Stadion Maksimir – opis stadionu

Stadion powstał na wschodzie Zagrzebia wiosną 1912 roku, w dzielnicy Maksimir i przy parku o tej samej nazwie. Nie dziwi więc, że szybko utrwaliła się zwyczajowa nazwa Stadion Maksimir. Przez lata przechodził wiele modernizacji, nigdy nie tracąc jednak lekkoatletycznej bieżni wokół boiska. Mało tego, trybuny znalazły się dodatkowo ponad fragmentami dawnej widowni, już nie używanej. Z tego powodu widzów dzieli od boiska ogromny dystans nawet kilkudziesięciu metrów.

Wśród architektów zajmujących się obiektem byli Vladimir Turina czy inny znany chorwacki twórca – Branko Kincl. Efekty ich pracy budzą jednak wiele kontrowersji, a standard obiektu mimo lat pracy długo pozostawał niski. Najbardziej znacząca modernizacja, prowadzona przez Kincla, ruszyła w 1998 roku. Zburzono wtedy północną trybunę (za bramką), a w jej miejscu stanęła mieszcząca ponad 10 tys. osób dwupoziomowa widownia zbliżona w formie do głównej trybuny zachodniej. Rok później, w 1999, zmodernizowano trybunę wschodnią, a ze starego, „owalnego” układu, pozostała tylko południowa.

W założeniu zaplecze trybun oraz narożniki miały zostać zabudowane powierzchniami użytkowymi – biurami, hotelem, pasażami handlowymi. Udało się jednak wyposażyć w nie tylko trybunę północną, a ostatnią szansą na dokończenie modernizacji była kandydatura do organizacji Euro 2012. Gdy impreza przypadła Polsce i Ukrainie, do wizji Kincla już nie powrócono.

Rozpisano za to konkurs na projekt zupełnie nowego stadionu w dzielnicy Kajzerica. Mimo imponujących rozstrzygnięć, nigdy nie powstał nowy stadion. Dlatego w 2011 Maksimir przeszedł gruntowną modernizację. Wymieniono wszystkie krzesełka, bieżnię przykryła sztuczna trawa w kolorze niebieskim. Ten sam kolor pokrył miejsce po dawnych trybunach w niecce obiektu, a także ściany niewykończonych od dwóch dekad budynków obiektu. Po trzęsieniu ziemi z 22 marca 2020 wyłączono z użytku całą wschodnią trybunę, co zredukowało pojemność stadionu do niespełna 25 tys. widzów.

Swoje mecze rozgrywa tu Dynamo Zagrzeb oraz satelicki klub Lokomotiva. Maksimir jest także miejscem najważniejszych meczów reprezentacji Chorwacji. Przez 16 lat kadra narodowa nie przegrała na tym obiekcie ani jednego meczu o punkty (!), ulegając dopiero Anglii 1-4 w 2008 roku. Stadion był też areną Euro 1976 (wtedy jako część Jugosławii), a także główną areną Uniwersjady 1978. W 1990 roku podczas meczu Dinamo – Crvena Zvezda doszło do pamiętnych zamieszek, które bywają uznawane za symboliczny początek wojny domowej. Jeszcze w 1990 zaczęła się na obiekcie bardziej przyjemna seria zdarzeń – pierwszy koncert dał David Bowie, a po nim występowali tu Bjelo Dugme, U2 czy Bon Jovi.