Olympiastadion – opis stadionu

Jak w skrócie przedstawia się Stadion Olimpijski w Berlinie?

Stadion Olimpijski w Berlinie jak mało który obiekt sportowy jest namacalnym świadectwem burzliwych dziejów XX wieku. Stadion wybudowano jako główną arenę igrzysk olimpijskich w 1936, zawodów które przesiąknięte były ideologią i kojarzą się nie tylko jako wielkie wydarzenie sportowe, ale również jako pokaz potęgi nazistowskich Niemiec, będący wstępem do późniejszych dramatycznych wydarzeń.

Obiekt jest typowym przykładem i jednym z najlepiej zachowanych dzieł neoklasycystycznej, nazistowskiej architektury. Wykończenie naturalnym kamieniem, kolumnady i artystyczne detale oraz starannie zaplanowany, osiowy układ całego założenia stanowiły nawiązanie do architektury starożytnej Grecji.

Kompleks „Reichssportfeld” zrealizowano z rozmachem charakterystycznym dla megalomańskich projektów III Rzeszy. W przeciwieństwie do „Planu Germania” czy wielkiego terenu zjazdów NSDAP w Norymberdze, wizję „Reichssportfeld” udało się zrealizować w całości.

Stadion posiada status zabytku, a jego historyczna forma jest pieczołowicie pielęgnowana, czego przykładem była ostatnia modernizacja z lat 2000–2004. Mimo że pozbawiony swastyk i innych zakazanych symboli, przez swój narodowosocjalistyczny rodowód obiekt nadal wzbudza emocje i kontrowersje.

Stadion wzbogacono o nowe elementy, jak elegancki, membranowy dach, telebimy, efektowne, dynamiczne oświetlenie czy kontrastującą, niebieską bieżnię, dzięki czemu jest to dziś stadion na miarę XXI wieku. Z pojemnością blisko 75 tys. widzów jest to również największy stadion w Niemczech, jeśli uwzględnia się wyłącznie liczbę miejsc siedzących.

Jaka jest historia Stadionu Olimpijskiego w Berlinie?

Jak doszło do powstania Stadionu Olimpijskiego w Berlinie?

Powstanie Stadionu Olimpijskiego w Berlinie związane jest z Igrzyskami Olimpijskimi 1936, których organizację przyznano w 1931 niemieckiej stolicy. Początkowo główną areną zawodów miał być Deutsches Stadion, wybudowany na Igrzyska Olimpijskie 1916 (odwołane w związku z trwającą I wojną światową). Przed igrzyskami w 1936 miał jeszcze przejść rozbudowę.

Plany rozbudowy Deutsches Stadion zostały zarzucone po dojściu do władzy nazistów w 1933, którzy dostrzegli szansę na wykorzystanie igrzysk jako narzędzia propagandy i postanowili zadbać o wielkość tego wydarzenia. Nowy kanclerz Rzeszy, Adolf Hitler, zalecił rozbiórkę starego stadionu i budowę zupełnie nowego, monumentalnego Stadionu Olimpijskiego.

Pod likwidację przeznaczono również tor wyścigów konnych (Rennbahn Grunewald) z 1909, wewnątrz którego znajdował się stary stadion. Usunięcie toru stworzyło przestrzeń pod powstanie rozległego kompleksu sportowego wokół nowego stadionu – Reichssportfeld (obecnie Olympiapark). Nowy stadion powstał w dużej części w miejscu poprzednika, z lekkim przesunięciem na północny-wschód.

Kto zaprojektował Stadion Olimpijski w Berlinie?

Nowy stadion, jak i cały kompleks, został zaprojektowany przez Wernera Marcha. Inspiracją dla projektu była architektura antycznej Grecji. Reichssportfeld był pierwszym wielkoskalowym projektem budowlanym zrealizowanym przez NSDAP.

Werner March pochodził z Charlottenburga, dzielnicy Berlina, w której znajduje się Stadion Olimpijski oraz był synem architekta Otto Marcha, który sporządził plany poprzednika – Deutsches Stadion. W pracach projektowych Wernerowi pomagał jego brat, Walter. Zanim zarządzono budowę nowego stadionu, Werner March był również zaangażowany w planowanie rozbudowy Deutsches Stadion.

