Słowacja: Stadion Narodowy w Bratysławie z milionowym zyskiem

źródło: Stadiony.net; autor: Paulina Skóra

Słowacja: Stadion Narodowy w Bratysławie z milionowym zyskiem Narodowy Stadion Piłkarski (NFŠ) na Tehelnym Polu został ukończony w 2019 roku i od samego początku wzbudzał wiele kontrowersji. Dotyczą one jego lokalizacji, rozwiązań architektonicznych, kosztów budowy, jak i sposobu finansowania.

Reklama

Stadion jako centrum wydarzeń

Za realizację projektu odpowiada przedsiębiorca Ivan Kmotrík senior, który obecnie podkreśla liczne korzyści, jakie stadion rzekomo przynosi miastu i państwu – zarówno pod względem gospodarczym, jak i turystycznym. Od momentu ukończenia, NFŠ stał się jednym z głównych centrów wydarzeń sportowych i kulturalnych na Słowacji.

Stadion oferuje 22 500 miejsc siedzących i łączną powierzchnię 46 000 m². Pełni funkcję wielofunkcyjnego kompleksu, w którym oprócz wydarzeń sportowych odbywają się koncerty, imprezy społeczne i konferencje. Zarządca stadionu deklaruje jego istotny wpływ ekonomiczny oraz ambicje dalszego rozszerzania funkcjonalności obiektu.

Zgodnie z analizą przygotowaną w kwietniu 2025 roku przez eksperta Pavla Čmelíka i zespół analityków inwestycyjnych, kompleks NFŠ generuje rocznie niemal 45 mln € dla słowackiej gospodarki. Znaczną część tej sumy stanowią przychody z wydarzeń, wynajmu przestrzeni, reklamy i usług gastronomicznych. W ciągu jednego roku kalendarzowego stadion odwiedza ponad 430 000 osób, z czego około jedna trzecia to goście zagraniczni.

Zdecydowana większość odwiedzających stadion w Bratysławie to kibice piłkarscy, którzy w przerwie od aktywnego uczestnictwa w meczach, szukają rozrywki online. Jedną z najpopularniejszych są zakłady bukmacherskie. Zapoznaj się z opiniami na temat ofert i znajdź najlepsze zakłady bukmacherskie dostosowane do Twoich potrzeb!

Zwrot z inwestycji i wpływ na finanse publiczne

Jeśli chodzi o zwrot z inwestycji, szacuje się, że każde euro z pierwotnej kwoty 98,4 mln € zainwestowanej w budowę stadionu powinno w ciągu dziesięciu lat przynieść niemal pięciokrotność (dokładnie 4,56 €). Dane te prezentowane są jako wskaźnik sensowności finansowej projektu, choć należy zaznaczyć, że są to wartości modelowe, oparte na dotychczasowych wynikach i założeniu dalszego funkcjonowania kompleksu.

Według zarządcy stadionu, jego działalność ma wpływ również na finanse publiczne – poprzez wyższe wpływy z VAT-u, podatków lokalnych i opłat turystycznych. Szacuje się, że NFŠ generuje z tego tytułu około ośmiu milionów euro rocznie. Inwestor uważa więc tę inwestycję za bardzo korzystną i widzi potencjał do dalszego rozwoju. Naszym celem jest ugruntowanie postrzegania Narodowego Stadionu Piłkarskiego jako bezpiecznego i wielofunkcyjnego miejsca, oferującego różne formy rozrywki dla wszystkich grup odbiorców, – powiedział Pavel Komorník, przewodniczący zarządu NFŠ. Dodał także, że zamierza zwiększyć konkurencyjność stadionu wobec podobnych obiektów w innych europejskich miastach, przyczyniając się tym samym do rozwoju turystyki.

Štadión Tehelné pole (Národný futbalový štadión)© ŠK Slovan Bratislava / Grafobal Group

Infrastruktura i funkcjonalność

Stadion dysponuje 27 punktami gastronomicznymi, strefą VIP o pojemności 803 miejsc, 43 lożami typu skybox oraz niemal tysiącem miejsc parkingowych. Obiekt spełnia techniczne normy UEFA i nie wymagał istotnych modyfikacji nawet przed zbliżającym się turniejem EURO U21 2025 – co stanowi wyjątek na tle innych słowackich stadionów.

Integralną częścią kompleksu jest także centrum handlowe OC Tehelko, oferujące usługi gastronomiczne i użytkowe. W przyszłości planowane jest poszerzenie jego funkcji o działalność społeczną i rekreacyjną.

NFŠ prezentowany jest również jako obiekt o wysokim poziomie zrównoważenia środowiskowego. Według oceny firmy CBRE, stadion ten uznawany jest za najbardziej ekologiczny w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Około 85% zapotrzebowania na ciepło i chłodzenie ma być pokrywane ze źródeł odnawialnych, a nawadnianie murawy odbywa się z wykorzystaniem wody deszczowej.

Kontrowersje wokół własności i finansowania

Mimo pozytywnego wizerunku w mediach i wśród użytkowników, projekt od lat wzbudza zastrzeżenia – szczególnie w kwestii własności i finansowania publicznego. Stadion powstał w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, przy czym państwo pierwotnie zadeklarowało wsparcie w wysokości 27,2 mln €. Później planowano wykup części niekomercyjnej projektu, jednak w 2020 roku rząd wycofał się z tego zobowiązania i zażądał zwrotu dotacji.

Spór ten nadal nie został rozwiązany i pozostaje w gestii sądów słowackich. Trwa również publiczna dyskusja na temat tego, kto powinien być właścicielem stadionu oraz jak uregulować powstałe zobowiązania finansowe. Obecnie stadion jest zarządzany przez prywatnego inwestora. Dane dotyczące zwrotu z inwestycji mogą odegrać ważną rolę w przekonaniu opinii publicznej, że państwo powinno odkupić obiekt.

Štadión Tehelné pole (Národný futbalový štadión)© ŠK Slovan Bratislava / Grafobal Group

Funkcja społeczna i przyszłość stadionu

Nie można zaprzeczyć, że stadion na Tehelnym Polu stał się istotnym elementem przestrzeni miejskiej Bratysławy – zarówno pod względem infrastruktury, jak i życia społecznego. Odbywały się tam mecze Ligi Mistrzów, koncerty międzynarodowych gwiazd muzyki, stadion służył też jako punkt masowych szczepień podczas pandemii oraz miejsce nietypowych wydarzeń kulturalnych.

Celem właściciela stadionu jest przekształcenie go w długoterminowo zrównoważoną arenę miejską – zarówno pod względem użytkowym, jak i finansowym. Jest to naturalna konsekwencja sytuacji, w jakiej znalazła się inwestycja po zmianie stanowiska państwa. Jeśli stadion nie będzie przynosił zysków, stanie się to dla właściciela poważnym problemem.

Reklama