Alsancak Stadyumu – opis stadionu historycznego

Co ma wspólnego grecki Panionios z pewnym stadionem w Izmirze?

Gdy nie było jeszcze stadionu, w tym samym miejscu istniało już boisko, służące od drugiej dekady XX wieku klubowi Panionios, związanemu z grecką społecznością Izmiru (wówczas Smyrna). We wrześniu 1922 doszło do odbicia miasta przez tureckie wojska, które de facto zakończyło trwającą od 1919 wojnę grecko-turecką. Niemal jednocześnie doszło też do represji oraz wielkiego pożaru, który ogarnął greckie i ormiańskie dzielnice.

W wyniku tych wydarzeń grecka społeczność Smyrny, stanowiąca dotąd nieznaczną większość populacji miasta, ewakuowała się do Grecji. Duża część uchodźców przeniosła się pod Ateny, gdzie stworzyła nową miejscowość o nazwie Nea Smyrni (dziś jest ona częścią stołecznej aglomeracji). W Nea Smyrni swoją nową siedzibę znalazł także Panionios, który działa tam do dziś, a piłkarze tego klubu grają na otwartym w 1939 Stadio Nea Smyrni.

Gdzie padł pierwszy gol w historii ligi tureckiej?

W miejscu dawnego boiska Panioniosu powstał stadion Alsancak, otwarty w 1929. Obiekt kojarzony jest jako dom dla klubów Altay SK oraz Altınordu FK, ale przez lata służył także wielu innym drużynom piłkarskim, grały na nim m.in. İzmirspor, Göztepe SK i Karşıyaka SK.

21 lutego 1959 na stadionie rozegrano mecz pomiędzy zespołami İzmirspor i Beykoz (2:1). Było to jedno z trzech rozegranych równolegle spotkań inaugurujących pierwszą kolejkę nowo utworzonej tureckiej ligi piłkarskiej. W 11. minucie gry zawodnik drużyny gospodarzy, Özcan Altuğ, zdobył pierwszą bramkę w tym spotkaniu, która jednocześnie przeszła do historii jako pierwszy gol w historii tureckiej ligi.

Na stadionie rozgrywane były również spotkania w ramach europejskich pucharów (m.in. spotkania Göztepe SK w Pucharze Miast Targowych w sezonie 1968/69, kiedy Göztepe dotarło do półfinału), a także mecze finałowe Pucharu Turcji. Jeden raz na arenie wystąpiła też pierwsza reprezentacja Turcji, 13 marca 1968 w meczu towarzyskim przeciwko Tunezji (0:0). Stadion gościł także koncerty muzyczne.

Gdzie Trabzonspor zapewnił sobie pierwsze mistrzostwo Turcji w 1976?

Swoją historię ze stadionem Alsancak wiąże również klub Trabzonspor, który 23 maja 1976 po bezbramkowym remisie w wyjazdowym spotkaniu przeciwko Göztepe SK wywalczył na tym obiekcie pierwsze w historii mistrzostwo kraju, w dodatku dokonując tego jako pierwszy zespół spoza Stambułu.

Jest też polski akcent, bowiem 16 listopada 1999 reprezentacja Polski do lat 21, m.in. z Kamilem Kosowskim i Arturem Wichniarkiem w składzie, przegrała na tym stadionie z Turcją 0:1 w rewanżowym spotkaniu rundy play-off eliminacji do Mistrzostw Europy U-21.

Dla tureckiej reprezentacji młodzieżowej wynik ten oznaczał pierwszy, historyczny awans na europejski czempionat (w pierwszym spotkaniu we Wronkach reprezentacja Polski wygrała 2:1, w dwumeczu Turcy byli więc lepsi dzięki większej liczbie bramek strzelonych na wyjeździe), dla Polaków oprócz odpadnięcia w eliminacjach do ME, był to także koniec szans na awans do turnieju olimpijskiego na igrzyskach w Sydney w 2000.

Jak wyglądał ostatni mecz na starym stadionie Alsancak?

27 maja 2014 rozegrano na stadionie ostatnie spotkanie. Był to rewanżowy mecz półfinału baraży o awans do 1. Lig (drugi poziom rozgrywkowy) pomiędzy drużynami Göztepe SK i Hatayspor.

Rewanż miał dramatyczny przebieg. W pierwszym meczu Hatayspor wygrał 2:0, co stawiało go w dużo lepszej sytuacji. W dodatku w pierwszej połowie rewanżu zespół gości objął prowadzenie i długo je utrzymywał. Trzy gole zdobyte przez gospodarzy kolejno w 78., 83. i 90. minucie dały nadzieję kibicom, którzy wypełnili stadion po brzegi, na odwrócenie losów dwumeczu. Zaciekłe ataki w końcówce spotkania nie przyniosły jednak czwartego gola i do finału play-off awansował Hatayspor (tam przegrał ostatecznie awans z Alanyasporem).

Dlaczego zamknięto stary stadion Alsancak?

W sierpniu 2014 testy wykazały brak odporności obiektu na ewentualne wstrząsy sejsmiczne, w związku z czym konstrukcję uznano za niebezpieczną i wyłączono z użytkowania. Wzmocnienie budowli okazało się nieekonomiczne i w 2015 stadion został rozebrany.

Przed likwidacją obiekt posiadał dwie trybuny położone wzdłuż boiska, zachodnią (piętrową) i wschodnią. Taką formę uzyskał w 1971, kiedy został zmodernizowany w związku z organizacją w Izmirze igrzysk śródziemnomorskich; gruntowny remont przeszedł też przed letnią uniwersjadą w 2005. Pojemność trybun wynosiła 18 000 widzów, ponadto stadion był wyposażony w sztuczne oświetlenie.

W latach 2017–2021 w miejscu rozebranego obiektu wybudowano nowy stadion Alsancak.