1 maja wmurowano kamień węgielny pod budowę nowego stadionu narodowego w położonym 15 km od Belgradu Surczynie. Prezydent Serbii zapowiada, że obiekt ten będzie jednym z najnowocześniejszych w Europie i będzie „prawdziwym arcydziełem”. Jak dokładnie będzie wyglądała nowa arena reprezentacji Serbii?

Stadion czy ogród?

Na działce o powierzchni 32 ha znajdującej się pomiędzy obwodnicą Belgradu a autostradą Miloš Veliki, w pobliżu lotniska Nikola Tesla powstanie stadion, który zajmie powierzchnię 78 645 metrów kwadratowych. Średnica tego obiektu wyniesie 292 metry, będzie miał także 54 metry wysokości. Na jego budowę zostanie wykorzystanych łącznie 145 000 metrów sześciennych betonu oraz 19 000 ton stali. Stadion będzie mógł pomieścić 52 241 widzów i zostanie wybudowany zgodnie ze wszystkimi standardami UEFA, aby można było na nim rozgrywać najważniejsze mecze klubowe i reprezentacyjne.

Projekt hiszpańskiego biura architektonicznego Fenwick Iribarren jest prawdziwą perełką. Zgodnie z jego założeniami obiekt w Surczynie będzie pierwszym na świecie stadionem ogrodowym. Będzie on miał kształt koła, a innowacyjna zielona fasada będzie miała cztery pierścienie oraz trzy kondygnacje, na których rozmieszczone zostaną zielone ogrody. Celem autora projektu było to, aby stadion żył 365 dni w roku i był przestrzenią, w której mieszkańcy Belgradu i goście stolicy Serbii będą spędzać wolny czas z wrażeniem, że przebywają na łonie natury.

Obiekt będzie charakteryzował się efektywnością energetyczną zapewniającą zarówno ogrzewanie, jak i chłodzenie za pomocą specjalnych czterorurowych chłodnic. System ten pomoże wykorzystać ciepło powstałe w procesie chłodzenia do produkcji ciepłej wody do ogrzewania, której temperatura sięga od 45 do 50 stopni Celsjusza.

Firma Fenwick Iribarren zaprojektowała trzy z ośmiu stadionów z ostatniego mundialu w Katarze, w tym Stadion 974, który został zbudowany z kontenerów transportowych i zmontowany na potrzeby mistrzostw. Oprócz tego architekci zaprojektowali także obiekty Al Thumama i Education City, które wyróżniają się innowacyjnymi systemami klimatyzacji.

© Fenwick Iribarren Architects

Powstanie ogromny kompleks

Za budowę stadionu odpowiedzialna będzie chińska korporacja Power Construction Corporation (PowerChina). Arena ma powstać do 1 grudnia 2026 roku, a według zapowiedzi prezydenta Serbii, w 2028 obiekt ten będzie gościł finał Ligi Europy.

Wokół obiektu powstaną kawiarnie, kioski, restauracje, miejsca odpoczynku i wyjątkowe tereny spacerowe. Jak zapowiedział prezydent Serbii Aleksandar Vučić, stadion będzie częścią większego kompleksu, w którego skład wejdą trzy parki tematyczne, centrum sportów wodnych, hala Expo2027 oraz dzielnica mieszkaniowa, która zapewni około 1 500 nowych mieszkań.

Doszło do korupcji?

Podobne rozwiązanie architektoniczne i podobna pojemność widzów. Bilbao – 53 000. Surczyn – 52 000, różnica jest taka, że stadion w Surczynie będzie kosztować 910 mln €, podczas gdy w Hiszpanii będzie to kosztować 210 mln € – powiedział Savo Manojlović, dyrektor kampanii ruchu Go-Change i kandydat na burmistrza Belgradu. Jak stwierdził, można powiedzieć, że koszty materiałów i budowy z biegiem czasu wzrosły, ale nie mogą wzrosnąć pięciokrotnie. Dodał: Z prostego rachunku wynika, że w wyniku korupcji zniknęło około 600-700 mln €, które można byłoby przeznaczyć na realizację projektu budowy kanałów ściekowych dla 40% mieszkańców Belgradu, którzy nie mają kanalizacji, lub na zapewnienie wody pitnej dla Wojwodiny - podsumował.

© Fenwick Iribarren Architects