Polska: Jak wygląda organizacja meczu piłkarskiego na stadionie?

12.05.2025 15:57 źródło: Stadiony.net; autor: Jakub Ducki

Z kibicowskiej perspektywy wszystko wydaje się proste – idę na stadion, oglądam mecz i wracam do domu. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, jak skomplikowany i czasochłonny jest proces organizacji takiego wydarzenia. Jak wygląda to „od kuchni"?

Reklama

Co musi się wydarzyć przed rozpoczęciem organizacji konkretnego meczu?

Zanim rozegrany zostanie choćby jeden mecz, wiele dzieje się jeszcze przed startem sezonu. Każde piłkarskie rozgrywki zaczynają się od planowania – w przypadku takich lig jak polska Ekstraklasa czy większość lig europejskich, kluczowym elementem jest terminarz. To on określa, kiedy i gdzie drużyny zmierzą się ze sobą w kolejnych kolejkach. Jego przygotowanie to złożony proces, który musi uwzględniać wiele czynników – od dostępności stadionów, przez kwestie bezpieczeństwa, aż po wymagania telewizji. Nad terminarzem pracuje co roku zespół ekspertów, analizując różne scenariusze i układając harmonogram, który pogodzi potrzeby wszystkich stron.

Za układanie terminarza odpowiada dział logistyki rozgrywek. To proces elastyczny, który nie opiera się na sztywnych schematach. Choć obowiązują pewne zasady – na przykład drużyny z tego samego miasta zwykle nie grają jednocześnie u siebie – większość decyzji wymaga indywidualnego podejścia. Kluby mają możliwość zgłaszania uwag, zwłaszcza gdy stadion jest niedostępny z powodu koncertów, remontów czy innych wydarzeń. Ostateczna wersja terminarza to efekt kompromisów i dopasowywania planu do wielu zmiennych.

Tworzenie terminarza to także kwestia strategiczna. Odpowiedni układ spotkań ma wpływ na atrakcyjność ligi, zainteresowanie kibiców i oglądalność w telewizji. Niektóre kolejki mogą być ułożone w taki sposób, by zagwarantować przynajmniej jeden hitowy mecz, który przyciągnie większą publiczność.

W pózniejszych etapach skala makro przeradza się w skale mikro. Ustalanie szczegółowego terminarza każdej kolejki to proces wymagający precyzyjnego planowania i koordynacji wielu czynników. Główną odpowiedzialność za wyznaczanie terminów i godzin meczów ponosi Departament Logistyki Rozgrywek, który działa w porozumieniu z piłkarskim związkiem krajowym oraz nadawcami telewizyjnymi.

Przy układaniu terminarza meczów uwzględnia się obowiązkowe terminy narzucone przez FIFA i UEFA, które określają daty spotkań reprezentacyjnych oraz europejskich pucharów. Istotny wpływ mają również nadawcy posiadający prawa do transmisji – to oni decydują o godzinach rozpoczęcia meczów, dopasowując je do ramówek i maksymalizując oglądalność. Dodatkowo, udział klubów w międzynarodowych rozgrywkach wymusza elastyczność w planowaniu ligowych kolejek, tak aby zapewnić drużynom czas na regenerację i przygotowanie.

W tym kontekście nie sposób pominąć słów Carlo Ancelottiego, który po meczu z Villarrealem w marcu 2025 roku stwierdził, że jego zespół nie wyjdzie na boisko, jeśli nie zostanie zagwarantowane co najmniej 72 godziny przerwy między spotkaniami. Nie zawsze więc kluby są zadowolone z wyznaczonych terminów czy kolejności rozgrywania spotkań – zwłaszcza że w ostatnich latach liczba meczów systematycznie rośnie.

Niemniej jednak, ramowo około 30 dni przed planowaną kolejką, prowadzone są konsultacje z nadawcami telewizyjnymi w celu ustalenia dokładnych dat i godzin meczów. Analizowane są również kwestie związane z dostępnością stadionów, ewentualnymi kolizjami terminów oraz potrzebami klubów uczestniczących w innych rozgrywkach. Po uwzględnieniu wszystkich czynników i uzgodnieniu terminów z zainteresowanymi stronami, oficjalnie ogłaszany jest szczegółowy harmonogram danej kolejki.