Kiedy wybudowany został Stadion Olimpijski w Berlinie?

Prace budowlane rozpoczęły się w 1934. Zakres prac był duży, a harmonogram napięty, dlatego firmy od samego początku znajdowały się pod presją czasu, którą wzmagały jeszcze naciski władz na terminowe zakończenie robót. W szczytowym okresie na placu budowy pracowało 2,6 tys. robotników.

Koszty inwestycji wyniosły 42 mln marek Rzeszy. Fundusze pochodziły z budżetu państwa, w tym ze środków przeznaczonych na aktywizację bezrobotnych, a także z donacji.

Kiedy otwarto Stadion Olimpijski w Berlinie?

Budowę udało się zakończyć na czas, a inauguracją ogromnego stadionu była ceremonia otwarcia igrzysk, która miała miejsce 1 sierpnia 1936. Nowy stadion w momencie otwarcia mógł pomieścić do 100 tys. widzów i nie miał sobie równych w Niemczech, zaliczał się też do największych na świecie.

Jak przebiegły Igrzyska Olimpijskie 1936?

Same igrzyska w 1936 były wielkim wydarzeniem. W imprezie udział wzięła rekordowa liczba uczestników, a zawody po raz pierwszy transmitowano w telewizji (obrazy wyświetlano dla publiki zgromadzonej w różnych miejscach w Berlinie, Poczdamie i Lipsku). Zapoczątkowano również tradycję sztafety ze zniczem olimpijskim, niosącej ogień z greckiej Olimpii.

Jednocześnie zawody z 1936 przeszły do historii jako „nazistowskie igrzyska” i kojarzone są ze swastykami, hitlerowskimi pozdrowieniami oraz narastającym w Niemczech antysemityzmem.

Jak Stadion Olimpijski w Berlinie przeszedł przez II wojnę światową?

Chociaż od rozpoczęcia II wojny światowej na stadionie nadal odbywały się imprezy sportowe, ostatecznie nie ominęły go wydarzenia związane z tym konfliktem. 12 listopada 1944 plac przed stadionem był jednym z 10 miejsc w Berlinie, na których zaprzysiężono ostatnie kontyngenty wojskowe.

W trakcie wojny w podziemiach stadionu powstał bunkier, znany jako „Blaupunkt-Bunker” (od nazwy firmy Blaupunkt, która wykorzystywała go do produkcji zbrojeniowej). Żelbetowy strop bunkra miał grubość jednego metra. Schron zlikwidowano na początku lat 50. XX wieku.

Po dotarciu Armii Czerwonej do Berlina, przez okolicę stadionu przetoczyły się ciężkie walki. Po ich zakończeniu w okolicy było pełno kraterów po uderzeniach pocisków, rozrzuconych skrzynek po amunicji, spalonego sprzętu, barykad i ludzkich zwłok. Poważnie zniszczona została dzwonnica przy polu Maifeld.

Sam stadion nie doznał jednak żadnych krytycznych uszkodzeń i mógł zostać stosunkowo szybko przywrócony do stanu używalności (w przeciwieństwie do wielu innych budynków w Berlinie, które w wyniku działań wojennych i bombardowań zostały obrócone w ruinę). Usuwanie wszystkich skutków wojny na stadionie i w całym kompleksie trwało jednak aż do 1965.

Jakie były losy Stadionu Olimpijskiego w Berlinie po II wojnie światowej?

Po wojnie stadion na krótko zajęła Armia Czerwona, a następnie brytyjskie wojska, które w pobliskim Deutsches Sportforum do czasu zjednoczenia Niemiec miały swoją główną kwaterę w Berlinie.

Obiekt po raz pierwszy otwarto na zawody lekkoatletyczne dla alianckich żołnierzy, które odbyły się w dniach 7-8 września 1946. Po podziale Niemiec na część wschodnią i zachodnią, stadion znalazł się w granicach otoczonej murem zachodniej eksklawy – Berlina Zachodniego.

W 1966 stadion otrzymał sztuczne oświetlenie – wokół areny stanęły wówczas cztery, wysokie na 88 m maszty z jupiterami. W 1969 szutrową nawierzchnię bieżni lekkoatletycznej zastąpiono tartanem.

