Vélodrome Jacques Anquetil – opis stadionu

Jak w skrócie przedstawia się Vélodrome Jacques Anquetil?

Vélodrome Jacques Anquetil (znany powszechnie jako Vélodrome de Vincennes lub la Cipale) powstał w ciągu kilku miesięcy, w pierwszej połowie 1900, jako najważniejszy obiekt sportowy drugich nowożytnych igrzysk olimpijskich, które odbyły się w tym samym roku w Paryżu.

Od czasu tych igrzysk obiekt niewiele się zmienił – największą metamorfozę przeszedł w 1909, kiedy na trybunach zamontowano nowe zadaszenie. Stadion wyposażony jest w betonowy tor kolarski o długości 500 m, wewnątrz którego znajduje się boisko wykorzystywane głównie przez rugbystów.

Obiekt odegrał rolę także podczas drugich igrzysk olimpijskich w Paryżu, w 1924, kiedy rozegrano na nim zawody w kolarstwie torowym. W latach 1968–1974 finiszował tu ostatni etap słynnego wyścigu kolarskiego Tour de France. Od 1987 arena nosi imię wybitnego kolarza, Jacques’a Anquetila.

Welodrom położony jest w lasku Vincennes (Bois de Vincennes), we wschodniej części Paryża. Wciąż jest aktywnie wykorzystywany, choć dziś to już raczej kameralny obiekt sportowy, odznaczający się jednak bogatą historią. Jest też polski akcent – to tu w 1924 polscy kolarze zdobyli pierwszy w historii medal olimpijski dla Polski.

Jak powstał Vélodrome de Vincennes?

Tor kolarski znajdujący się w paryskim lasku Vincennes (Bois de Vincennes) powstał w pierwszej połowie 1900, w związku z przygotowaniami do Igrzysk Olimpijskich 1900, organizowanych w ramach odbywającej się w Paryżu wystawy światowej.

Welodrom stanął ok. 300 m na południowy-wschód od poprzedniego miejskiego toru kolarskiego w lasku Vincennes, który otwarto zaledwie pięć lat wcześniej. Początkowo na igrzyska zamierzano zmodernizować tamten obiekt, a dopiero później pojawiła się idea budowy zupełnie nowej areny.

Plany nowego welodromu sporządził konserwator (nadzorca) lasku Vincennes, wymieniany w źródłach tylko z nazwiska – Monsieur Lefebvre. Koszty budowy wyniosły 300 tys. franków, którymi organizatorzy wystawy i władze miasta podzielili się po połowie.

Budowa nowego toru rozpoczęła się w styczniu 1900 i zakończyła po kilku miesiącach, na czas przed pierwszymi zawodami olimpijskimi.

Nowy welodrom był jednym z licznych obiektów wybudowanych w lasku Vincennes w związku z wystawą – Bois de Vincennes pełnił rolę uzupełniającego terenu wystawowego, towarzyszącego głównemu kompleksowi rozciągającemu się nad Sekwaną, od esplanady Inwalidów po Pole Marsowe.

Kiedy zainaugurowano Vélodrome de Vincennes?

Uroczysta inauguracja obiektu miała miejsce w dniach 3-4 czerwca 1900, podczas 26. edycji fête fédérale – masowego święta gimnastycznego z udziałem ponad 8 tys. gimnastyków z całej Francji, zorganizowanego przez Union des sociétés de gymnastique de France (USGF).

W dniach 17, 21 i 24 czerwca 1900 welodrom gościł zawody kolarskie Grand Prix de Paris – imprezę, która wcześniej odbywała się na poprzednim torze w lasku Vincennes. Zawody Grand Prix de Paris na długo związały się z nowym torem, aż do ich definitywnego końca na początku lat 90. XX wieku.

Jaką rolę Vélodrome de Vincennes odegrał podczas Igrzysk Olimpijskich 1900?

Nowy tor kolarski był największym obiektem sportowym, jaki wybudowano w związku z organizacją igrzysk w 1900, a także gościł największą liczbę dyscyplin, w związku z czym powszechnie uznawany jest za główną arenę tych zawodów.

Określenie głównej areny Igrzysk Olimpijskich 1900 tak naprawdę nie jest oczywiste. Zawody lekkoatletyczne odbywały się na stadionie Croix-Catelan w lasku Bulońskim, a ceremonii otwarcia i zamknięcia igrzysk w ogóle nie przeprowadzono.

Same igrzyska (była to druga edycja w nowożytnej erze) nie były jeszcze wtedy organizowane z wielką pompą. Była to impreza towarzysząca wielkiej wystawie światowej, która w okresie od kwietnia do listopada 1900 przyciągnęła ok. 50 mln gości.

Zawody sportowe rozgrywano od maja do października 1900, a zamiast nazwy „igrzyska olimpijskie” znacznie częściej używano określenia „Concours internationaux d'exercices physiques et de sport” (Międzynarodowe zawody ćwiczeń fizycznych i sportu).

Nowy obiekt, z racji posiadania toru kolarskiego, nazywany był welodromem, ale faktycznie, z boiskiem wewnątrz, był to wielofunkcyjny stadion, na którym można było rozgrywać różnego rodzaju zawody.