Po ustaleniu terminu meczów gospodarze meczów obowiązani są niezwłocznie i nie później niż na 7 dni przed meczem podać przeciwnikowi informację o kolorach strojów, w jakich wystąpi ich drużyna. Departament Logistyki Rozgrywek zastrzega sobie prawo do wskazania kolorów strojów, w jakich mają wystąpić drużyny.

Wybrano termin; czas na odpowiednie zabezpieczenie imprezy

Zgodnie z ustawą z dnia 7 kwietnia 2022 r. dotyczącą działań policyjnych związanych z bezpieczeństwem imprez sportowych, organizator imprezy masowej ma obowiązek uzyskać opinię właściwego miejscowo komendanta Policji, a także Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego i Sanepidu. Wniosek należy złożyć nie później niż 30 dni przed planowaną datą wydarzenia. Powinien on zawierać m.in. plan obiektu lub terenu, instrukcję postępowania w sytuacjach zagrożenia, regulamin imprezy, informację o maksymalnej liczbie uczestników oraz wykaz osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. To właśnie na tym etapie organizator informuje służby, czy impreza ma charakter wydarzenia o podwyższonym ryzyku – co pozwala Policji odpowiednio zaplanować działania i przygotować zabezpieczenie.

W przypadku imprez, przy których istnieje realne ryzyko wystąpienia aktów przemocy lub agresji, wymagania dotyczące bezpieczeństwa mogą być znacznie bardziej rygorystyczne. Szczegółowe informacje na temat wymaganej dokumentacji oraz procedury uzyskiwania opinii dostępne są na stronach internetowych komend Policji oraz Państwowej Straży Pożarnej.

Policja odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa podczas meczów piłkarskich. Choć bezpośrednia odpowiedzialność za organizację i zabezpieczenie imprezy masowej spoczywa na organizatorze, to Policja opiniuje plany zabezpieczeń i wspiera ich realizację. W praktyce oznacza to zarówno monitorowanie wydarzenia, jak i reagowanie na incydenty mogące zagrażać porządkowi publicznemu. Funkcjonariusze są odpowiedzialni za kontrolę sytuacji w mieście, na trasach dojazdowych oraz wokół stadionów, a w razie potrzeby mogą również interweniować wewnątrz obiektu. Jednym z ich zadań jest także regularne przeprowadzanie ćwiczeń na terenie stadionu, w tym symulacji szybkiej ewakuacji w sytuacjach zagrożenia, co pozwala na doskonalenie procedur bezpieczeństwa.

Policja nie tylko opiniuje środki bezpieczeństwa, ale także analizuje potencjalne zagrożenia związane z konkretnymi meczami. W przypadku spotkań wysokiego ryzyka funkcjonariusze podejmują dodatkowe środki ostrożności, w tym eskortowanie grup kibicowskich czy zwiększoną obecność w rejonie stadionu. Z drugiej strony, kluby często starają się ograniczyć koszty zabezpieczeń, realizując jedynie minimalne wymagania określone w zezwoleniu na organizację imprezy masowej. W kontekście ograniczonych zasobów ludzkich Policji pojawiają się również pytania o efektywność angażowania funkcjonariuszy do zabezpieczenia imprez komercyjnych, jakimi są mecze piłkarskie.

Zabezpieczenie imprez masowych, w tym meczów piłkarskich, wymaga stałej współpracy różnych instytucji. W tym celu organizowane są szkolenia i konferencje. Spotkania te pozwalają Policji, organizatorom oraz ekspertom ds. bezpieczeństwa wymieniać się doświadczeniami i doskonalić procedury. Kluczowe jest tu zintegrowane podejście, które uwzględnia prewencję i skuteczne reagowanie na sytuacje kryzysowe.

Radiowozy policyjne podczas meczu Śląsk Wrocław - Zagłębie Lubin © stadionowioprawcy.net

Aeracja, wertykulacja i koszenie, czyli jak pielęgnować murawę

Murawa boiska sportowego to kolejny aspekt przygotowań i kluczowy element wpływający na jakość gry oraz bezpieczeństwo zawodników. Jej intensywna eksploatacja wymaga starannej i systematycznej pielęgnacji, aby utrzymać odpowiednią twardość, przyczepność oraz sprężystość. Odpowiednia kondycja minimalizuje ryzyko kontuzji i nieprzewidywalne odbicia piłki.

