UEFA oficjalnie ogłosiła, że Albania i Serbia będą współgospodarzami Mistrzostw Europy U-21 w 2027 roku. Ich wspólna oferta była jedyną opcją od września ubiegłego roku, kiedy Belgia i Turcja zrezygnowały z organizacji tego odbywającego się co dwa lata turnieju.

Spór o Kosowo dotarł nawet na stadiony piłkarskie

Nie jest zaskoczeniem, że ci dwaj bałkańscy rywale wygrali w piłkarskim wyścigu, ale zaskakuje fakt, że zdecydowali się na współpracę. Relacje między Albanią a Serbią były napięte już od XIX wieku, a szczególnie zaostrzyły się pod koniec lat 90. w wyniku konfliktu w Kosowie. Kosowo ma historyczne znaczenie dla Serbii i jest uważane za kolebkę jej cywilizacji, ale obecnie większość jego mieszkańców to Albańczycy, którzy od lat dążyli do niepodległości.

Kosowo, wspierane przez Albanię, ogłosiło niepodległość od Serbii w 2008 roku, a jego suwerenność uznało ponad 100 państw na świecie. Serbia nie należy do tego grona, a temat Kosowa często pojawia się w relacjach albańsko-serbskich, także w kontekście piłki nożnej. Ostatni raz drużyny zmierzyły się w 2014 roku podczas eliminacji do Euro 2016 w Belgradzie. Podczas meczu nad boiskiem pojawił się dron z flagą Wielkiej Albanii, co wywołało napięcia na boisku. Flaga została zerwana przez serbskiego zawodnika, co doprowadziło do przepychanek między piłkarzami obu drużyn. W wyniku zamieszania albańscy zawodnicy opuścili boisko. UEFA początkowo przyznała Serbii walkower, jednak Trybunał Arbitrażowy ds. Sportu uznał, że większą odpowiedzialność ponosiła Serbia i przyznał zwycięstwo Albanii.

© DoubleEspresso | Fudbalski stadion Lagator

Jest gorąco nawet bez bezpośrednich meczów

Przez kolejną dekadę drużyny unikały konfrontacji, aż do Euro 2024 w Niemczech. Choć nie zmierzyły się bezpośrednio, temat ich rywalizacji stał się jednym z najgłośniejszych w turnieju. UEFA kilkukrotnie ukarała zarówno albańską, jak i serbską federację za incydenty związane z kibicami, w tym eksponowanie transparentów uznawanych za prowokacyjne. Dziennikarz z Kosowa został odesłany do domu za prowokowanie serbskich kibiców podczas jednego z meczów, a albański napastnik Mirlind Daku otrzymał dwumeczową dyskwalifikację za przejęcie mikrofonu po remisie Albanii z Chorwacją i wygłaszanie nacjonalistycznych haseł do tłumu.

Mecz ten stał się punktem kulminacyjnym napiętych relacji Serbii z sąsiadami – kibice Albanii i Chorwacji mieli rzekomo skandować antyserbskie hasła. Albańska federacja została ukarana grzywną w wysokości prawie 150 000 £ za zachowanie swoich kibiców i zawodników w Niemczech. Serbia została dodatkowo ukarana za incydenty podczas meczów Ligi Narodów, w tym palenie albańskich flag przez niektórych kibiców.

© Grzegorz Kaliciak | Air Albania Stadium (Arena Kombëtare)

Wspólny turniej szansą na uspokojenie nastrojów?

Biorąc pod uwagę tę historię konfliktów, nie dziwi fakt, że wiadomość o wspólnej ofercie Albanii i Serbii spotkała się z protestami w Albanii i Kosowie w ubiegłym roku. Jednak obie federacje są zdeterminowane, by poprawić wzajemne relacje. Jest to szczególnie istotne w kontekście losowania eliminacji do Mistrzostw Świata 2026, w których Albania i Serbia znalazły się w tej samej grupie.

Turniej, w którym weźmie udział 16 drużyn, odbędzie się na czterech stadionach w Albanii (Tirana, Szkodra, Elbasan i Rrogozhinë) oraz w Serbii (Nowy Sad, Loznica, Leskovac i Zaječar). Mecz otwarcia zostanie rozegrany na Stadionie Karađorđe w serbskim Nowym Sadzie, natomiast finał zaplanowano w Albanii na Air Albania Stadium w Tiranie.

Będzie to pierwszy raz, gdy Mistrzostwa Europy U-21 odbędą się w miastach Albanii i Serbii. W tym roku Albania po raz pierwszy w historii będzie gospodarzem turnieju finałowego UEFA na poziomie reprezentacyjnym – Mistrzostw Europy U-17. W 2022 roku Tirana, stolica Albanii, była gospodarzem historycznego, inauguracyjnego finału Ligi Konferencji UEFA. Serbia natomiast gościła Mistrzostwa Europy U-17 w 2011 roku oraz była organizatorem turnieju Futsal Euro 2016 w Belgradzie.

© Dragan Stojanović | Stadion Kraljevica