W ramach igrzysk, obiekt w lasku Vincennes gościł rywalizację w pięciu dyscyplinach: gimnastyce, krykiecie, kolarstwie, piłce nożnej i rugby. Jako pierwsze odbyły się zawody gimnastyczne (29-30 lipca), a jako ostatnie – mecze rugby (14 i 28 października).

Położony tuż obok starszy tor kolarski (z 1895; dziś już nie istnieje) został z kolei wykorzystany przy okazji zawodów łuczniczych.

Jak potoczyły się dalsze losy Vélodrome de Vincennes?

Kiedy na Vélodrome de Vincennes powstało nowe zadaszenie?

W 1909 trybuny na Vélodrome de Vincennes otrzymały nowy dach. Po obu stronach stanęły metalowe konstrukcje, zaprojektowane przez znanego architekta Jeana Camille’a Formigé. Charakterystyczne zadaszenie, często określane jako utrzymane w stylu Eiffla, zachowało się do dziś.

Jaką rolę odegrał Vélodrome de Vincennes podczas Igrzysk Olimpijskich 1924?

W lipcu 1924 Paryż po raz drugi gościł igrzyska olimpijskie. Główną areną imprezy tym razem był Stade de Colombes, ale na Vélodrome de Vincennes rozegrano zawody w kolarstwie torowym (4 konkurencje). W wyścigu drużynowym na dochodzenie Polacy zdobyli srebro – był to pierwszy w historii medal olimpijski dla Polski.

Kiedy Vélodrome de Vincennes znalazł się w granicach Paryża?

W chwili powstania welodromu teren, na którym się znajdował, należał administracyjnie do gminy Charenton-le-Pont. Dopiero w 1929 lasek Vincennes – a wraz z nim tor kolarski – został włączony w granice Paryża (jako część 12. dzielnicy), mimo że sam lasek był własnością miasta już od 1860.

Kiedy na Vélodrome de Vincennes finiszował Tour de France?

W 1967 Tour de France po raz ostatni kończył się na stadionie Parc des Princes. Już dzień po finiszu ostatniego etapu, 24 lipca, na Parc des Princes rozpoczęła się rozbiórka toru kolarskiego.

Finisz Tour de France postanowiono przenieść na Vélodrome de Vincennes, gdzie odbywał się przez siedem kolejnych edycji, w latach 1968–1974. W tym okresie wyścig pięciokrotnie wygrał słynny Belg Eddy Merckx, który cztery razy zwyciężał także w ostatnim etapie kończącym się na welodromie.

Od 1975 prestiżowy finisz ostatniego etapu Tour de France odbywa się na Avenue des Champs-Élysées.

Jaką nazwę otrzymał tor kolarski w lasku Vincennes?

Obiekt początkowo znany był jako Vélodrome municipal de Vincennes, ale szybko otrzymał też przydomek – la Cipale (zniekształcona, skrócona forma od piste municipale). Obiekt dość powszechnie znany jest też po prostu jako Vélodrome de Vincennes.

W 1987 zmarł Jacques Anquetil, uznawany za jednego z najlepszych kolarzy wszech czasów, którego kariera przypadła na lata 50. i 60. XX wieku – w tym okresie Francuz zwyciężał we wszystkich wielkich tourach, a także zdobył brązowy medal olimpijski. W tym samym roku welodrom w lasku Vincennes został nazwany jego imieniem.

Jakie prace na Vélodrome de Vincennes przeprowadzono w XXI wieku?

Zasłużony tor kolarski przez lata nie zmienił znacząco swojej formy, za to wyraźnie pogorszył się jego stan techniczny. W celu ratowania historycznego obiektu powstało stowarzyszenie „Sauvons la Cipale” („Ratujmy la Cipale”).

Władze miasta ostatecznie zdecydowały się na remont toru, który przeprowadzono w latach 2012–2015. Otwarcie toru po renowacji miało miejsce 6 lipca 2015.

Czy Vélodrome de Vincennes wykorzystano podczas Igrzysk Olimpijskich 2024?

Kiedy w 2024 Paryż po raz trzeci organizował igrzyska olimpijskie, skromny i przestarzały Vélodrome de Vincennes został już pominięty – jedynym akcentem było goszczenie sztafety ze zniczem paraolimpijskim w dniu otwarcia paraolimpiady (28 sierpnia).

Jakie inne wydarzenia mają miejsce na Vélodrome de Vincennes?

W 1982 na stadionie rozegrano finał pierwszej edycji rozgrywek o mistrzostwo Francji w futbolu amerykańskim. Spotkanie o Złoty Kask wygrała drużyna Spartacus de Paris, pokonując 44–0 zespół Météores de Nogent.

Obiekt posłużył również jako plan filmowy przy kilku produkcjach kinematograficznych.

Ze stadionu korzystają drużyny rugby (Paris université club i Paris-Charenton XIII), a także kluby kolarskie: Paris Cycliste Olympique oraz Vélo-Club des Vétérans Parisiens.

Jak wygląda Vélodrome Jacques-Anquetil?

Welodrom posiada 500-metrowy, wyprofilowany tor kolarski o betonowej nawierzchni, wewnątrz którego mieści się boisko wykorzystywane głównie do gry w rugby. Wzdłuż prostych położone są dwie trybuny, kryte charakterystycznym, metalowym zadaszeniem.

Obiekt niewiele zmieniał się na przestrzeni lat – jedną z największych modyfikacji było powstanie nowego zadaszenia w 1909.