Jednym z najważniejszych działań przygotowawczych jest koszenie murawy. Zaleca się, aby trawa miała wysokość około 3-3,5 cm, co zapewnia optymalny balans między przyczepnością a miękkością podłoża. Ważne jest użycie kosiarki o ostrych nożach, aby uniknąć strzępienia źdźbeł, co mogłoby osłabić rośliny i wpłynąć na estetykę murawy. W okresach suszy warto pozostawić trawę nieco dłuższą, aby zwiększyć jej odporność na warunki atmosferyczne.

Równie istotne jest podlewanie, które powinno zapewnić równomierne nawilżenie gleby na głębokość co najmniej 10 cm. Najlepsze efekty przynosi rzadkie, ale intensywne podlewanie, ponieważ pozwala to na głębokie przenikanie wody do strefy korzeniowej. Zbyt częste i powierzchowne nawadnianie prowadzi do osłabienia trawy i zwiększenia jej podatności na uszkodzenia.

W celu poprawy struktury gleby i napowietrzenia systemu korzeniowego zaleca się aerację. Proces ten polega na nakłuwaniu darni, co umożliwia lepszy dostęp tlenu, wody i składników odżywczych do korzeni trawy. Regularna aeracja sprawia, że murawa staje się bardziej odporna na intensywne użytkowanie, a jej struktura sprzyja dynamicznej grze.

Nawożenie to kolejny nieodzowny element pielęgnacji boiska. Dostarczenie odpowiednich składników odżywczych pozwala trawie na regenerację po intensywnym użytkowaniu oraz utrzymanie intensywnej zieleni. Stosowanie nawozów o przedłużonym działaniu zapewnia stopniowe uwalnianie składników odżywczych, co sprzyja równomiernemu wzrostowi murawy przez dłuższy czas.

Aby usunąć warstwę filcu i martwe fragmenty roślin, warto wykonać wertykulację, czyli pionowe nacinanie darni. Proces ten poprawia przepuszczalność gleby oraz stymuluje zagęszczanie się trawy. W przypadku nierówności warto przeprowadzić piaskowanie, które wyrównuje nawierzchnię i poprawia jej elastyczność. Przed meczem warto również dokonać dosiewu trawy w miejscach, gdzie murawa została przerzedzona lub uszkodzona.

Trawa gotowa? Przygotujmy wejściówki

Proces sprzedaży biletów na mecze odbywa się zazwyczaj online i rozpoczyna się kilka tygodni przed wydarzeniem. Organizator ogłasza rozpoczęcie sprzedaży, udostępniając szczegóły dotyczące kategorii miejsc, cen oraz zasad zakupu. Wejściówki można nabyć wyłącznie w oficjalnym systemie sprzedaży, a ich liczba jest ograniczona, co oznacza, że na bardziej popularne wydarzenia bilety mogą wyprzedać się szybko.

Zakup biletu wymaga założenia konta w systemie sprzedaży. Jeśli bilet jest imienny, podczas zakupu konieczne jest podanie danych osobowych wszystkich uczestników. Po sfinalizowaniu transakcji bilety są dostarczane w formie elektronicznej lub fizycznej, w zależności od dostępnych opcji.

Drugim sposobem jest zakup biletu w sposób stacjonarny. Sprzedaż odbywa się zazwyczaj w sklepach klubowych, a w dniu meczowym również w specjalnych kasach biletowych.

Jeśli wejściówki podlegają personalizacji, przy wejściu na stadion może być wymagany dokument potwierdzający tożsamość. W razie potrzeby niektóre systemy sprzedaży umożliwiają zmianę danych na bilecie za dodatkową opłatą, zmianę krzesełka na stadionie, czy oddanie biletu do puli, kiedy wiadomo, że nie będzie się na spotkaniu. Sprzedaż biletów po zawyżonych cenach oraz ich odsprzedaż na aukcjach i licytacjach jest zabroniona.

Zakup karnetu to doskonałe rozwiązanie dla kibiców, którzy regularnie wspierają drużynę na stadionie. Dodatkowo kluby często oferują różne formy zniżek oraz programy lojalnościowe, które pozwalają na obniżenie kosztów karnetu.

