzi.

Wszystkie mecze turnieju

Grupa A

Grupa B

Grupa C

Grupa D

Grupa E

Grupa F

1/8 Finału

Ćwierćfinał

Półfinał

Finał

Frekwencja

• Łącznie: 1 099 278
  
• Średnio: 21 554