Modernizacja Stadio Dall’Ara w Bolonii utknęła w martwym punkcie. Projekt rozpoczęty osiem lat temu przez klub wraz z miastem miał na celu modernizację historycznego obiektu, jednak problemy finansowe, pogłębione przez pandemię COVID-19 oraz napięcia międzynarodowe, niemal podwoiły szacowane koszty inwestycji.

Brakujące 80 mln €

Zamiast wcześniejszych 110 mln € (z czego 40 mln € miał dołożyć urząd miasta), obecne prognozy mówią o ponad 200 mln €, jeśli uwzględnić konieczność budowy tymczasowego stadionu w Caab podczas prac przy ulicy Andrea Costa. Partnerstwo publiczno-prywatne działało technicznie poprawnie, a w przypadku posiadania środków można by już ruszać z budową. Problem w tym, że brakuje 80 mln €, których właściciel klubu, Saputo, nie chce finansować z własnej kieszeni. Burmistrz Matteo Lepore liczył na wsparcie rządu włoskiego w ramach przygotowań do Mistrzostw Europy w 2032 roku, ale realne szanse na szybkie otrzymanie funduszy są minimalne.

© Bologna FC, GAU Arena

Twórca projektu zabiera głos

Projekt modernizacji Stadio Renato Dall’Ara powstał pod kierunkiem Gino Zavanelli, światowej sławy architekta, autora wielu obiektów sportowych w całych Włoszech i na świecie. Architekt zaznacza, że od momentu rozpoczęcia prac przez klub Bologna kontekst uległ znacznym zmianom – nie tylko w mieście, ale też w całym świecie sportu. Projekt Dall’Ara rozpoczął się w styczniu 2016 roku i miał powstać wraz z nową dzielnicą mody w Bolonii. Następnie do partnerstwa dołączyło miasto, a później wybuchła pandemia COVID-19. W międzyczasie zmienił się burmistrz, zmienił rząd i praktycznie wszystko.

Architekt wskazuje, że we Włoszech projekty stadionów rzadko przebiegają bez przeszkód, wyjątkiem jest jedynie Allianz Stadium. Biurokracja, polityka, trudności administracyjne, komisje i skomplikowane procedury powodują, że czas realizacji projektu znacznie się wydłuża, co często nie odpowiada rzeczywistym potrzebom. Dodatkowo zmienił się świat, a koszty budowy znacznie wzrosły. Pojawia się też pytanie, czy stadion po dziesięciu latach od rozpoczęcia projektu nie byłby już przestarzały. Zarówno modernizacja, jak i budowa nowego obiektu mają swoje zalety – nowy stadion lepiej odpowiadałby współczesnym potrzebom klubu, podczas gdy remont wymagałby dostosowania wymagań Bolonii do ograniczeń projektu i woli miasta.

Według architekta przyspieszenie decyzji wymagałoby wprowadzenia ustawy, która gwarantowałaby szybkie rozstrzyganie priorytetowych projektów, takich jak inwestycje związane z Mistrzostwami Świata, Euro czy Igrzyskami Olimpijskimi, w ciągu 30 dni, z wyznaczonymi datami ostatecznymi. W innych krajach takie procedury są standardem, co pozwala na sprawną realizację dużych projektów sportowych.

© Bologna FC, GAU Arena

Konflikty i przyszłość stadionu

W związku z trudnościami finansowymi rozważany jest plan B – mniejsza i tańsza modernizacja, w której m.in. stalowa konstrukcja z Mistrzostw Świata 1990 pozostałaby nienaruszona. Koszt takiego rozwiązania szacowany jest na 80–90 mln €, jednak byłoby to rozwiązanie prowizoryczne, bez długoterminowej perspektywy rozwoju.

Właściciele klubu i władze miasta wciąż analizują możliwości. Plan B nie został jeszcze zatwierdzony, a opcja nowego stadionu w innym miejscu nie jest już uważana za nierealną. W grę wchodzą m.in. tereny w Caab, z dobrym dostępem do komunikacji i infrastrukturą, gdzie nowy obiekt mógłby kosztować około 180 mln €, przy jednoczesnym zachowaniu pełnej kontroli inwestora. Stary Dall’Ara mógłby zostać przekształcony w kompleks mieszkalno-studencki z parkiem, wykorzystując przydzielone wcześniej 40 mln €.