Mecz - idealne miejsce na zareklamowanie swoich usług

Stadiony piłkarskie podczas wydarzeń mogą być idealnym miejscem zareklamowania dla firm z różnych branż. Dzięki dużej liczbie odwiedzających oraz atrakcyjnej lokalizacji, reklama na stadionie pozwala na skuteczne dotarcie do szerokiej grupy odbiorców. Niezależnie od miasta czy wielkości obiektu, powierzchnie reklamowe na stadionach zapewniają dużą widoczność.

Każdego miesiąca stadion odwiedzają tysiące osób – kibiców, uczestników wydarzeń sportowych, koncertów czy targów. Oprócz publiczności obecnej na trybunach, reklamy są także widoczne dla kierowców i pieszych przemieszczających się w okolicy stadionu. To sprawia, że reklama w tym miejscu trafia do szerokiego grona odbiorców, niezależnie od ich zainteresowań czy stylu życia.

Stadiony oferują szeroki wachlarz nośników reklamowych, dostosowanych do różnorodnych potrzeb biznesowych. Wśród dostępnych form promocji znajdują się banery w standardowych i niestandardowych rozmiarach montowane na ogrodzeniach, tablice reklamowe typu billboard, roll-upy, ekspozycje promocyjne oraz stoiska dostępne podczas wydarzeń. Firmy mogą dopasować format reklamy do swojego budżetu, celów marketingowych oraz wybrać czas emisji – zarówno na stałe, jak i podczas wybranych imprez.

Dzięki elastycznym opcjom najmu, reklamodawcy mają możliwość decydowania, w jakich miesiącach i przy jakich wydarzeniach ich reklama będzie eksponowana. Banery mogą być obecne na stadionie przez cały sezon lub tylko w wybranym okresie, co pozwala dopasować kampanię do specyfiki branży. To szczególnie istotne dla firm o charakterze sezonowym lub tych, które kierują swoją ofertę do określonych grup odbiorców w konkretnych momentach roku.

Rozpoczynamy dzień meczowy: czas podgrzać giętą

Obsługa gastronomiczna na stadionach piłkarskich to złożony system, który musi zapewnić kibicom szybki i wygodny dostęp do jedzenia i napojów, a jednocześnie maksymalizować zyski klubu oraz operatora cateringu. Nowoczesne stadiony opierają się na modelu centralnej kuchni, w której przygotowywane są posiłki, a następnie transportowane do kiosków rozmieszczonych na całym obiekcie. Tam są podgrzewane przy użyciu pieców konwekcyjnych i innych urządzeń umożliwiających szybkie serwowanie zamówień.

Na stadionach wyróżnia się kilka stref gastronomicznych. Kioski gastronomiczne oferują klasyczne przekąski, takie jak hot-dogi, zapiekanki, frytki czy burgery, a w wielu przypadkach również lokalne specjały. Bary sportowe, otwarte praktycznie non-stop, pełnią funkcję miejsc spotkań kibiców i serwują szersze menu, często z alkoholem. W strefach VIP obsługa jest bardziej ekskluzywna, a kelnerzy podają zamówienia bezpośrednio do lóż. Dodatkowo obok kiosków często znajdują się automaty vendingowe, które umożliwiają zakup napojów i przekąsek bez konieczności stania w kolejce.

Tweet Stadiony.net https://x.com/stadionynet/status/1894078659385831558
— Stadiony.net (@StadionyNet) May 27, 2024

Na nowoczesnych stadionach coraz częściej preferuje się elektroniczne systemy płatności. Kibice mogą dokonywać transakcji za pomocą kart płatniczych, płatności zbliżeniowych, a także dedykowanych kart kibica czy aplikacji mobilnych. Takie rozwiązania znacząco przyspieszają obsługę i ograniczają kolejki.

Na stadionach piłkarskich w Polsce sprzedaż i spożywanie alkoholu podczas imprez masowych, takich jak mecze, podlega ścisłym regulacjom prawnym. Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie imprez masowych, na tego typu wydarzeniach dozwolona jest sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych zawierających nie więcej niż 3,5% alkoholu, co w praktyce oznacza głównie piwo. Dodatkowo, napoje te muszą być serwowane w bezpiecznych opakowaniach, takich jak plastikowe kubki, aby zminimalizować ryzyko związane z bezpieczeństwem uczestników imprezy.