26 września 1969 spotkanie między Herthą BSC i 1. FC Köln obejrzało z trybun 88 075 widzów, czym ustanowiony został niepobity do dziś rekord frekwencji na meczu Bundesligi.

Jakich zmian dokonano na Stadionie Olimpijskim w Berlinie przed Mistrzostwami Świata 1974?

Trybuny stadionu, poza niewielkim fragmentem loży, początkowo były niezadaszone. Dopiero w latach 1972–1973, w ramach przygotowań do mundialu w 1974, dokonano wartej 25 mln marek modernizacji, podczas której wykonano nowe zadaszenie. Dach pojawił się nad centralną częścią trybun wzdłuż boiska (po obu stronach) i przykrywał ok. 26 tys. miejsc.

Co obejmowała modernizacja Stadionu Olimpijskiego w Berlinie przed Mistrzostwami Świata 2006?

W latach 2000–2004, w ramach przygotowań do kolejnego mundialu (2006), stadion przeszedł gruntowną, największą w całej jego historii modernizację, która pochłonęła 242 mln €. Nieckę pogłębiono wówczas o 2,65 m i przebudowano trybuny, m.in. dokładając u podstawy dwa dodatkowe rzędy oraz instalując krzesełka.

Skrupulatnie odnowione zostały kamienne fasady i powstała nowa, niebieska bieżnia lekkoatletyczna. Najbardziej widoczną zmianą był jednak nowy dach, który tym razem przykrył widownię niemal w całości. Dzięki umieszczeniu reflektorów w dachu, zlikwidowano stojące od 1966 maszty oświetleniowe.

Jakie wydarzenia odbywają się na Stadionie Olimpijskim w Berlinie?

Na Stadionie Olimpijskim, oprócz igrzysk w 1936, odbywały się mecze piłkarskich mistrzostw świata w 1974 i 2006 (w tym finał mundialu w 2006), finał Ligi Mistrzów w 2015, mecz otwarcia kobiecych mistrzostw świata w 2011 czy lekkoatletyczne mistrzostwa Europy (2018) i świata (2009).

W 2023 obiekt był główną areną 16. edycji Letnich Igrzysk Olimpiad Specjalnych. Co roku odbywa się tu również jednodniowy mityng lekkoatletyczny Internationales Stadionfest (ISTAF), którego tradycje sięgają okresu międzywojennego. Na stadionie odbywały się także lekkoatletyczne mistrzostwa Niemiec i bite były światowe rekordy w różnych konkurencjach.

Od 1963 na stadionie występują piłkarze Herthy BSC, która w tym samym roku przystąpiła do nowo utworzonej Bundesligi. Od 1985 Stadion Olimpijski jest stałą areną rozgrywania finałów Pucharu Niemiec. Grywa tu również reprezentacja kraju, a w erze przed Bundesligą odbywały się finały piłkarskich mistrzostw Niemiec.

Na stadionie odbywają się również liczne koncerty, a msze święte odprawiali tutaj Jan Paweł II i Benedykt XVI.

Jakie ciekawe historie wydarzyły się na Stadionie Olimpijskim w Berlinie?

Stadion Olimpijski był areną wielu wydarzeń, które same w sobie były bardzo znaczące, jednak często zawody sportowe kreują nadzwyczajnych bohaterów i niecodzienne sytuacje, które szczególnie zapadają w pamięć.

Cztery złote medale Jesse Owensa

Jedno z takich wydarzeń związane jest z postacią Jesse Owensa, lekkoatlety ze Stanów Zjednoczonych, który podczas igrzysk w 1936 zdobył cztery złote medale (w biegu na 100 i 200 m, skoku w dal oraz w sztafecie 4 × 100 m). Owens z czterema złotymi medalami został najbardziej utytułowanym sportowcem i największą gwiazdą tych igrzysk.

Jego zwycięstwa miały szczególne znaczenie – ponieważ był on osobą czarnoskórą, godziło to w panującą w Niemczech rasistowską ideologię. Był to czas, w którym zwłaszcza Żydzi byli w tym kraju mocno dyskryminowani, co skutkowało m.in. odsuwaniem ich od udziału w imprezie.

