Stadion Nizhny Novgorod – opis stadionu

Gdy Rosjanie składali kandydaturę do organizacji Mistrzostw Świata 2018, zaproponowali stadion na wyspie Pecherskie Piaski, na wschodzie miasta. Lokalizacja okazała się nieracjonalna, choćby z powodu konieczności budowy co najmniej dwóch mostów. Dlatego w 2012 roku zapadła decyzja o przeniesieniu areny na Striełkę.

Położone centralnie i dotąd zaniedbane miejsce u zbiegu Oki i Wołgi sprawia, że stadion jest bardzo eksponowany. Jednocześnie sąsiedztwo historycznej katedry Aleksandra Newskiego oznaczało, że architektura powinna być wyważona. Zapadła decyzja o wykorzystaniu motywów naturalnych: wody i wiatru. Stadion układem kolorystycznym miał jednocześnie nawiązywać do klubu FK Wołga, który – jak na ironię – upadł jeszcze przed oddaniem areny do użytku.

Na 21,6 ha zaplanowano wyłącznie stadion i parkingi (z wizją utworzenia centrum rekreacyjnego po mistrzostwach FIFA). Obiekt ma plan elipsy wpisanej wkoło – eliptyczne trybuny i koliste zadaszenie wokół nich. Dominujący motyw to wir: wiruje 20 ciągów schodów prowadzących na główną promenadę, a dalej schody kaskadowe wiodące na trybuny. Wiruje też poliwęglanowe zadaszenie w biało-niebieskich barwach, wiruje też elewacja z przewiewnej membrany. Miały też wirować krzesełka, ale ostatecznie wybrano nieregularną mozaikę.

Warto zwrócić uwagę, że wyjściowo stadion zaprojektowano z niespotykaną, falującą elewacją ze szkła. Ok. 40 tys. m² przeszkleń okazało się jednak stanowczo za drogie w trakcie kryzysu ekonomicznego z 2015 roku. Dlatego właśnie zapadła decyzja o rezygnacji z tego wyszukanego elementu i zamiany na skromniejsze 10 tys. m² membrany w białym i niebieskim kolorze. Dzięki temu udało się utrzymać prawie niezmieniony budżet pomimo zapaści rubla (ponad 17 mld rubli zamiast wyjściowych 16,75 mld), ale kibice zimą zapłacą cenę – gastronomia i toalety nie są osłonięte przed wiatrem, a miejsce należy do wietrznych.

Pod względem inżynieryjnym zdecydowanie najciekawsza jest konstrukcja dachu. Opiera się na aż 132 kolumnach, w tym 88 monolitycznych, trójściennych kolumnach zewnętrznych, a także 44 skromniejszych i mniej widocznych wewnętrznych. Masywna konstrukcja waży sporo ponad 10 tys. ton – do tej granicy zbliżyła się jeszcze przed położeniem poliwęglanu. Koło utworzone przez 88 głównych kolumn ma średnicę prawie 288 metrów i wznosi się na 54 metry.

Widownia jest podzielona na dwa poziomy, z których dolny oferuje 21 rzędów, a górny – o zmiennej wysokości – od 24 rzędów w narożnikach do aż 43 na osiach symetrii stadionu. Łącznie daje to pojemność maksymalną ok. 45 tys. widzów. Jeszcze w 2012 zakładano stworzenie części widowni tylko tymczasowo, ale ostatecznie cały stadion jest stały i nie będzie demontowany po Mundialu 2018.

Za widownią przewidziano 5 pięter zaplecza. Łączna powierzchnia użytkowa stadionu to 127,5 tys. m², z czego prawie połowa to ogrzewane obiekty kubaturowe (67,8 tys. m²). Jeszcze we wczesnej fazie projektowania przewidziano siedzibę klubu piłkarskiego w północnej trybunie (zamiast tradycyjnej zachodniej), a na wschodzie jest miejsce na duży klub fitness. Zachód to przede wszystkim zaplecze dla sportowców oraz obszerny klub biznesowy.