Mordovia Arena – opis stadionu turniejowego

Historia

Dawny stadion Centralny w Sarańsku został zburzony w 2010 roku, by zrobić miejsce dla nowej hali widowiskowej. Od tego czasu Mordovia swoje mecze przeniosła na świeżo oddany lekkoatletyczny stadion Start na południu miasta. Jednak już wtedy wiadomo było, że ma się pojawić zupełnie nowy obiekt, budowany przed Mistrzostwami Świata 2018.

Zmiana stadionu w Sarańsku była planowana niezależnie od Mundialu 2018, przy okazji tysiąclecia unifikacji Mordowii oraz Spartakiady 2012. Właśnie zaawansowane przygotowania sprawiły, że maleńka republika Mordowii miała silną pozycję na liście miast-kandydatów, uwiarygadniając starania Rosji realną pracą nad projektem. Co prawda pierwotnie miał to być stadion dla 28 tys. widzów, ale powiększenie go nie było wielkim problemem, skoro rząd federalny miał odciążyć lokalny i sfinansować budowę.

Jako miejsce pod stadion wybrano tereny zalewowe rzeki Insar, prawie w centrum miasta. Ponad 23 hektary wyznaczono jako część nowej dzielnicy Jubilejnej (jubileuszowej), budowanej z okazji tysiąclecia. Wykopy pod fundamenty rozpoczęły się kilka miesięcy przed decyzją FIFA o przyznaniu imprezy, w 2010 roku. Ambitny start okazał się jednak falstartem, tj. przekazanie rządowej spółce inwestycji i zmiana projektu spowolniły proces i doprowadziły do wstrzymania prac w 2012, gdy pierwotnie stadion miał być już gotowy.

Projekt

W efekcie arenę w Sarańsku przeprojektowywano kilka razy. Z pierwotnego projektu nie zostało wiele, a FIFA otrzymała w dokumentacji zupełnie inną koncepcję. Wyjściowo obiekt miał być w jednolitym kolorze (biały) i w dużej części pokryty szkłem, na zachodzie zaś posiadać medialną fasadę, podobną do tej z Kazania. Bryła stadionu była dodatkowo pomyślana jako dynamiczna, opadająca na północ i południe forma. W trakcie budowy zmieniło się wiele założeń. Okalająca stadion promenada na wysokości 2 piętra otrzymała nowy układ, a prowadzące na nią rampy rozchodzą się promieniście w 4 strony świata, przypominając ramiona słońca – symbolu Mordowii.

Całkowitą metamorfozę przeszła samonośna kopuła dachu, której kształt był zmieniany w projekcie kilkakrotnie. Ostatni raz w 2016 roku, gdy żelbetowe trybuny były gotowe. Zmiana była wywołana kryzysem ekonomicznym z 2015 i koniecznością szukania oszczędności. Nic więc dziwnego, że o szkle i telebimie zapomniano, kształt kopuły uproszczono, poszycie dachu zostało zmienione na tańszą blachę, a fasady kryje metalowa siatka. Jest więc tanio, ale wciąż efektownie. Stadion utrzymał „solarne” znaczenie dzięki intensywnie pomarańczowej barwie, zyskującej na jaskrawości wraz z wysokością. A wysokość jest niemała, ponieważ obiekt ma szczyt na poziomie 50,1m.

Układ trybun jest o tyle ciekawy, że władze Mordowii nie chciały po Mundialu zachować tak dużego stadionu. Bardzo słusznie, skoro cała republika nie ma nawet miliona mieszkańców. Dlatego od początku przewidziano, że po imprezie ok. 15 tys. miejsc na górnym poziomie widowni zostanie usuniętych – na całym obwodzie zamiast konkretnych sektorów, jak to się zwykle odbywa. Zachowane zostaną dwa poziomy audytorium i cała strefa premium z lożami rozmieszczonymi nietypowo, we wcięciach na każdej trybunie.

Całe zaplecze mieści się na 5 kondygnacjach pod tymczasową częścią. Podziemia nie ma z racji podmokłego gruntu i możliwego zalewania. Wraz z promenadą zewnętrzną stadion oferuje powierzchnię aż 122 tys. m² – wyjątkowo dużo jak na 30-tysięcznik, którym stanie się po 2018. To jednak konieczne, ponieważ docelowo mają tu powstać – w tym również w pustym miejscu nad trybunami – dodatkowe funkcje rekreacyjne, które ze stadionu uczynią największy publiczny kompleks sportowy Mordowii. Na co dzień będzie to dom zespołu reprezentującego region w lidze centralnej, zresztą z nazwą Mordovia właśnie.

Mecze Mistrzostw Świata 2018

Faza	Mecz	Frekwencja	Data (polski czas)
Grupa C	Peru 0–1 Dania	40 502	16.06.2018 18:00
Grupa H	Kolumbia 1–2 Japonia	40 842	19.06.2018 14:00
Grupa B	Iran 1–1 Portugalia	41 685	25.06.2018 20:00
Grupa G	Panama 1–2 Tunezja	37 168	28.06.2018 20:00
	9 bramek / Średnio: 2,25	Łącznie: 160 197 / Średnio: 40 049