Wokół udziału Owensa w igrzyskach narosło wiele legend, jak o nie podaniu mu ręki przez Hitlera. Te i podobne historie okazały się jednak przesadzone bądź zmanipulowane – Owens nie padł ofiarą żadnych ataków, a jego dokonania nie zostały pominięte i do dziś jego nazwisko znajduje się na tablicy pamiątkowej na Stadionie Olimpijskim.

Sportowiec zdawał sobie jednak sprawę z panujących wówczas w Niemczech realiów. Później z dumą wspominał fakt, iż swoimi zwycięstwami w Berlinie dowodził, że nie ma na świecie wyższych ras.

Zidane vs Materazzi

Innym wydarzeniem mającym miejsce na Stadionie Olimpijskim, które wzbudziło uwagę całego świata, był finał piłkarskich Mistrzostw Świata 2006. Mecz został zapamiętany nie tyle z triumfu Włochów nad Francuzami po rzutach karnych, co ze starcia pomiędzy Zinedinem Zidanem i Marco Materazzim.

W trakcie dogrywki pomiędzy jedynymi strzelcami bramek w tym spotkaniu doszło do słownej utarczki, po której Zidane uderzył Materazziego głową w klatkę piersiową. Włoch upadł na ziemię, a spotkanie zostało przerwane. Sytuacja skończyła się pokazaniem Zidane’owi czerwonej kartki przez sędziego i wyrzuceniem go z boiska.

Zdarzenie odbiło się szerokim echem w całym piłkarskim świecie, zwłaszcza że Zidane uważany jest za jednego z najlepszych piłkarzy swoich czasów. Dodatkowo, mistrzostwami w 2006 kończył on swoją karierę zawodniczą, a finał był jego ostatnim meczem na profesjonalnym poziomie.

Tymczasem kapitan Francuzów schodził z boiska w niesławie, mijając ze spuszczoną głową Puchar Świata – był to obraz, który zapadł w pamięci wielu kibiców bardziej, niż bramki z tego meczu czy Fabio Cannavaro wznoszący trofeum po zakończeniu spotkania.

Jak wygląda Stadion Olimpijski w Berlinie?

Stadion posiada owalny kształt i jest w dużej części wkopany w ziemię. Ponad poziomem terenu powstało tylko górne piętro trybun, osiągając wysokość 16,37 m (krawędź dachu znajduje się na wysokości 21,26 m). Dach ma płaską formę i przykrywa niemal wszystkie miejsca dla widzów. Obiekt orientowany jest na osi wschód-zachód, z lekkim przechyleniem.

Trybuny z zewnątrz obudowane są kolumnadą, a ściany i filary, tak jak wiele innych elementów na stadionie, obłożone naturalnym kamieniem, co podkreśla monumentalny, antyczny styl budowli. Wzdłuż korony trybun ciągnie się rząd masztów, stanowiących najwyższy komponent obiektu.

Urozmaiceniem prostej, symetrycznej formy budynku jest charakterystyczne otwarcie w zachodnim łuku, gdzie brakuje fragmentu dachu oraz górnej części trybun. Trybuny zwieńczone są w tym miejscu dwiema wieżami zegarowymi. Cała aranżacja nosi nazwę „Marathontor” (Brama Maratońska). Poniżej, zamiast miejsc dla widzów, znajdują się schody, a także wejście do tunelu i podest ze zniczem olimpijskim.

Stadion jest w posiadaniu władz Berlina, w imieniu których zarządza nim spółka Olympiastadion Berlin GmbH.

Jak wyglądają trybuny na Stadionie Olimpijskim w Berlinie?

Na górnym piętrze trybun znajduje się 31 rzędów. Dolna kondygnacja jest bardziej rozległa i posiada 42 rzędy. Widownia wyposażona jest w szare, składane krzesełka, a pojemność obiektu wynosi 74 245 widzów. Pomiędzy górną a dolną częścią trybun ciągnie się kolumnada, za którą znajduje się korytarz. Dawniej można było nim obejść niemal cały stadion, obecnie część tej przestrzeni jest zaadaptowana na dodatkowe loże.

Najzagorzalsi kibice Herthy (ultras) zwyczajowo zasiadają na wschodnim łuku (Ostkurve), a kibicom gości oddawane są miejsca na zachodzie. Znajdująca się po zachodniej stronie Brama Maratońska czasem bywa wypełniana tymczasową trybuną, która daje dodatkowe 1500–1800 miejsc dla widzów.