Warto również zaznaczyć, że wnoszenie własnego alkoholu na teren stadionu jest zabronione. Osoby posiadające przy sobie napoje alkoholowe są zobowiązane do ich zdeponowania, pod rygorem niewpuszczenia lub usunięcia z terenu imprezy. Ponadto, sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 4,5% na stadionach i innych obiektach sportowych może odbywać się jedynie za specjalnym zezwoleniem.

Czym jest akredytacja i jak ją uzyskać?

Akredytacje medialne to przepustki umożliwiające dziennikarzom, fotoreporterom i ekipom telewizyjnym dostęp do stadionów w celu relacjonowania wydarzeń sportowych. Proces ich uzyskania różni się w zależności od klubu i organizatora rozgrywek, ale zazwyczaj obejmuje kilka podstawowych etapów, które warto znać przed złożeniem wniosku.

Zgłoszenia o akredytację są najczęściej przyjmowane w formie elektronicznej za pośrednictwem dedykowanych platform akredytacyjnych lub systemów klubowych. Dziennikarze muszą wypełnić formularz, podając swoje dane, nazwę redakcji, a w przypadku fotoreporterów – również załączając aktualne zdjęcie. Często wymagane jest potwierdzenie aktywnej działalności dziennikarskiej poprzez dostarczenie wcześniejszych publikacji. Każdy klub lub organizator wyznacza terminy składania wniosków – zazwyczaj proces ten rozpoczyna się na tydzień lub dłużej przed meczem i kończy w dniu poprzedzającym wydarzenie. Ważne jest przestrzeganie tych terminów, ponieważ spóźnione zgłoszenia nie są uwzględniane.

Akredytacje są przeznaczone dla przedstawicieli mediów – dziennikarzy prasowych, internetowych, radiowych, fotoreporterów i ekip telewizyjnych. W zależności od organizatora mogą obowiązywać ograniczenia dotyczące liczby dostępnych miejsc, co oznacza, że jedna redakcja może otrzymać tylko określoną liczbę akredytacji na dany mecz. Niektóre kluby priorytetowo traktują redakcje o większym zasięgu lub te, które regularnie relacjonują wydarzenia z udziałem danego zespołu. W większości przypadków akredytacje są przyznawane wyłącznie osobom pełnoletnim, a decyzja organizatora w tej sprawie jest ostateczna i nie podlega odwołaniu.

Wyróżnia się zazwyczaj dwa podstawowe rodzaje akredytacji: stałą oraz jednorazową. Akredytacja stała obejmuje wszystkie mecze danej drużyny w sezonie, w tym rozgrywki ligowe, krajowe puchary, a w niektórych przypadkach również mecze międzynarodowe. Akredytacja jednorazowa dotyczy konkretnego spotkania i wymaga składania oddzielnego wniosku na każdy mecz. Akredytacja prasowa zazwyczaj umożliwia dostęp do trybuny prasowej, biura prasowego oraz konferencji pomeczowej. Dziennikarze mogą również korzystać z tzw. mixed-zone – przestrzeni, w której można przeprowadzać wywiady z zawodnikami i trenerami. Fotoreporterzy otrzymują specjalne kamizelki i mają wyznaczone strefy przy boisku, skąd mogą robić zdjęcia.

Akredytacje są zazwyczaj do odbioru w dniu meczu w specjalnym punkcie akredytacyjnym, często przy wejściu dla mediów. Aby odebrać akredytację, należy przedstawić dokument potwierdzający tożsamość, a w niektórych przypadkach także legitymację prasową. Organizatorzy określają konkretne godziny odbioru – zazwyczaj od kilku godzin przed meczem do momentu jego rozpoczęcia. Dziennikarze i fotoreporterzy muszą przestrzegać regulaminu obowiązującego na danym stadionie, który określa, gdzie mogą się poruszać i jakie zasady obowiązują w poszczególnych strefach. W przypadku naruszenia regulaminu organizatorzy mogą odebrać akredytację i odmówić jej przyznania w przyszłości.