Trybuna główna stadionu znajduje się po stronie południowej. Środkowa część dolnej kondygnacji tej trybuny stanowi strefę VIP i posiada odrębną, kaskadową formę. Nad strefą VIP znajdują się miejsca dla dziennikarzy, a na szczycie ciągnie się budynek ze skyboxami. Pod trybunami, centralnym punktem przestrzeni VIP jest atrium, rozciągające się na 4 kondygnacje i stanowiące łącznik pomiędzy najważniejszymi lożami.

U podstawy strefy VIP znajduje się wejście dla zawodników, którzy idąc się do szatni najpierw udają się schodami w dół, a po przejściu przez korytarz, muszą pokonać drogę na górę – od 2010 pomagają im w tym ruchome schody.

Czy Stadion Olimpijski w Berlinie jest największy w Niemczech?

Z pojemnością blisko 75 tys. widzów stadion ustępuje tylko dwóm obiektom w Niemczech: Signal Iduna Park w Dortmundzie i Allianz Arenie w Monachium. Oba te stadiony podczas spotkań ligowych wykorzystują jednak sektory stojące, a po zamontowaniu w tych miejscach krzesełek ich pojemność spada, co sprawia że Stadion Olimpijski jest największy w kraju, jeśli brać pod uwagę wyłącznie liczbę miejsc siedzących.

Dlaczego Stadion Olimpijski w Berlinie posiada niebieską bieżnię?

Stadion wyposażony jest w tartanową bieżnię lekkoatletyczną, która zwraca na siebie uwagę niestandardowym, niebieskim kolorem. Niebieską barwę bieżnia otrzymała podczas przebudowy w latach 2000–2004, na życzenie Herthy BSC. Bieżnię otacza rów, utrudniający ewentualną inwazję kibiców na plac gry.

Jak skonstruowany jest dach na Stadionie Olimpijskim w Berlinie?

Trybuny stadionu niemal w pełni przykryte są dachem, który powstał podczas modernizacji z lat 2000–2004. Dach ma płaską formę, a jego poszycie w dużej mierze wykonane jest z białej membrany. Końcowy, wewnętrzny fragment zadaszenia jest przeszklony, a przy zewnętrznych krawędziach zamontowano panele fotowoltaiczne. Powierzchnia dachu wynosi 37 tys. m².

Konstrukcja dachu wykonana została ze stali o łącznej masie ok. 3,5 tys. ton. Dach opiera się na 132 zewnętrznych i 20 wewnętrznych podporach. Wewnętrzne podpory były rozwiązaniem kompromisowym – ich zastosowanie wyeliminowało konieczność stawiania dodatkowych, zewnętrznych filarów, które znacząco ingerowałyby w wygląd obiektu, z drugiej strony stanowią one jednak przeszkodę utrudniającą kibicom widoczność.

W celach estetycznych, na spodniej stronie dachu rozciągnięto drugą, prześwitującą membranę. W dachu umieszczone zostały reflektory oświetleniowe i zawieszono pod nim dwa telebimy – nad trybuną północną i południową (ten drugi powstał później niż sam dach – w 2018). Trzeci, największy telebim znajduje się na wschodnim łuku i zajmuje miejsce dawnej tablicy wyników.

W jakie oświetlenie wyposażony jest Stadion Olimpijski w Berlinie?

Umieszczone pod dachem reflektory LED dają oświetlenie pola gry o natężeniu 2300 luksów. Poza oświetleniem meczowym, a także oświetleniem podstawowym, używanym w ramach normalnego funkcjonowanie obiektu, w latach 2019–2020 stadion wyposażono w efektowne, dynamiczne oświetlenie eventowe, umożliwiające tworzenie ciekawych choreografii oraz kolorowych iluminacji na dachu i fasadzie.

Co znajduje się w podziemiach Stadionu Olimpijskiego w Berlinie?

Stadion posiada rozległe podziemia, które znajdują się nie tylko pod trybunami, ale w całym otoczeniu obiektu – o ich obecności przypominają wystające nad ziemię końcówki szybów wentylacyjnych w postaci szarych, metalowych, prostopadłościennych brył. Co ciekawe, kioski znajdujące się w otoczeniu stadionu wykonane zostały w taki sposób, aby wyglądem imitowały te wywietrzniki.

W podziemnych pomieszczeniach, poza szatniami i lożami VIP, znaleźć można parkingi, a także bieżnię rozgrzewkową, kaplicę czy posterunek policji. Jedna z dróg, którą pojazdy mogą wjeżdżać do podziemi, prowadzi przez stary tunel – jest to pozostałość po poprzednim Deutsches Stadion, dla którego służył on jako główne wejście (tunel był potrzebny, gdyż stadion otoczony był torem wyścigów konnych).

W trakcie II wojny światowej w podziemiach stadionu powstał bunkier (znany jako „Blaupunkt-Bunker”) oraz prowadzona była produkcja zbrojeniowa. Bunkier został zlikwidowany na początku lat 50. XX wieku.

Gdzie znajduje się Stadion Olimpijski w Berlinie?

Stadion Olimpijski znajduje się w zachodniej części Berlina, w dzielnicy Westend będącej częścią okręgu administracyjnego Charlottenburg-Wilmersdorf. Obiekt stanowi główny element kompleksu sportowo-rekreacyjnego zajmującego powierzchnię 132 ha, znanego jako Olympiapark lub Olympiagelände (pierwotnie: Reichssportfeld).

Stadion wraz z Olympischer Platz oraz polem Maifeld układa się w jedną oś na linii wschód-zachód, a Brama Maratońska otwiera się wprost na centralny fragment trybuny przy Maifeld i jej wysoką wieżą dzwonniczą.

Jak wygląda otoczenie Stadionu Olimpijskiego w Berlinie?

Główne wejście na teren stadionu znajduje się od strony wschodniej, gdzie mieści się podłużny plac (Olympischer Platz). Przy wejściu stoją dwie wysokie na 35 m wieże tworzące tzw. Bramę Olimpijską (Olympische Tor). Pomiędzy wieżami rozpięte są koła olimpijskie. Każda z wież posiada swoją nazwę: południowa to „Bayernturm” (Wieża Bawarska), a północna – „Preußenturm” (Wieża Pruska).

Dwa podobne zestawy wysokich wież znajdują się także na zachód od stadionu, przy polu Maifeld. Ich nazwy to Friesenturm i Sachsenturm (Wieża Fryzyjska i Saksońska) oraz Frankenturm i Schwabenturm (Wieża Frankijska i Szwabska).

Stadion otacza płaski teren porośnięty trawnikiem, pod którym kryją się podziemne pomieszczenia. W okolicy stadionu znaleźć można wysokie kamienne rzeźby, dzwon olimpijski oraz inne detale i elementy małej architektury. Znaczenie i historię poszczególnych obiektów objaśniają tablice informacyjne. Możliwe jest zwiedzanie stadionu, w tym także wycieczki z przewodnikiem.

Na terenie całego Parku Olimpijskiego nie brakuje ścieżek, terenów leśnych jak i otwartych przestrzeni. Stadion znajduje się na dawnym obszarze leśnym, który stanowił część lasu Grunewald. Założeniem architekta Wernera Marcha było pozostawienie pasa gęstej zieleni (Grüngürtel), mającego otaczać cały kompleks. Ów pas w dużej mierze zachował się do dziś (częściowo zaniknął tylko jego południowy fragment).

W otoczeniu Parku Olimpijskiego znajduje się stacja metra (U-Bahn) oraz kolejowa (S-Bahn). Stacja S-Bahn posiada aż pięć peronów. W jej pobliżu, na południe od stadionu, stoi budynek restauracji (tzw. Stadion-Terrassen), który oddano do użytku w 1909, razem z nieistniejącym już dziś torem wyścigów konnych.

Jakie obiekty wchodzą w skład kompleksu wokół Stadionu Olimpijskiego w Berlinie?

Na kompleks Olympiapark, oprócz głównego stadionu, składają się również inne obiekty, które pełnią ważne role. Część z nich gościła niektóre z konkurencji podczas Igrzysk Olimpijskich 1936.