Jeśli dziennikarz lub fotoreporter nie może pojawić się na meczu, powinien jak najwcześniej poinformować biuro prasowe klubu, aby jego miejsce mogło zostać przekazane innym przedstawicielom mediów. Nieusprawiedliwiona nieobecność może skutkować odmową przyznania akredytacji na kolejne mecze.

Jak wygląda przygotowanie szatni dla piłkarzy i sędziów?

Przygotowanie szatni na przyjazd piłkarzy i sędziów to jedna z kluczowych części organizacji meczu. Wbrew pozorom nie chodzi tylko o uprzątnięcie pomieszczeń i wstawienie kilku ławek. To skomplikowany proces, który wymaga dbałości o każdy szczegół – od warunków higienicznych, przez komfort zawodników, aż po bezpieczeństwo i logistykę. Każdy klub organizujący spotkanie musi dopilnować, by szatnie spełniały określone standardy, a wszelkie elementy infrastruktury były gotowe na moment przybycia drużyn.

Przede wszystkim szatnie muszą być czyste, odpowiednio wentylowane i zapewniać dostęp do ciepłej wody. W praktyce oznacza to konieczność wcześniejszego sprawdzenia instalacji sanitarnych, tak aby uniknąć sytuacji, w której zawodnicy nie mogą wziąć prysznica po meczu. Należy także upewnić się, że każda drużyna ma swoją przestrzeń – osobną, zamykaną na klucz lub objętą ochroną, co minimalizuje ryzyko nieautoryzowanego dostępu osób trzecich. W przypadku spotkań na poziomie profesjonalnym wymagane są indywidualne szafki dla zawodników, możliwość ładowania urządzeń mobilnych oraz przestrzeń na odprawy taktyczne.

PGE Narodowy (Stadion Narodowy im. Kazimierza Górskiego) © PGE Narodowy

Nie mniej istotne jest zapewnienie odpowiednich warunków dla sędziów. Ich szatnia musi być oddzielona od drużyn i mieć bezpieczny dostęp do tunelu prowadzącego na boisko. Organizatorzy muszą także zadbać o dostępność sprzętu – stolików, miejsc do przebrania, lustra czy podstawowego wyposażenia w postaci gwizdków i kartek dla arbitrów. W przypadku większych meczów, szczególnie tych podwyższonego ryzyka, organizatorzy muszą przewidzieć możliwość dodatkowej ochrony dla sędziów.

Dodatkowym wyzwaniem jest odpowiednie przygotowanie infrastruktury wokół szatni. W wielu przypadkach konieczne jest zapewnienie drogi dojścia dla mediów czy gości VIP, ale jednocześnie zadbanie o to, by strefy przeznaczone wyłącznie dla drużyn i sędziów były niedostępne dla osób postronnych. Wszystko to wymaga nie tylko logistyki, ale także koordynacji wielu osób – od pracowników klubu, przez stewardów, po służby porządkowe i medyczne.

Otwarcie bramek, rola stewardów i delegata: rozpoczynamy mecz piłkarski

Otwarcie bramek stadionowych to jeden z pierwszych bezpośrednich etapów meczu piłkarskiego, który pozwala kibicom na bezpieczne i sprawne wejście na obiekt. Zwykle następuje to na około dwie do trzech godzin przed rozpoczęciem spotkania, aby uniknąć tłoku i kolejek tuż przed pierwszym gwizdkiem. Dokładny czas otwarcia zależy od rangi meczu, przewidywanej frekwencji oraz procedur bezpieczeństwa. Bramki są rozmieszczone wokół stadionu i każde wejście prowadzi do różnych sektorów, dlatego już na etapie wejścia kibice powinni kierować się zgodnie z oznaczeniami na biletach.

Kluczową rolę w organizacji i bezpieczeństwie wydarzenia odgrywają stewardzi. Ich zadaniem jest nie tylko sprawne wpuszczanie kibiców, ale także dbanie o porządek oraz szybkie reagowanie na wszelkie sytuacje mogące zakłócić przebieg widowiska. Są to osoby wykwalifikowane, które przeszły specjalistyczne szkolenia zatwierdzone przez Polski Związek Piłki Nożnej. Kursy dla stewardów – prowadzone m.in. przez certyfikowanych Trenerów Stewardów – obejmują zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną, w tym zajęcia z zakresu zarządzania tłumem, komunikacji z kibicami, reagowania w sytuacjach kryzysowych oraz znajomości infrastruktury stadionowej. Dzięki temu stewardzi są odpowiednio przygotowani do zapewnienia bezpieczeństwa podczas meczów i innych imprez masowych.