Maifeld

Na zachód od stadionu znajduje się rozległe pole o powierzchni 112 tys. m², zwane Polem Majowym (Maifeld). Poza (jak nazwa wskazuje) uroczystościami pierwszomajowymi, powstało ono by służyć dużym pokazom gimnastycznym, festiwalom, paradom, koncertom czy różnym aktywnościom sportowym.

W zachodniej części Maifeld stoją trybuny, wewnątrz których znajduje się hala (tzw. Langemarckhalle), honorująca żołnierzy poległych w trakcie I wojny światowej, w bitwie pod Langemark (Belgia). W centralnym punkcie trybun wznosi się charakterystyczna, wysoka na ponad 77 m wieża dzwonnicza (Glockenturm).

Amfiteatr Waldbühne i Olympisches Reiterstadion

W sąsiedztwie Maifeld, dalej na zachód, znaleźć można amfiteatr Waldbühne, w którym często odbywają się koncerty i inne wydarzenia. Bardziej na południe położony jest hipodrom (Olympisches Reiterstadion).

Basen i boiska treningowe

Za północną trybuną stadionu znajduje się odkryty basen olimpijski, otwarty latem dla mieszkańców, a dalej położone są boiska treningowe (w tym tzw. Olympiapark-Amateurstadion z trybunami na 5,4 tys. widzów, na którym grają rezerwy Herthy BSC) i bieżnia lekkoatletyczna.

Deutsches Sportforum i stadion hokejowy

W północno-wschodniej części założenia mieści się kompleks budynków (tzw. Deutsches Sportforum) na czele z „Haus des Deutschen Sports”, w którym siedzibę ma muzeum sportowe Berlina. W latach 1952–1990 mieściła się tu główna kwatera brytyjskich wojsk w Berlinie. Bliżej głównego wejścia na Stadion Olimpijski stoi stadion do hokeja na trawie.

Czy w pobliżu Stadionu Olimpijskiego w Berlinie powstanie nowy stadion Herthy BSC?

Grająca na Stadionie Olimpijskim Hertha BSC od pewnego czasu rozważa budowę własnego, typowo piłkarskiego stadionu. Pod uwagę brano wiele miejsc, nawet poza miastem, jednak ostatecznie za najlepszą opcję uznano budowę na terenie Olympiapark i zaczęto rozwijać plany związane z tą lokalizacją.

Pierwsze plany zakładały budowę w zachodniej części kompleksu, w 2022 powstała wizja stadionu mającego powstać na północnym skraju pola Maifeld, a w 2024 padły sugestie, że nowy obiekt mógłby stanąć w miejscu hipodromu (Olympisches Reiterstadion). Kwestia budowy nowego stadionu nie jest jeszcze rozstrzygnięta i pojawić mogą się zupełnie nowe koncepcje.

Plany budowy nowego stadionu Herthy BSC można zobaczyć na osobnej podstronie

Jakie szczególne detale można zaobserwować na Stadionie Olimpijskim w Berlinie i w jego okolicy?

Stadion Olimpijski w Berlinie jest obiektem historycznym i można w nim odnaleźć wiele interesujących detali, z którymi związane są ciekawe historie. Na niektóre z nich warto zwrócić szczególną uwagę.

Tablice pamiątkowe

W Bramie Maratońskiej, czyli w otwarciu na zachodnim łuku, na ścianach trybun oraz wież zegarowych umieszczonych zostało sześć dużych, kamiennych tablic pamiątkowych, a także siedem mniejszych, wykonanych z brązu. Tablice poświęcone są pamięci mistrzów olimpijskich z 1936 oraz osób i instytucji, które odegrały w historii stadionu lub niemieckiego sportu istotną rolę.

Dwa zestawy dużych, kamiennych tablic (po trzy z każdej strony) zawierają listy z nazwiskami złotych medalistów Igrzysk Olimpijskich 1936 oraz wspominają głównych organizatorów tych igrzysk i budowniczych stadionu.

Każda z siedmiu mniejszych, brązowych tablic przedstawia wizerunek jednej osoby. W ten sposób uhonorowani zostali: Otto March, Willibald Gebhardt, Viktor von Podbielski, Graf von der Asseburg, Theodor Lewald, Carl Diem i Werner March. Cztery starsze tablice, które powstawały w latach 1913–1926, umieszczone są po stronie południowej, trzy nowsze, z lat 60. XX wieku, zawieszono na północnej ścianie.

W styczniu 1992 grupa nieznanych sprawców określających się jako „Kommando Lutz Grüttke” dokonała kradzieży tablicy poświęconej Carlowi Diemowi, jednemu z głównych organizatorów igrzysk w 1936. Grupa warunkowała zwrot tablicy wycofaniem się Berlina z wyścigu o organizację igrzysk w 2000. W maju 1993 policji udało się odnaleźć fragmenty tablicy. Po wykonaniu nowej, w sierpniu 1993 zawieszono ją z powrotem na swoim miejscu.

Rzeźby

Na terenie Parku Olimpijskiego znajdują się liczne rzeźby wykonane z kamienia i brązu. Rzeźby, wzorowane na kulturze antycznej, utożsamiane są z ideami narodowosocjalistycznymi, dlatego też wzbudzają kontrowersje – pojawiła się nawet debata na temat ich usunięcia.

Szczególną uwagę zwracają wielkie kamienne rzeźby położone w bliskim sąsiedztwie Stadionu Olimpijskiego. Po stronie wschodniej spotkać można dwie rzeźby autorstwa Karla Abikera – „Stafettenläufer” i „Diskuswerfer”. Każda z tych rzeźb przedstawia dwie nagie postacie, odpowiednio są to biegacze sztafetowi (jeden z pałeczką) i dyskobole (obaj z dyskiem w dłoniach).

Za Bramą Maratońską, na skraju pola Maifeld, w niedużej odległości od siebie stoją dwie rzeźby o nazwie „Rosseführer” Josepha Wackerle. Każda z nich przedstawia jeźdźca prowadzącego konia. Nieco dalej, rozstawione w okolicach narożników pola Maifeld, znajdują się rzeźby „Siegesgöttin” (bogini zwycięstwa) autorstwa Willy’ego Mellera i „Sportkameraden” (sportowi kamaradzi) autorstwa Josefa Magesa.

Dzwon olimpijski

W wieży przy polu Maifeld oryginalnie znajdował się dzwon olimpijski (Olympiaglocke) o wysokości 2,6 m i wadze 9,6 ton. Dzwon został odlany w 1935 w Bochum. Ponieważ został ufundowany przez przemysł stalowy, wykonano go ze stali, choć typowym materiałem dla dzwonów jest brąz (z uwagi na lepszą jakość dźwięku). Dzwon znalazł się w logo igrzysk w 1936, stając się jednym z ich głównych symboli.

Wieża poważnie ucierpiała pod koniec II wojny światowej, dlatego w 1947 została wysadzona przez brytyjskich żołnierzy – razem z dzwonem, który przetrwał upadek z widocznym pęknięciem i nie mógł być już ponownie wykorzystany.

W obawie przed złodziejami złomu, dzwon zakopano pod ziemią. Został on odkopany w 1956, a następnie ustawiony przed południową trybuną Stadionu Olimpijskiego, gdzie dziś pełni rolę pomnika i atrakcji turystycznej. Natomiast dzwonnicę odbudowano w latach 1960–1962 i umieszczono w niej nowy dzwon, jednak już nie tak duży i okazały jak oryginał.

Dąb Podbielskiego

Przy głównym wejściu na stadion znajduje się okaz dębu bezszypułkowego, który rośnie w tym miejscu od ok. 1800 roku. Dąb ten nazwany został Dębem Podbielskiego (Podbielski-Eiche), na cześć Viktora von Podbielskiego, prezydenta niemieckiego komitetu olimpijskiego, zaangażowanego w budowę dawnego toru wyścigów konnych oraz Deutsches Stadion, a także organizację w Berlinie niedoszłych Igrzysk Olimpijskich 1916.

Dąb, który stoi przy Bramie Olimpijskiej nie jest oryginalnym „Dębem Podbielskiego”. Pierwszy „Dąb Podbielskiego” stał na zachodnim łuku dawnego Deutsches Stadion. Kiedy w 1934 Deutsches Stadion rozebrano, by zrobić miejsce pod nowy Stadion Olimpijski, wraz z nim usunięto również drzewo. Imieniem Podbielskiego nazwano wówczas inny dąb, który można podziwiać do dziś. Drzewo posiada status pomnika przyrody.