Stewardzi, rozmieszczeni przy wejściach, kontrolują bilety, sprawdzają uprawnienia do wstępu do określonych stref, stosują kontrolę osobistą i pilnują, aby kibice nie wnosili na stadion przedmiotów niedozwolonych, takich jak materiały pirotechniczne czy alkohol. Ich obecność sprawia, że wejście na stadion przebiega sprawnie, a kibice mogą czuć się bezpiecznie już od momentu przekroczenia bramek.

Wraz z zajmowaniem miejsc na trybunach stewardzi przejmują kolejne zadania – wskazują kibicom drogę do ich sektorów, dbają o przestrzeganie regulaminu obiektu i obserwują zachowanie tłumu. Ich obecność pozwala zapobiec konfliktom i szybko interweniować w przypadku sytuacji kryzysowych, takich jak agresywne zachowanie, zasłabnięcia czy niebezpieczne zgromadzenia. To właśnie stewardzi są pierwszą linią kontaktu pomiędzy organizatorami meczu a publicznością, a ich profesjonalizm wpływa na komfort i bezpieczeństwo każdego uczestnika wydarzenia. Po zakończeniu spotkania pomagają w organizacji wyjścia ze stadionu, kierując tłum w odpowiednie miejsca i zapobiegając zbędnym zatorom. Ich praca, choć często niedoceniana, jest elementem, bez którego organizacja meczów na wysokim poziomie byłaby niemożliwa.

Choć to stewardzi są najbardziej widoczni dla kibiców, organizacja meczu wymaga również nadzoru z ramienia federacji. Taką rolę pełni delegat meczowy PZPN – kluczowa postać odpowiedzialna za nadzorowanie organizacji meczu, zapewnienie zgodności z regulaminami oraz monitorowanie standardów bezpieczeństwa. Jako oficjalny przedstawiciel Polskiego Związku Piłki Nożnej działa niezależnie od klubów i organizatorów, pełniąc rolę obserwatora i kontrolera. Jego praca opiera się na dokładnej analizie każdego aspektu wydarzenia – od przygotowania stadionu po przebieg spotkania i zachowanie kibiców.

Podstawowym zadaniem delegata jest ocena organizacji meczu. Przed rozpoczęciem spotkania sprawdza on dokumentację przedstawioną przez organizatora, weryfikując wymagane zezwolenia, regulaminy oraz dane osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Szczególną uwagę poświęca infrastrukturze stadionu – ocenia stan trybun, czystość, oznakowanie ciągów komunikacyjnych oraz dostępność obiektu dla osób niepełnosprawnych. Istotnym elementem jego pracy jest także nadzorowanie organizacji wejścia i wyjścia kibiców, a także funkcjonowania parkingów dla drużyn, oficjeli i widzów.

Bezpieczeństwo podczas meczu jest jednym z priorytetów delegata. Monitoruje on działania stewardów, ich liczbę oraz poziom przygotowania, a także współpracę ze służbami porządkowymi i Policją. Delegat uczestniczy w odprawach organizacyjnych przed i po meczu, analizując gotowość służb do reakcji na ewentualne incydenty. W trakcie meczu śledzi zachowanie publiczności, zwracając uwagę na możliwe zagrożenia, takie jak użycie środków pirotechnicznych, agresywne zachowania, wtargnięcia na boisko czy akty wandalizmu. Każde niepokojące zdarzenie odnotowuje, wskazując jego czas, okoliczności oraz ewentualne konsekwencje dla przebiegu zawodów.

Po zakończeniu spotkania delegat sporządza szczegółowy raport, w którym zawiera ocenę organizacji imprezy, przebieg wydarzeń oraz rekomendacje dla organizatora. W przypadku wystąpienia incydentów raport musi zostać uzupełniony o dodatkowy aneks graficzny dokumentujący zaistniałe sytuacje. Dokument ten jest przekazywany do PZPN w określonym terminie – dla meczów Ekstraklasy i Superpucharu w ciągu 24 godzin, a dla niższych lig oraz Pucharu Polski w ciągu 48 godzin. Jeśli doszło do incydentów, raport z niższych lig również musi zostać wysłany w ciągu 24 godzin.

Po zabawie, czyli konferencja prasowa i wyjście ze stadionu

Niedługo po ostatnim gwizdku odbywa się oficjalna konferencja prasowa. To standardowa procedura, podczas której przedstawiciele drużyn – najczęściej trener oraz wybrany zawodnik – odpowiadają na pytania dziennikarzy dotyczące przebiegu spotkania.

Konferencja odbywa się w wyznaczonym pomieszczeniu, oddzielonym od strefy szatni i korytarzy klubowych, zapewniającym odpowiednie warunki do rozmowy. Dostęp mają wyłącznie przedstawiciele mediów posiadający akredytacje dziennikarskie. Całość jest zazwyczaj rejestrowana przez kamery klubowe oraz stacje telewizyjne transmitujące rozgrywki.

W prowadzeniu konferencji często uczestniczy rzecznik prasowy klubu, który czuwa nad jej przebiegiem, wprowadza uczestników oraz koordynuje kolejność pytań. To on dba o to, by konferencja przebiegała zgodnie z ustalonym formatem i nie odbiegała od jej głównego celu – analizy meczu z perspektywy sztabu i zawodników.

Ostatni krok: trzeba posprzątać stadion

Po zakończeniu meczu stadion wymaga kompleksowego sprzątania, aby jak najszybciej przywrócić go do pełnej funkcjonalności. Pierwszym krokiem jest usunięcie odpadów pozostawionych przez kibiców na trybunach i w alejkach – opakowań po jedzeniu, kubków, biletów i innych śmieci. Pracownicy zbierają je ręcznie lub przy użyciu specjalistycznych odkurzaczy przemysłowych, a pełne worki trafiają do wyznaczonych punktów składowania. Równolegle opróżniane są kosze i kontenery na odpady, przy czym odpady są segregowane zgodnie z obowiązującymi zasadami gospodarowania śmieciami.

Strefy VIP i loże biznesowe wymagają bardziej szczegółowego czyszczenia. Oprócz usuwania śmieci konieczne jest również odkurzenie wykładzin, czyszczenie stolików i tapicerowanych foteli oraz mycie podłóg. Dużą uwagę poświęca się także strefom sanitarnym i punktom gastronomicznym. Toalety są dezynfekowane, uzupełniane są środki higieniczne, a wszelkie powierzchnie czyszczone z zabrudzeń. W punktach sprzedaży jedzenia i napojów sprzątane są lady, podłogi oraz przestrzenie użytkowe, aby zachować odpowiednie standardy higieny.

Po uprzątnięciu śmieci i wyczyszczeniu poszczególnych stref stadionu przystępuje się do mycia posadzek i ciągów komunikacyjnych. Główne przejścia, schody i korytarze są zamiatane i myte z użyciem mopów przemysłowych, maszyn szorujących lub myjek ciśnieniowych, w zależności od rodzaju nawierzchni. W tym samym czasie porządkowane są także okolice płyty boiska – zbierane są resztki taśmy, papierów i innych przedmiotów pozostawionych przez obsługę techniczną oraz drużyny. Murawa zazwyczaj nie wymaga intensywnego sprzątania, ale strefy wokół boiska, ławki rezerwowych i tunel prowadzący do szatni muszą zostać dokładnie oczyszczone.

Na zakończenie przeprowadzana jest inspekcja całego obiektu, aby upewnić się, że wszystkie strefy zostały należycie uporządkowane. Odpady są wywożone, a stadion jest gotowy na kolejne wydarzenie. Cały proces wymaga dobrej organizacji, sprawnej koordynacji pracy zespołu i wykorzystania odpowiedniego sprzętu, co pozwala szybko przywrócić stadion do stanu gotowości na kolejne wydarzenia. A w większości przypadków kolejne spotkanie jest organizowane kilka bądź kilkanaście dni później. Wówczas procedury rozpoczynają się od początku.

Reklama